Wikipedia

Kalendarium historyczne Janowic w lubelskim

Janowice[1] – wieś położona 7 km na W od Kazimierza Dolnego, na lewym brzegu Wisły, około 75 km na NE od klasztoru świętokrzyskiego, 15 km na N od → Braciejowic wsi kluczowej Benedyktynów łysogórskich.

Zobacz też: Janowice w powiecie sandomierskim.
Zobacz też: Dobra ziemskie klasztoru łysogórskiego.
Zobacz też: Włości dziesięcinne klasztoru łysogórskiego.
Nazwy lokalne miejscowości w dokumentach źródłowych

w roku 1369 „Janouicze”, 1412 „Janowicze”, „Janowycze”, „Janovice”, 1526 „Janowicze”, 1529 „Janowycze”, „Ianowicze”, 1530 „Janovicze”, 1531 „Janouicze”, 1532 „Janowicze”, 1540 „Janovicze”, 1563 „Janowyce”, 1576n. „Janowice”[2][3]

Podległość administracyjna świecka i kościelna
  • 1497 ziemia sandomierska[4], 1506 powiat radomski
  • 1470-80 parafia Serokomla zobacz Janowiec (Długosz L.B. t. II s.552).

Kalendarium edytuj

Wieś stanowiła własność szlachecką.

  • 1369 w działach występuje Zaklika z Janowic[5]
  • 1412, 1417 w działach Zaklika z Janowic[6][7]
  • 1420–7, 1453 w działach Stanisław z Janowic[8][9]
  • 1421 znany był Wit z Janowic herbu Janina[10]
  • 1427, 1447, 1468–9 znany był Mikołaj z Janowic[11]
  • 1428 znany był Smarz z Janowic[12]
  • 1450 dziedzicem była Katarzyna, córka śp. Stanisława zwanego Kot z Kotków, żona Mikołaja z Plechowa (Księgi Ziemskie Krakowskie w archiwum Państwowym w Krakowie. CCI 338);
  • 1453 znany był Stanisław z Janowic[9]
  • 1454 w działach Dorota żona Grzegorza z Janowic (ib. 51);
  • 1465 znany był Wojciech Janowski[13]
  • 1466 przy podziale rodzinnym Jan Feliks Oleśnicki otrzymuje między innymi tenutę sołecką z wsią Janowice
  • 1469 w działach Jan i Mikołaj z Janowic[14]
  • 1470–80 dziedzicem był Mikołaj Janowski herbu Syrokomla we wsi był 1 folwark rycerski, 3 łany kmiece (Długosz (L.B. t. II s.553 t. III 248,250)
  • 1491 Mikołaj Piechowski i jego żona Katarzyna z Janowic odstępują wieś i okoliczne włości Piotrowi Firlejowi, sędziemu ziemi lubelskiej[15]
  • 1491–7 wieś wchodzi w skład dóbr janowickich Firlejów, Janowiec
  • 1497 Jan z Gardzienic rezygnuje na rzecz Mikołaja Firleja z Janowca, chorążego krakowskiego, między innymi z dóbr we wsi Janowice, które otrzymał po Annie z Janowic [16]
  • 1508 dobra należą do wojewody lubelskiego Firleja[17]
  • 1510, 1526 pobór z 1,5 łana (Rejestr Poborowy)
  • 1526, 1530–2, 1540 pobór z 1,5 łana i młyna o 1 kole[18]
  • 1563 pobór z 2 łanów (Lustracja woj. sandomierskiego 1564–5 s.195)
  • 1576–7 Andrzej Firlej daje pobór z 2 łanów i karczmy[19]
  • 1662 pogłówne od 92 osób czeladzi dworskiej i poddanych (ib. I/67 98)
  • 1787 wieś liczy 190 mieszkańców, w tym 5 Żydów[20]
  • 1789 własność Mikołaja Piaskowskiego, w dożywociu u dzierżawcy Solarego, dochód 121/28 zł[21]

Wydarzenia historyczne edytuj

Powinności dziesięcinne edytuj

Dziesięcina należała do klasztoru świętokrzyskiego i plebana Serokomli[1].

  • 1470–80 z 3 łanów kmiecych dziesięcina snopowa i konopna wart. do 2 grzywien zwożą do stodoły postawionej przez klasztor świętokrzyski, z folwarku dziesięcina snop. należy do plebana Serokomli (Długosz (L.B. II 552; III 248, 250);
  • 1529 z pewnych ról Serokomli, Janowic i Mięćmierza dziesięcina snopowa wartości 1/12 grzywny należy do stołu konwentu świętokrzyskiego, z folwarku i pewnych ról kmiecych dziesięcinę snopową wartości 2.5 grzywien pobiera pleban Serokomli (Liber Retaxationum 351, 428);
  • 1542–3 z powodu zniszczeń spowodowanych przez wylew Wisły wieś nie oddaje klasztorowi świętokrzyskiemu dziesięcin[23]
  • 1595 dziesięcina z ról kmiecych należy do opactwa świętokrzyskiego
  • 1660 dziesięcina z folwarku należy do plebana Janowca
  • 1612–21 Jan Tarło nie oddaje klasztorowi świętokrzyskiemu dziesięciny z ról kmiecych we wsiach Janowice, Janowiec miasto i Lucimia[24]

Studenci Uniwersytetu Krakowskiego z Janowic edytuj

  • 1414–5 Wojciech s. Wierzchosława (Księga Alumnów t. I s. 37)[a]
  • 1499 Mikołaj s. Bernarda (ib. II 51);
  • 1514 Jan s. Jana (ib. 154).

Bibliografia edytuj

  • Janowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 427.
  • Jan Wiśniewski: Dekanat kozienicki. Radom: 1913.
  • Marek Derwich: Materiały do słownika historyczno-geograficznego dóbr i dochodów dziesięcinnych benedyktyńskiego opactwa św. Krzyża na Łysej Górze do 1819 r. Wrocław 2000: Pracownia Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych (LARHCOR) w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 83-904219-4-1.

Uwagi edytuj

  1. ↑ Identyfikacja miejscowości (według autorów słownika) we wszystkich wypadkach jest niepewna. Janowiec występuje w wielu przypadkach bez szczegółowego objaśnienia której to miejscowości dotyczy opis.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Janowice, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
  2. ↑ Kamińska ↓, s. 78.
  3. ↑ Rymut ↓, s. 32.
  4. ↑ Wierzbowski ↓, s. t.II 1122.
  5. ↑ Piekosiński ↓, s. III 820.
  6. ↑ Akta ziemskie lubelskie ↓, s. 1409 572.
  7. ↑ Akta ziemskie lubelskie ↓, s. X 170.
  8. ↑ Akta ziemskie lubelskie ↓, s. II 98; X 395.
  9. ↑ a b OL ↓, s. II 34.
  10. ↑ AKH ↓, s. 3 523.
  11. ↑ Akta ziemskie lubelskie ↓, s. II 95; VIII 39083.
  12. ↑ Akta ziemskie lubelskie ↓, s. II 178.
  13. ↑ Radzimiński i Gorczak ↓, s. t.II s. 203.
  14. ↑ Akta ziemskie lubelskie ↓, s. VIII 86.
  15. ↑ Akta ziemskie lubelskie ↓, s. IX 641.
  16. ↑ Wierzbowski ↓, s. t.II s.1122.
  17. ↑ Pawiński ↓, s. 478.
  18. ↑ ASK ↓, s. I/8 174; I/10 146av, 388, 658v; I/83 10.
  19. ↑ ASK ↓, s. I/8 513v, 721.
  20. ↑ Spis I ↓, s. 393; II 114.
  21. ↑ Guldon i Zieliński 1995 ↓, s. II 237.
  22. ↑ Wierzbowski ↓, s. t.III 2607.
  23. ↑ Gacki ↓, s. 280-1.
  24. ↑ Gacki ↓, s. 282-3.

Bibliografia edytuj

Dokumenty zdigitalizowane

  • Franciszek Piekosiński (wyd.), Kodeks dyplomatyczny Małopolski, t. I-IV (Mon.MAe., 3, 9, 10, 17), t. V, rps w Pracowni Słownika historyczno-geograficznego Małopolski w średniowieczu, Kr., Kraków 1876.
  • Józef Gacki, Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2006, ISBN 83-7442-389-7.
  • Z. Guldon, S. Zieliński, Osadnictwo i gospodarka powiatu radomskiego w XVI-XVIII w, 1995 (Radom i region radomski w dobie szlacheckiej Rzeczypospolitej; 1–2).
  • Maria Kamińska, Nazwy miejscowe dawnego województwa sandomierskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1964–1965, ISSN 0079-4775.
  • Kazimierz Rymut, Patronimiczne nazwy miejscowe w Małopolsce, Wrocław 1971, ISSN 0079-4775.
  • Spis ludności diecezji krakowskiej z r. 1787, cytuję: I - wyd. J. Kleczyński, AKH, t. 7, Kr. 1894, s. 269–478; II – wyd. B. Kumor, ABMK, 35-39, 1977-1979 i odbitka, (skrót: Spis I).
  • Teodor Wierzbowski (wyd.), Matricularum Regni Poloniae Summaria, t. I-IV, Warszawa 1905–1915.
  • Adolf Pawiński, Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym. Małopolska, t. III-IV, „Źródła dziejowe”, 14-15, Warszawa 1886.

Dokumenty w archiwach w formie papierowej nie zdigitalizowane

  • Acta terrestia Lublinensia, rps w Archiwum Państwowym w Lublinie, (Akta ziemskie lubelskie).
  • Acta officialatus Lublinensis, (skrót: OL).
  • Archiwum Komisji Historycznej (Polskiej) Akademii Umiejętności w Krakowie, t. III-XV, Kraków 1886–1939, (skrót: AKH).
  • Z.L. Radzimiński, B. Gorczak (wyd.), Archiwum książąt Lubartowiczów-Sanguszków w Sławucie, t. II i V, t. XIX rpis w Archiwum Państwowym w Krakowie, Lwów 1888–1897.
  • Archiwum Skarbu Koronnego, dział w AG, Archiwa Państwowe, (skrót: ASK).


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalendarium_historyczne_Janowic_w_lubelskim&oldid=67718240”