Kościół św. Antoniego Padewskiego w Chwałowicach
Kościół pw. św. Antoniego Padewskiego w Chwałowicach – katolicki kościół filialny (parafia w Jeninie)[2] znajdujący się w Chwałowicach (gmina Bogdaniec). Zachowany w dużej mierze w oryginalnym kształcie stanowi pamiątkę osadnictwa na błotach nadwarciańskich.
 KOK-I-628 z dnia 18.12.1963 oraz 82 z 2.11.1976
| |||||||||
| kościół filialny | |||||||||
_(Saint_Anthony_of_Padua_church_in_Chwa%C5%82owice)_01.jpg) Widok ogólny - widoczne położenie na sztucznym wzgórzu | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie gminy Bogdaniec  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu gorzowskiego  | |||||||||
 52°39′20,0088″N 15°07′53,1804″E/52,655558 15,131439
| |||||||||
Historia edytuj
Osadnicy olęderscy osuszający błota nadwarciańskie założyli wieś już w 1686, z inicjatywy władz miejskich Gorzowa[3], ale kościół powstał na sztucznie usypanym wzgórzu[1] dopiero podczas kolonizacji fryderycjańskiej w 1790, jako ewangelicki. Usytuowanie na wyniesieniu terenu chronić miało kościół przed częstymi na błotach powodziami.
Wybudowano go w technologii muru pruskiego na planie zbliżonym do kwadratu, jako salowy ze stropem belkowym. Kruchtę umieszczono przy nieco dłuższym boku od strony południowo-zachodniej. Obiekt pokryto dachem czterospadowym, a kruchtę – dwuspadowym. Obok posadowiono drewnianą dzwonnicę.
Po II wojnie światowej utworzono aneksy po obu bokach ołtarza. Skrócono też empory przy dłuższych bokach (emporę organową pozostawiono bez zmian)[4].
Od XIX wieku do 1945 pozostawał kościołem protestanckim i posiadał status świątyni parafialnej. 13 czerwca 1946 został ponownie konsekrowany jako rzymskokatolicki (wieś zasiedlili Polacy z kresów wschodnich oraz Wielkopolski, a także Łemkowie)[3].
W 2000 przeprowadzono kapitalny remont obiektu, podczas którego wymieniono wszystkie ściany z zachowaniem konstrukcji ryglowej, założono fundamenty, poddano renowacji dach i strop świątyni. Wylano też posadzkę i położono płytki ceramiczne, wyremontowano emporę organową i przeprowadzono konserwację ołtarza głównego[1].
Wyposażenie edytuj
Na tle innych świątyń z rejonu błot nadwarciańskich obiekt chwałowicki zachował dużą część wcześniejszego wyposażenia: późnobarokowy ołtarz ambonowy z usuniętym koszem (koniec XVIII wieku), prospekt organowy (neogotycki[3]), ławki, żyrandole, chrzcielnicę i dzwon (wszystko XIX-wieczne). Cennymi elementami są stolarka okienna (częściowo z czasu budowy, częściowo XIX-wieczna) oraz drzwi konstrukcji ramowo-płycinowej[4].
Galeria edytuj
-
Ściana ołtarzowa -
Ołtarz -
_(Saint_Anthony_of_Padua_church_in_Chwa%C5%82owice)_10.jpg)
_(Saint_Anthony_of_Padua_church_in_Chwa%C5%82owice)_14.jpg)
_(Saint_Anthony_of_Padua_church_in_Chwa%C5%82owice)_12.jpg)
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Lubtur, Kościół filialny p.w. św. Antoniego Padewskiego w Chwałowicach
- ↑ Parafia Jenin
- ↑ a b c Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Chwałowice - kościół pw. św. Antoniego Padewskiego
- ↑ a b Barbara Bielinis-Kopeć, XVIII i XIX-wieczne kościoły szkieletowe na terenie łęgów warciańskich, w: Architektura ryglowa - wspólne dziedzictwo. Kolonizacja fryderycjańska, materiały konferencyjne, Szczecin-Expo, Szczecin, 2015, s.309-310, ISBN 978-83-63868-42-0