Kamienica Pod Świętym Józefem w Krakowie

kamienica w Krakowie

Kamienica Pod Świętym Józefem (znana także jako Kamienica Czuszowska, Kamienica Stalmachowska) – zabytkowa kamienica, zlokalizowana przy ulicy Floriańskiej na krakowskim Starym Mieście.

Kamienica Pod Świętym Józefem
Symbol zabytku nr rej. A-384 z dnia 15.06.1967
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Floriańska 20

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Świętym Józefem”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Świętym Józefem”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Świętym Józefem”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Pod Świętym Józefem”
Ziemia50°03′47,86″N 19°56′24,04″E/50,063294 19,940011

Historia edytuj

Kamienica została wzniesiona w XIV wieku. W pierwszej połowie XVI wieku była własnością ks. Stanisława Borka, kanonika krakowskiego i kantora katedry poznańskiej. W drugiej połowie XVI wieku należała do Erazma Gałki, Stojowskich i Wojciecha Wałaszka. Na początku XVII była własnością rodziny Raciborskich, a następnie Świechowskich, Struzinów, Czyżowskich i Stalmachowiczów. W II połowie XVII wieku została uszkodzona przez pożar, po którym zniszczoną część odbudowano jako drewnianą. Rewizja urzędowa z 1682 wymienia budynek jako dwupiętrowy z murowano-drewnianą fasadą. Na początku XVII wieku kamienica była własnością rodziny Stalmachów, a następnie Zeydlerów. Przed 1743 wzniesiono dwupiętrową oficynę tylną z podpiwniczeniem. W drugiej połowie XVIII wieku kamienica należała do rajcy Feystmantla, a na przełomie XVIII i XIX wieku do rodziny Kubeckich. W 1861 na zlecenie Andrzeja Dutkiewicza wstawiono nowy portal o półkolistym zwieńczeniu, ozdobiony boniowaniem. W latach 70. XIX wieku kamienica była własnością rodziny Feigów. W 1896 na zlecenie Stanisława Banasia nadbudowano trzecie piętro oraz przebudowano gruntownie fasadę według projektu Jana Hercoka. Przed przebudową fasada, o klasycystycznym wystroju, była podzielona w partii pięter pilastrami oraz zwieńczona attyką. Okna drugiego piętra były mniejsze od okien pierwszego piętra, a nad środkowym oknem drugiego piętra znajdowała się płaskorzeźba św. Józefa z Dzieciątkiem. Nowa fasada otrzymała wystrój eklektyczny, a płaskorzeźbę św. Józefa znad okna drugiego piętra, zastąpiono zaszklonym obrazem nad środkowym oknem pierwszego piętra. Na początku XX wieku kamienica należała do rodziny Sataleckich. W II połowie XX wieku usunięto z fasady obraz św. Józefa[1][2].

 
Tablica upamiętniająca Feliksa Nowowiejskiego

15 czerwca 1967 kamienica została wpisana do rejestru zabytków[3]. Znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków[2].

Architektura edytuj

Kamienica ma cztery kondygnacje. Fasada, o eklektycznym wystroju, ma trzy osie. W środkowej osi parteru znajduje się boniowany, półkoliście zwieńczony portal z 1861. Parter i pierwsze piętro oraz pierwsze i drugie piętro oddzielone są gzymsami. Okna pierwszego piętra ozdobione są gzymsowymi frontonami, w skrajnych osiach także kartuszami i girlandami, okna drugiego piętra – gzymsami nadokiennymi, a okna trzeciego piętra – kluczami. Budynek wieńczy gzyms koronujący, pod którym znajduje się fryz[1].

Przypisy edytuj

  1. a b Adam Chmiel: Domy krakowskie: Ulica Floriańska. Cz. 2. Kraków: 1920, seria: Biblioteka Krakowska. 57–58.
  2. a b Gminna ewidencja zabytków Krakowa
  3. Rejestr zabytków nieruchomych miasta Krakowa