Kościół św. Jakuba Apostoła w Wielkim Lubieniu

Kościół św. Jakuba Apostoła w Wielkim Lubieniu – zabytkowy katolicki kościół parafialny, znajdujący się we wsi Wielki Lubień (powiat świecki, województwo kujawsko-pomorskie). Funkcjonuje przy nim parafia św. Jakuba Apostoła[2]. Do rejestru zabytków wpisany został 1 października 2001 pod numerem A/39[3].

Kościół św. Jakuba Apostoła
w Wielkim Lubieniu
A/39 z 1.10.2001[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny z dzwonnicą
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wielki Lubień

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

Jakub Apostoł

Położenie na mapie gminy Dragacz
Mapa konturowa gminy Dragacz, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Apostoła w Wielkim Lubieniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Apostoła w Wielkim Lubieniu”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Apostoła w Wielkim Lubieniu”
Położenie na mapie powiatu świeckiego
Mapa konturowa powiatu świeckiego, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Apostoła w Wielkim Lubieniu”
Ziemia53°30′55,7″N 18°44′02,5″E/53,515472 18,734028

Historia edytuj

W XV wieku była to wieś zakonna. W 1398 parafia jest tu wymieniana po raz pierwszy. W XIV wieku istniał zatem też kościół[4]. W XVI wieku świątynia była czasowo używana przez menonitów pochodzących z Holandii. Obecny kościół wybudowano w 1680, ale zatracił on cechy stylowe w wyniku XIX-wiecznej przebudowy po powodzi z 1855, kiedy to woda we wnętrzach osiągnęła poziom trzech metrów[4] (kataklizm upamiętnia stosowna tabliczka[5]). Powiększono go wówczas i dodano prezbiterium[6]. Ostatniego remontu dokonano w 1999[7].

Architektura edytuj

Obiekt jest bezwieżowy, ceglany, otynkowany, orientowany i jednonawowy. Ma wyodrębnione prezbiterium i jest oszkarpowany. Okna zwieńczono ostrołukowo, a kruchtę dobudowano później[4]. Ściana szczytowa jest zbudowana z muru pruskiego i otynkowana, ale konstrukcja częściowo prześwieca przez tynk[7].

Wyposażenie edytuj

Wystrój reprezentuje styl barokowy i pochodzi z XVII i XVIII wieku. Ołtarz główny (XVII-wieczny, z katedry w Pelplinie) przetrwał powódź z 1855. Chór muzyczny jest późniejszy (XIX wiek)[6][4]. Obraz Komunia św. Stanisława Kostki, namalowany w XVII wieku, pochodzi także z katedry pelplińskiej[5]. Strop w prezbiterium jest belkowany, płasko deskowany. Chrzcielnica jest wielostylowa w kształcie kielicha. Witraże pochodzą z okresu powojennego[7].

We wnętrzu wisi tablica pamiątkowa ku czci Polaków z Wołynia więzionych, deportowanych i zamordowanych w latach 1939-1945 ufundowana przez byłych mieszkańców Wołynia, kombatantów oraz władze gminne z Dragacza[8].

Otoczenie edytuj

Przy kościele stoi dzwonnica, a w niej znajdują się dzwony pochodzące ze zniszczonego w 1945 ewangelickiego kościoła w Dragaczu[4]. Obok świątyni stoi też grób nieznanych żołnierzy polskich, którzy oddali swe życie z Ojczyznę w walce z najeźdźcą hitlerowskim we wrześniu 1939 roku[9].

Galeria edytuj

Wnętrze z ołtarzami
Komunia św. Stanisława Kostki
Krucyfiks zewnętrzny

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2019-03-29].
  2. Parafia św. Jakuba Apostoła w Wielkim Lubieniu, Informacje o parafii. [dostęp 2019-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-29)].
  3. Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Spis zabytków nieruchomych województwa kujawsko-pomorskiego. [dostęp 2019-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  4. a b c d e Polska Niezwykła, Wielki Lubień. Kościół św. Jakuba w Wielkim Lubieniu
  5. a b Rowerowy Grudziądz, Kościół pw. Jakuba Apostoła w Wielkim Lubieniu
  6. a b Nasze kujawsko-pomorskie, WIELKI LUBIEŃ (GM. DRAGACZ, POW. ŚWIECKI). [dostęp 2019-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-29)].
  7. a b c Parafia w Wielkim Lubieniu, tablica informacyjna in situ
  8. napis na tablicy in situ
  9. napis na grobie in situ