Kościół św. Ducha we Wrocławiu (Tarnogaj)
Kościół św. Ducha we Wrocławiu na Tarnogaju – kościół funkcjonujący w latach 1929–1945[1], który znajdował się we Wrocławiu przy ul. Nyskiej.
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Wrocław |
| Wyznanie |
katolickie |
| Historia | |
| Data poświęcenia |
20.01.1929 |
| Data zniszczenia |
1945 |
| Data zburzenia |
po 1945 |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 51°05′02,234″N 17°03′14,594″E/51,083954 17,054054
| |
Architektura edytuj
Projektantem świątyni był wrocławski architekt Hermann Pfafferott. Kościół wzniesiono z cegły jako okazałą sześcioprzęsłową budowlę na planie krzyża łacińskiego z prostokątną apsydą i kolebkowym sklepieniem. Wzniesiony obiekt posiadał nowoczesną formę z elementami gotycyzującymi. Po zachodniej stronie wzniesiono wysoką wieżę z namiotowym dachem. W skład zespołu wchodził również dom parafialny[1]. Wewnątrz zamontowano organy Sauera z Frankfurtu nad Odrą[2].
Historia edytuj
Mieszkający w Tarnogaju katolicy należeli od 1893 do wrocławskiej parafii św. Henryka. Włączenie miejscowości do Wrocławia w 1904 spowodowało gwałtowny rozwój ludnościowy, w wyniku czego w 1928 obejmująca Tarnogaj parafia katolicka liczyła ponad 21,5 tys. parafian. Stan ten spowodował podjęcie decyzji o budowie nowego kościoła przy ul. Nyskiej[1]. W tym celu w kwietniu 1926 zakupiono działkę budowlaną między dzisiejszą ul. Piękną i Ziębicką. Wykopy pod budowę rozpoczęto w październiku 1927. Jesienią 1928 kościół w stanie surowym był gotowy[3], a jego konsekracja miała miejsce już 20 stycznia 1929. Liczba katolików wynosiła wówczas 3,6 tys., w 1937 - ponad 4 tys. 1 stycznia 1932 przy kościele erygowano nową parafię Ducha Świętego[1].
W 1945, podczas oblężenia Wrocławia, kościół znalazł się na linii frontu i został zniszczony w 70%. Z relacji ks. Peikerta wynika, że z uwagi na uszkodzenia nabożeństwa nie były w nim odprawiane już od 4 marca 1945. Ruiny rozebrano w 1954, a funkcje sakralne pełnił barak u zbiegu ulic Kamienieckiej i Gazowej[1].
Na przełomie lat 50. i 60. XX wieku rozważano odbudowę kościoła w nowej formie i przy wykorzystaniu zachowanych fundamentów. Opracowane wówczas dwa wstępne projekty Jerzego Wojnarowicza i Tadeusza Zipsera nie zostały wykorzystane z powodu braku zezwolenia władz. Ostatecznie w miejscu świątyni stanęła piekarnia, a nowy kościół wzniesiono w eksponowanym miejscu u zbiegu ulic Bardzkiej i Pięknej[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Zygmunt Antkowiak: Kościoły Wrocławia. Wrocław: Muzeum Archidiecezjalne, 1991, s. 242-245. ISBN 83-900018-1-1.
- ↑ Kościół św. Ducha (dawny). [dostęp 2022-04-28].
- ↑ Parafia pw. Ducha Świętego - Historia do 1945 roku. [dostęp 2022-04-28].