Katedra św. Rumolda w Mechelen

Katedra św. Rumolda w Mechelen (hol. Sint Romboutskathedraal in Mechelen) – kościół rzymskokatolicki, położony w centrum Mechelen w północnej Belgii. Katedra diecezji archidiecezji mecheleńsko-brukselskiej. Nosi wezwanie św. Rumolda (zm. ok. 775), patrona miasta Mechelen.

Katedra św. Rumolda
w Mechelen[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Belgia

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, IV

Numer ref.

943

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1999
na 23. sesji

Położenie na mapie Belgii
Mapa konturowa Belgii, u góry znajduje się punkt z opisem „Katedra św. Rumoldaw Mechelen”
Położenie na mapie prowincji Antwerpia
Mapa konturowa prowincji Antwerpia, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Katedra św. Rumoldaw Mechelen”
Ziemia51°01′43,9″N 4°28′44,5″E/51,028861 4,479028

Dzwonnica katedry została w 1999 wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO w dziale: miejskie wieże strażnicze (beffroi) we Flandrii, Walonii i północnej Francji[1]. Katedra wywarła takie wrażenie na francuskim architekcie Vaubanie, że nazwał ją ósmym cudem świata[2].

Historia

edytuj

Irlandzki mnich Rumold założył w VIII wieku opactwo w Mechelen. Podróżował on po Europie nawracając ludzi na chrześcijaństwo. Po swej męczeńskiej śmierci został kanonizowany.

W początkach XIII wieku rozpoczęto wznoszenie nawy głównej i transeptu kościoła. Nieukończoną budowlę zniszczył pożar. W XV wieku poddano ją przebudowie.

W 1559 Mechelen zostało stolicą arcybiskupstwa, a kościół został podniesiony do rangi katedry. W 1794 w wyniku rewolucji francuskiej arcybiskupstwo zostało zniesione, a arcybiskup aresztowany i następnie wygnany. W 1830 po odzyskaniu przez Belgię niepodległości Mechelen zostało siedzibą prymasa Kościoła katolickiego w tym kraju.

Architektura

edytuj
 
Wnętrze katedry, z prawej ambona w kształcie drzewa

Katedra jest budowlą trzynawową w typie bazyliki z transeptem i ma następujące wymiary[3]:

  • długość całkowita (włącznie z wieżą) – 118 m
  • długość samej katedry – 99,50 m
  • długość prezbiterium – 30 m
  • długość transeptu – 41,20 m
  • szerokość transeptu – 13 m
  • wysokość nawy środkowej i prezbiterium – 28 m
  • powierzchnia katedry – 3870 m²

Proste filary podtrzymują sklepienie krzyżowo-żebrowe. Od XVII wieku filary nawy głównej zdobią rzeźby dwunastu apostołów i czterech ewangelistów. Gotyckie okna nawy głównej zostały ozdobione maswerkiem, a w prezbiterium – również witrażami.

Wieża

edytuj
 
Projekt wieży katedralnej

Najbardziej charakterystycznym elementem architektury katedry jest jej wieża zachodnia, pomimo tego że nie została ona nigdy ukończona. Jej budowę rozpoczęto w 1452, a przerwano w 1520. Wieża miała być zwieńczona iglicą sięgającą 167 m. Obecnie mierzy 97,28 m[4]. W wieży znajdują się dwa carillony z XV i XVI w., z których każdy ma 49 dzwonów. Najsłynniejsze z nich to „Salwator” o wadze 8884 kg, „Jehsus”, datowany na 1640, oraz „Dzwon Uwolnienia” z datą 1947[2].

Na szczycie wieży znajduje się punkt widokowy, na który prowadzi ponad 500 stopni.

Wyposażenie

edytuj

W prezbiterium zwraca uwagę barokowy ołtarz z 1665, zwieńczony posągiem patrona katedry, dłuta Lucasa Fayhdherbe, ucznia Petera Paula Rubensa.

Ambona, której program ikonograficzny ma za temat nawrócenie św. Pawła, ustawiona jest na kamiennej podporze, a jej kosz przypomina powalone drzewo, oplecione przez rzeźbione gałęzie, liście i kwiaty. Taką samą formę ma również baldachim.

W południowym ramieniu transeptu znajduje się obraz Christus aan het kruis (Chrystus na krzyżu) pędzla Antoona van Dycka, również ucznia Petera Paula Rubensa.

Wewnątrz wieży znajdują się organy składające się z 6606 piszczałek[2].

Przypisy

edytuj
  1. Wykaz wszystkich wież: UNESCO: Belfries of Belgium and France. [dostęp 2010-12-21]. (ang.).
  2. a b c gazetka.be: Katedra Świętego Rumbolda. [dostęp 2010-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-08)]. (pol.).
  3. sintromboutstoren: Sint-Romboutskathedraal. [dostęp 2010-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-19)]. (niderl.).
  4. sintromboutstoren: Sint-Romboutstouren. [dostęp 2010-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-14)]. (niderl.).

Bibliografia

edytuj
  • Elizabeth Cruwys, Beau Riffenburgh: Najpiękniejsze katedry świata (ang. Cathedrals of the World). Warszawa: Penta, 1999, s. 72-73. ISBN 83-85440-52-6.

Linki zewnętrzne

edytuj
  • Katedra św. Rumbolda w Mechelen: strona oficjalna. www.sintromboutstoren.be/kathedraal.php. [dostęp 2012-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-03)]. (niderl.).