Kościół św. Katarzyny w Tenczynku

Kościół św. Katarzyny w Tenczynku – murowany kościół miejscowej parafii rzymskokatolickiej obejmującej wsie Tenczynek i Rudno, położony na niewielkim wzniesieniu Górka Sieradzka w Tenczynku. Jego patronką jest św. Katarzyna Aleksandryjska z Egiptu.

Kościół św. Katarzyny w Tenczynku
A-314 z dnia 20.10.1971 r.[1]
Ilustracja
Kościół św. Katarzyny w Tenczynku
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Tenczynek

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Katarzyny w Tenczynku

Wezwanie

św. Katarzyny z Aleksandrii

Wspomnienie liturgiczne

niedziela po 25 listopada
6 sierpnia - święto Przemienienia Pańskiego

Położenie na mapie gminy Krzeszowice
Mapa konturowa gminy Krzeszowice, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Katarzyny w Tenczynku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Katarzyny w Tenczynku”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Katarzyny w Tenczynku”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Katarzyny w Tenczynku”
Ziemia50°06′52,45″N 19°37′00,01″E/50,114569 19,616669
Fasada kościoła
Dzwonnica przy kościele św. Katarzyny w Tenczynku z XVIII wieku, po remoncie

Historia edytuj

Najstarsze wzmianki o kościele pochodzą z 1598, a autorem był biskup krakowski, kardynał Jerzy Radziwiłł. Z opisu wynika, że kościół był drewniany i posiadał trzy ołtarze. Znaczne modyfikacje kościoła rozpoczęto w 1728, w ciągu kolejnych lat wykonano posadzkę z cegły, dobudowano stalle i drewniany chór, pojawiły się również nowe konfesjonały i ambona. Na koniec prac w 1748 kościół powiększył się o kaplicę z kryptą i zakrystię, a dach został pokryty gontem. Tuż obok wybudowana została dzwonnica, z dwoma dzwonami, a całość otoczono murem. Świątynię konsekrował 6 sierpnia 1748 sufragan krakowski, biskup Michał Ignacy Kunicki.

W kościele znajdowało się 5 ołtarzy:

W 1881 Wojciech Eliasz namalował dla kościoła obraz Najświętsze Serce Pana Jezusa. Odnowiono również obraz św. Józefa. W 1887 zakupiono m.in. konfesjonały oraz brązowy świecznik. W czasie pierwszej wojny światowej Austriacy skonfiskowali dzwony, które zostały zastąpione nowymi w latach 1919 i 1923 ufundowanymi dzięki datkom społecznym. W tym czasie ks. Wojciech Kamusiński był proboszczem parafii i sprawował tę funkcję przez 49 lat (1917-1968).

Od 1969 następowały kolejne zmiany w dekoracji kościoła. Dzięki staraniom proboszcza Mieczysława Mądrzyka świątynia została ozdobiona witrażami oraz malowidłami ściennymi, zamontowano nowe drzwi wejściowe do kościoła i zakrystii. 6 sierpnia 1998, w 250. rocznicę konsekracji kościoła odbyła się uroczysta msza koncelebrowana przez ks. kard. Franciszka Macharskiego.

Architektura edytuj

Kościół w Tenczynku wzniesiony został w stylu barokowym. Ufundował go August Czartoryski.

Wnętrze edytuj

Wyposażenie wnętrza utrzymane jest w stylu późnobarokowym. Zdobi go polichromia wykonana w latach 90. XX w. pod kierownictwem Jacka Żubrowskiego.

Na wyposażeniu świątyni tenczyńskiej znajdują się XVIII-w. ołtarze regencyjne. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Przemienienie Pańskie, sprowadzony w 1723 przez tenczyńskiego proboszcza Krzysztofa Świąteckiego, jako wotum za ocalenie parafii podczas zarazy w 1710. Pod koniec listopada 2011 proboszcz Stanisław Salawa umieścił w prezbiterium kontrowersyjny obraz. Obok namalowanego Jana Pawła II, kilku duchownych z diecezji, samego proboszcza, umieszczono na nim również jego gosposię i kilku mieszkańców, w tym radnego i miejscowego przedsiębiorcę[2]. Nie doszło do jego uroczystego poświęcenia zaplanowanego na 17 listopada tego samego roku, ponieważ nie zjawili się zaproszeni biskupi krakowskiej Kurii ani też miejscowi parafianie. Komisja ds. Kultu Bożego Kurii Metropolitarnej w Krakowie wydała decyzję, by trafił on do Muzeum Metropolitarnego[3].

Dzwonnica edytuj

Obok kościoła stoi drewniana wolnostojąca dzwonnica, datowana na ok. 1748. Jest wzniesiona na planie prostokąta, co jest dość rzadko spotykane. Jest to obiekt konstrukcji słupowej, oszalowany pionowo deskami, z blaszanym dachem zwieńczonym hełmem. Dzwonnica znajduje się na Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.

Kościół parafialny św. Katarzyny w Tenczynku
Widok z kruchty
Ołtarz główny
Chór
Sklepienie
Świątki
Wyposażenie i wystrój kościoła św. Katarzyny w Tenczynku


Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-04-19].
  2. Gosposia proboszcza trafiła na obraz. Razem z Janem Pawłem II
  3. Głos Krzeszowicki Nr 12, grudzień 2011, s.1, ISNN 1898-438X

Linki zewnętrzne edytuj