Wikipedia

Kościół św. Anny w Wilnie

Kościół św. Anny w Wilnie − kościół usytuowany w stolicy Litwy (Wilnie), przy ulicy Maironio (dawniej św. Anny) 8, tuż przy brzegu rzeki Wilejki. Wybudowany w stylu późnego gotyku gdańskiego.

Kościół św. Anny w Wilnie
Vilniaus Šv. Onos bažnyčia
kościół
Ilustracja
Fasada kościoła św. Anny (2014)
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Wilno

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

św. Anna

Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Anny w Wilnie”
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Anny w Wilnie”
Ziemia54°40′59″N 25°17′36″E/54,683056 25,293333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Powstał na przełomie XV i XVI wieku, z fundacji wielkiego księcia litewskiego i późniejszego króla polskiego Aleksandra Jagiellończyka, jako kaplica św. Anny przy znajdującym się na tyłach zespole klasztornym bernardynów. Architektem był najpewniej budowniczy miejski z Gdańska, Michał Enkinger, przysłany tu przez radę miejską Gdańska na prośbę króla. Po pożarze w roku 1563 odbudowano zwalone sklepienia, a w 1581 roku świątynia została wyświęcona w obecności biskupa krakowskiego i wileńskiego Jerzego Radziwiłła i późniejszego arcybiskupa lwowskiego Jana Solikowskiego. W 1747 roku Jan Krzysztof Glaubitz wzniósł w kościele trzy nowe ołtarze. Świątynia remontowana była jeszcze kilkakrotnie; gruntownie w latach 1900-1904 (po kolejnym pożarze) pod kierunkiem Józefa Piusa Dziekońskiego i Sławomira Odrzywolskiego.

Według opowiadań, Napoleonowi podczas wyprawy na Moskwę tak się spodobał kościół św. Anny, że z chęcią przeniósłby go do Paryża. W 1812 roku na kilka lat kościół zamieniono na magazyn wojskowy.

W literaturze często mylony jest z renesansowym, nieistniejącym kościołem św. św. Anny i Barbary przy wileńskim Dolnym Zamku, zbudowanym z inicjatywy króla i wielkiego księcia Zygmunta II Augusta jako mauzoleum jego dwóch żon.

Świątynia posiada efektowną, koronkową fasadę, dekorowaną 33 rodzajami ceglanych kształtek. Podobną maswerkową dekorację mają szczyty kościoła franciszkanów św. Trójcy i znajdującej się przy nim kaplicy św. Anny w Gdańsku oraz dom kupców hanzeatyckich (tzw. Dom Perkuna) w Kownie. Wyposażenie kościoła jest neogotyckie, z XIX wieku, jedynie późnobarokowe ołtarze (główny i dwa boczne), zaprojektowane przez Jana Krzysztofa Glaubitza, pochodzą z XVIII wieku. W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Anny Samotrzeć.

Obok kościoła stoi neogotycka dzwonnica z roku 1874 (arch. Nikołaj Czagin), nawiązująca stylem do późnego gotyku.

Tuż obok kościoła znajdują się pomnik Adama Mickiewicza i kościół Bernardynów.

Galeria edytuj

  •  
    Kościół na akwaforcie Zygmunta Vogla (1807)
  •  
    Nawa główna (2012)
  •  
    Pomnik Adama Mickiewicza na tle kościoła św. Anny i kościoła Bernardynów

Bibliografia edytuj

  • Władysław Zahorski, Kościół św. Anny w Wilnie, Wilno 1905 (dostępne na: kpbc.umk.pl).
  • Architektura gotycka w Polsce, Warszawa 1995, t. II, s. 256-257.
  • Lietuvos Architekturos Istorija, t.I, Vilnius 1987, s. 140nn.
  • Robert Kunkel, Fundacje Aleksandra Jagiellończyka w Wilnie i Krakowie [w:] Sztuka około 1500, Warszawa 1997, s. 129-143.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Anny_w_Wilnie&oldid=70330046”