Kaplica Zbawiciela w Kalkarze
Kaplica Zbawiciela (malt. Il-kappella tas-Salvatur, ang. Chapel of Our Saviour) – rzymskokatolicka kaplica znajdująca się w Kalkarze na Malcie. Kaplica należy do parafii św. Józefa w tej miejscowości[1].
 00653 NICPMI (2012-08-27)
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Adres |
Triq is-Salvatur | ||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
6 sierpnia | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Malty  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Morza Śródziemnego  | |||||||||||||||||||
 35°53′29,6″N 14°31′31,7″E/35,891556 14,525472
| |||||||||||||||||||
Historia edytuj
Istnieją wzmianki, że w 1487 roku na obszarze znanym jako la punta sottile della Rinella (na wąskim czubku Rinelli) wybudowano kaplicę poświęconą Zbawicielowi[2].
Z informacji dotyczących kilku wizyt duszpasterskich dokonanych za panowania zakonu św. Jana wynika, że ta kaplica została zburzona na rozkaz wielkiego mistrza Jeana de la Valette podczas oblężenia w 1565 roku, aby nie mogła służyć jako osłona dla wojsk tureckich, które atakowały ówczesne „Borgo”[2][3].
W roku 1580 Claudio Abela i Davide Burlò w tym samym miejscu wybudowali na swój koszt kolejną kaplicę. Niestety informacje historyczne na jej temat są bardzo ograniczone. Wiadomo jednak, że w 1676 roku w tej kaplicy pochowany został bailif Fra Giovanni Bighi, ofiara epidemii dżumy[2][3], siostrzeniec papieża Aleksandra VII[4][5][6].
W roku 1680 Fra Mario Bighi, bratanek Giovanniego zburzył kaplicę i postawił nową według projektu Lorenzo Gafà. Wzniósł on również w tej kaplicy kamienny pomnik ku czci swojego wuja Fra Giovanniego Bighi. Tytułowy obraz w ołtarzu namalował Mattia Preti, przedstawiał on Przemienienie Pańskie. Obraz ten został skradziony w roku 1798 podczas inwazji francuskiej[2][3][7].
Od roku 1942 przez jakiś czas kaplica Zbawiciela pełniła rolę kościoła parafialnego, kiedy 10 kwietnia tegoż roku kościół parafialny św. Józefa został zniszczony podczas bombardowania lotniczego[6][7][8][9][10].
Architektura edytuj
Wygląd zewnętrzny edytuj
Kaplica Zbawiciela zbudowana jest w formie sześciokąta, z sześcioma ścianami o mniej więcej tej samej długości[2][6][7][10]. Na fasadzie ponad drzwiami znajduje się wnęka, w której umieszczona była statua Matki Boskiej Śnieżnej (malt. Madonna tas-Silġ) trzymająca Dzieciątko Jezus na swej lewej ręce. Statua po odnowieniu została przeniesiona do wnętrza kaplicy[2][6].
Wnętrze edytuj
Znajduje się tam jeden ołtarz, a na ścianie po lewej stronie rzeźbione kamienne epitafium Fra Giovanniego Bighi[11]. Kiedyś nad ołtarzem wisiał obraz Święta Filomena pędzla maltańskiego artysty Tommaso Madiony (1804–1864), który zastąpił ten zrabowany przez Francuzów[2][5][6].
Kaplica dziś edytuj
W latach 2002–2009 kaplica przechodziła intensywną renowację, która kosztowała około 200 000 euro[2][3][10][11][12].
Święto patronalne kaplicy obchodzone było corocznie 6 sierpnia, z rozdawaniem chleba, znanym jako għażżiela[3].
Ochrona dziedzictwa kulturowego edytuj
27 sierpnia 2012 roku kaplica została wpisana na listę National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod numerem 00653[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Parroċċa tal-Kalkara / Kappella tas-Salvatur. L-Arċidjoċesi ta' Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-09)]. (malt.).
- ↑ a b c d e f g h Noel Ciantar: [https://web.archive.org/web/20200111104944/http://www.kappellimaltin.com/Il-Kappelli/Sett12/KKR_Salvatur/kkr_salvatur.html Il-knisja tas-Salvatur ~ Kalkara ~]. Kappelli Maltin. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-11)]. (malt.).
- ↑ a b c d e The Church of Our Saviour. Assoċjazzjoni Wirt il-Kalkara. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-20)]. (ang.).
- ↑ Pope Alexander VII. Geni. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-18)]. (ang.).
- ↑ a b Achille Ferres: Descrizione storica delle chiese di Malta e Gozo / VII.Chiesa rurale di san Michele arcangelo. Malta: Achille Ferres, 1866, s. 449. (wł.).
- ↑ a b c d e Christ the Saviour - Kalkara. W: Kilin: A Hundred Wayside Chapels of Malta and Gozo. Valletta: Heritage Books, 2000, s. 113. ISBN 99909-93-06-8. (ang.).
- ↑ a b c The Saviour Chapel. Kottonera Foundation. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-01)]. (ang.).
- ↑ Duncan Brincat: Renewing the past. Assoċjazzjoni Wirt il-Kalkara, 2020, s. 15. (ang.).
- ↑ John Scerri: Kalkara / Our Saviour. Churches and chapels of Malta and Gozo. [dostęp 2022-09-01]. (ang.).
- ↑ a b c d Chapel of Christ the Saviour. NICPMI, 2012-08-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-01)]. (ang.).
- ↑ a b Chapel of Our Saviour in Kalkara built by Fra Bichi restored. [w:] Times of Malta [on-line]. 2009-04-03. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-01)]. (ang.).
- ↑ Kalkara Chapel restoration nearing completion. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2007-09-13. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-01)]. (ang.).