Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach
Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach – zabytkowy rzymskokatolicki kościół położony w Smardzowicach, w gminie Skała, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim.
A-728 z 31.07.1998[1]. | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość |
32-077 Smardzowice | ||||||||||||
Adres |
ul. Kościelna 12 | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Skała | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |||||||||||||
50°11′29,1714″N 19°51′20,7151″E/50,191437 19,855754 | |||||||||||||
Strona internetowa |
Kościół, cmentarz przykościelny, ogrodzenie z bramą, plebania oraz ogród plebański zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[1].
Historia edytuj
Pierwszy kościół drewniany spłonął w 1570 roku. W 1571 roku Jan Cianowski, herbu Prus, właściciel Cianowic, ufundował modrzewiową, trójnawową świątynię zbudowaną w systemie więźbowo-zaskrzynieniowym[2]. W okresie baroku dobudowano sygnaturkę, wieżę po zachodniej stronie oraz soboty[3].
Bp Kunicki, w protokole wizytacyjnym z 1727 roku, wymienił pięć ołtarzy: główny ku czci Wniebowzięcia NMP, po stronie epistoły św. Józefa i św. Anny, a po stronie Ewangelii św. Małgorzaty i Matki Bożej[4]. W latach 1731–1748 przeprowadzono gruntowny remont kościoła[4].. W 1938 roku obiekt rozebrano i przeniesiono do parafii Mostek, w gminie Gołcza.
Obecny murowany budowano w latach 1907–1918[5]. Całkowite zakończenie prac nastąpiło w roku 1922, a wieżę dokończono w 1940. Kościół konsekrowano w 1984 roku[4].
Architektura edytuj
Kościół zbudowano na planie trójnawowej bazyliki z transeptem i prostokątnym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium oraz czworoboczną wieżą w fasadzie wejściowej od wschodu[5]. Projektantem neogotyckiej – murowanej z kamienia wapiennego z elementami cegły – świątyni był prawdopodobnie architekt powiatowy Klajberg. Po obydwu stronach do prezbiterium dobudowano małe pomieszczenia, które pełnią rolę zakrystii. W latach 1975–2006 kościół został odnowiony i pomalowany. W 1959 roku zbudowano nowy wielki ołtarz z kamienia, a w jego nastawie umieszczono obraz Matki Bożej Smardzowickiej[4].
Wystrój i wyposażenie edytuj
Otoczenie edytuj
Obok kościoła znajduje się zabytkowa plebania z 1920 roku[1].
Galeria edytuj
-
Plebania z 1920 roku
-
Wnętrze
-
Ogród plebański
-
Detal w ogrodzeniu
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Rejestr ↓, s. 40.
- ↑ Kornecki 1993 ↓, s. 34.
- ↑ a b Kornecki 1993 ↓, s. 59.
- ↑ a b c d Strona parafii [online], parafiasmardzowice.pl [dostęp 2023-10-26] (pol.).
- ↑ a b Krasnowolski 2013 ↓, s. 255.
- ↑ Kornecki 1993 ↓, s. 26.
Bibliografia edytuj
- Rejestr zabytków nieruchomych woj. małopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2022-10-02]. (pol.).
- Bogusław Krasnowolski: Leksykon zabytków architektury Małopolski. Kraków: Wydawnictwo „Arkady”, 2013. ISBN 978-83-2134744-8.
- Marian Kornecki: Sztuka sakralna. 1993.