Kiyoshi Itō

japoński matematyk

Kiyoshi Itō (jap. 伊藤 清 Itō Kiyoshi; ur. 7 września 1915 w Hokusei, zm. 10 listopada 2008 w Kioto[1][2][3]) – japoński matematyk zajmujący się głównie procesami stochastycznymi, twórca rachunku różniczkowego Itō, laureat Nagrody Kioto, Nagrody Wolfa i Nagrody Gaussa (był jej pierwszym laureatem)[1].

Kiyoshi Itō
Ilustracja
Państwo działania

Japonia

Data i miejsce urodzenia

7 września 1915
Hokusei

Data i miejsce śmierci

10 listopada 2008
Kioto

doktor nauk matematycznych
Specjalność: procesy stochastyczne
Alma Mater

Kyoto University

Odznaczenia
Order Kultury (Japonia)
Nagroda Wolfa, Nagroda Kioto

Życiorys

edytuj

W 1938 ukończył matematykę na wydziale nauk ścisłych Cesarskiego Uniwersytetu Tokijskiego i w następnym roku rozpoczął pracę w japońskim urzędzie statystycznym, gdzie pracował do 1943. Od 1943 do 1952 był wykładowcą na wydziale nauk w Nagoya University[a]. W 1945 uzyskał tytuł doktora nauk Cesarskiego Uniwersytetu Tokijskiego. W latach 1952–1979 był profesorem na Kyoto University, a następnie na Uniwersytecie Gakushūin (1979–1985). W latach 1976–1979 był dyrektorem Instytutu Badawczego Nauk Matematycznych Kyoto University. Od 1979 był profesorem emerytowanym tej uczelni.

Pracował również na uczelniach zagranicznych: Uniwersytecie Stanforda (1961–1964), duńskim Aarhus Universitet (1966–1969), Uniwersytecie Cornella (1976–1979).

Działalność naukowa

edytuj

Itō w swoich pionierskich badaniach nad rachunkiem prawdopodobieństwa doprowadził do powstania nazwanego jego nazwiskiem rachunku(inne języki)– stochastycznego rachunku różniczkowego opisującego niedeterministyczne i przypadkowe ewolucje. Pierwsze publikacje na ten temat pojawiły się w 1942. Wzór Ito ma zastosowanie nie tylko w innych dziedzinach matematyki, ale też innych naukach, jak fizyka, inżynieria, biologia czy ekonomia[1][2].

Życie prywatne

edytuj

Znał cztery języki obce – angielski, chiński, niemiecki i francuski – choć opanował je głównie w piśmie. Miał trzy córki: Keiko, Kazuko i Junko. Żona Itō, Shizue, zmarła w 2000 roku[3].

Nagrody i wyróżnienia

edytuj

Wybrane prace

edytuj
  1. W latach 1939–1947 uczelnia nosiła nazwę: Nagoya Teikoku Daigaku, ang. Nagoya Imperial University, obecnie Nagoya Daigaku, ang. Nagoya University.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Kiyosi Itô [online], Kioto Prize [dostęp 2019-01-11] (ang.).
  2. a b c d e Kiyosi Itô [online], Research Institute for Mathematical Sciences | Kyoto University [dostęp 2019-01-01] (ang.).
  3. a b Steve Lohrnov, Kiyoshi Ito, 93, Mathematician Who Described Random Motion, Dies [online], The New York Times, 23 listopada 2008 [dostęp 2019-01-11] (ang.).
  4. Recipients of the Asahi Prize [online], The Asahi Prize [dostęp 2019-01-11] (ang.).
  5. The Imperial Prize,Japan Academy Prize,Duke of Edinburgh Prize Recipients [online], The Japan Academy [dostęp 2019-01-11] (ang.).
  6. Kiyoshi Ito Winner of Wolf Prize in Mathematics - 1987 [online], Wolf Fundation [dostęp 2019-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-17] (ang.).
  7. Carl Friedrich Gauss Prize for Applications of Mathematics 2006 [online], International Mathematics Union [dostęp 2019-01-12] (ang.).
  8. Donald Keene, 7 others win Order of Culture [online], Daily Yomiuri Online, 29 października 2008 [dostęp 2019-01-01] [zarchiwizowane z adresu 2008-10-30].

Linki zewnętrzne

edytuj