Kościół św. Michała Archanioła w Ujanowicach
Kościół św. Michała Archanioła w Ujanowicach – świątynia rzymskokatolicka w miejscowości Ujanowice w gminie Laskowa, pełniąca funkcję kościoła parafialnego parafii pw. św. Michała Archanioła.
 nr rej.: A-251 z dnia 12.03.1971 oraz A-530 z 11.01.1988[1]
| |||||||||
| kościół parafialny | |||||||||
 Kościół Michała Archanioła | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość |
Ujanowice | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie gminy Laskowa  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |||||||||
 49°44′47,04″N 20°33′22,95″E/49,746400 20,556375
| |||||||||
Historia edytuj
Kościół św. Michała wzniesiono w latach 1509–1529 za pieniądze przekazane przez właścicielki wsi – klaryski ze Starego Sącza. Od tego czasu był kilkakrotnie przebudowywany:
- 1722–1727 – przebudowa prezbiterium;
- koniec XVIII wieku – podwyższenie wieży i założenie wieńczącego ją hełmu;
- 1870–1885 – renowacja i dobudowa dwóch bocznych kaplic;
- 1960–1961 – gruntowne odnowienie[2].
Architektura edytuj
Jest to świątynia murowana, jednonawowa, orientowana z zamkniętym trójbocznie prezbiterium, przy którym znajduje się nawa z dwiema kaplicami po bokach. Przykryta jest blaszanym dachem siodłowym, na którym umieszczono wieżyczkę na sygnaturkę. Od zachodniej strony posiada wysoką, kwadratową, masywną wieżę, zwieńczoną baniastym hełmem z dzwonem z 1614 roku[2][3].
Do wnętrza prowadzą trzy ostrołukowe kamienne portale. Do zakrystii prowadzą żelazne okute drzwi, z zamkiem z 1526[4][2].
Wnętrze edytuj
Większość świątyni przykrywają stropy. Jedynie w prezbiterium znajduje się sklepienie kolebkowe z lunetami. Zarówno sklepienia, jak i ściany zdobi polichromia ornamentalna i figuralna, oparta o motywy zaprojektowane przez Jana Matejkę, a wykonana w 1905 przez Józefa Mikulskiego[3], miejscowego artystę[5][4].
Ołtarze edytuj
- ołtarz główny
- z II poł. XVIII wieku, wykonany w stylu rokokowym. Znajduje się w nim pozłacana rzeźba Michała Archanioła. Na zasuwie ołtarza znajduje się obraz Święty Józef z 1884, namalowany przez Walerego Eliasza Radzikowskiego[6].
- ołtarze boczne[6]
- barokowy ołtarz z obrazem Matka Boża Śnieżna w drewnianej sukience;
- ołtarz z barokowym XVIII-wiecznym rzeźbionym krucyfiksem;
- ołtarz z figurą Najświętszego Serca Jezusowego, wykonany w 1897;
- ołtarz Matki Bożej z Dzieciątkiem.
Wyposażenie kościoła edytuj
- kamienna gotycka chrzcielnica z początku XVI wieku[5][4];
- rokokowa ambona[4];
- kamienne kropielnice: gotycko-renesansowa z XVI wieku oraz zewnętrzna z XIX wieku[5][4];
- późnogotycka rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego z początku XVI wieku, umieszczona na belce tęczowej[5];
- tablica erekcyjna z 1509 roku, kamienna, z inskrypcją minuskulową[5][4];
- barokowy XVIII-wieczny fotel[5][4];
- trzy XVIII-wieczne haftowane ornaty[5];
- stuła z fragmentu pasa polskiego z II poł. XVIII wieku[5];
- barokowo–ludowy krucyfiks z XVIII wieku[5];
- dzwon z 1514[4];
- sygnaturka z XVIII wieku[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.s. 93.
- ↑ a b c P. Skoczek, „Parafie...”, s. 116.
- ↑ a b Krasnowolski 2013 ↓, s. 286.
- ↑ a b c d e f g h i Historia parafii w Ujanowicach. ujnanowice.tarnow.opoka.org.pl. [dostęp 2011-03-04]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i P. Skoczek, „Parafie...”, s. 118.
- ↑ a b P. Skoczek, „Parafie...”' s. 117.
Bibliografia edytuj
- Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 114–119. ISBN 978-83-88383-43-4.
- Bogusław Krasnowolski: Leksykon zabytków architektury Małopolski. Kraków: Arkady, 2013. ISBN 978-83-2134744-8.