Karol Jonscher (pastor)
Karol Józef Jonscher[1][2][3] (ur. 4 marca?/16 marca 1809 w Płocku[1][3], zm. 6 stycznia 1887 w Łodzi[1][3]) – pastor luterański i nauczyciel. W latach 1838–1884 pastor parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Lublinie[3].
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 marca 1809 |
| Data i miejsce śmierci |
6 stycznia 1887 |
| Miejsce pochówku | |
| Pastor parafii ewangelicko-augsburskiej św. Trójcy w Lublinie | |
| Okres sprawowania |
1838–1884 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
W młodości początkowo pobierał naukę w domu rodzinnym[3], następnie ukończył ewangelicką szkołę elementarną[4] oraz gimnazjum w Płocku (1829). W 1830 rozpoczął studia w sekcji nauk pięknych na Akademii Warszawskiej[3], lecz z powodu wybuchu powstania listopadowego przerwał naukę i powrócił do domu. W latach 1832–1836 studiował na Wydziale Teologicznym na Uniwersytecie w Dorpacie. Był także stypendystą rządowym i członkiem Konwentu Polonia (1832)[3].
Po ukończeniu studiów wyjechał do Płocka, gdzie przez 2 lata był substytutem przy superintendencie płockim. W kwietniu 1838 został ordynowany na pastora w Warszawie[4], a następnie do października 1838 był wikariuszem parafii ewangelicko-augsburskiej we Włocławku. Następnie, w 1838[3], objął parafię w Lublinie, jednocześnie zarządzając, założonym w 1841, filiałem w Końskowoli i pełniąc funkcję kapelana szpitali wojskowych w Lublinie[3]. Był również nauczycielem religii w Gimnazjum Lubelskim oraz opiekował się elementarną szkołą ewangelicką. Niniejsze funkcje pełnił do sierpnia 1885, po czym przeniósł się do Łodzi, gdzie mieszkał u syna[4] – Karola Jonschera[3].
Był prezesem Lubelskiego Towarzystwa Dobroczynności oraz zarządzał ochronką Towarzystwa, a także pełnił funkcję sędziego rozjemcy sądów polubownych. Był także zaangażowany w utworzenie parafii w Kamieniu[4].
Życie prywatne edytuj
Był synem Józefa Jonchera – burmistrza Płocka i kupca oraz Anny z domu Bonsch[3]. Jego żoną była Agata Karolina z domu Hovelke[3] z rodu Jana Heweliusza[2] – córka Jana Karola Hovelke. Mieli 9 dzieci, do których należeli:
- Karol Otton (1850–1907) – lekarz łódzki i działacz społeczny, ojciec lekarza i profesora pediatrii Karola Jonschera (1889–1955),
- Maria Wilhelmina – żona superintendenta kościoła ewangelicko–augsburskiego – Karola Gustawa Manitiusa,
- Eugenia Berta – nauczycielka,
- Brunon,
- Aldona Krystyna,
- Zofia Wanda,
- Ferdynand Rudolf,
- Władysław Adam,
- Rudolf Józef[3].
Został pochowany 9 stycznia 1887 w grobie rodzinnym[5] na cmentarzu ewangelicko-augsburskim pry ul. Lipowej w Lublinie[3][5] (sektor 1, rząd 16, numer grobu 3)[1]. W grobowcu spoczywa wraz z żoną oraz córką Zofią[3].
Upamiętnienie edytuj
W kościele ewangelickim Św. Trójcy w Lublinie znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona Karolowi Jonscherowi. Inskrypcje na niej sporządzono w języku łacińskim[3].
Odznaczenia edytuj
- Krzyż i medal brązowy (1859),
- Złoty krzyż (1860),
- Order świętego Stanisława (1867)[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Karol Józef Jonscher [online], lublinewangelicki.grobonet.com [dostęp 2023-11-01].
- ↑ a b Niemieckimi śladami po „Ziemi Obiecanej”, praca zbiorowa pod red. Krystyny Radziszewskiej, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 1997, s. 190, ISBN 83-87080-43-8.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Grzegorz Błaszczyk, Dorpatczycy. Polscy studenci na Uniwersytecie Dorpackim w latach 1802–1918 i ich dalsze losy. Słownik biograficzny. Tom II: I–M, Wydawnictwo Naukowe FNCE, 12 lutego 2023, ISBN 978-83-67372-61-9 [dostęp 2023-11-01] (pol.).
- ↑ a b c d e Ks. pastor Karol Jonscher, „Głosy Kościelne w sprawie Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego” (2), Łódź, styczeń 1887, s. 15.
- ↑ a b Odprowadzenie zwłok, „Dziennik Łódzki” (6), bc.wbp.lodz.pl, 9 stycznia 1887, s. 3 [dostęp 2023-11-01].