Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach

Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach – zabytkowy rzymskokatolicki kościół położony w Smardzowicach, w gminie Skała, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim.

Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach
A-728 z 31.07.1998[1].
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

32-077 Smardzowice

Adres

ul. Kościelna 12

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Położenie na mapie gminy Skała
Mapa konturowa gminy Skała, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Różańcowej i św. Małgorzaty w Smardzowicach”
Ziemia50°11′29,1714″N 19°51′20,7151″E/50,191437 19,855754
Strona internetowa

Kościół, cmentarz przykościelny, ogrodzenie z bramą, plebania oraz ogród plebański zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[1].

Historia edytuj

Pierwszy kościół drewniany spłonął w 1570 roku. W 1571 roku Jan Cianowski, herbu Prus, właściciel Cianowic, ufundował modrzewiową, trójnawową świątynię zbudowaną w systemie więźbowo-zaskrzynieniowym[2]. W okresie baroku dobudowano sygnaturkę, wieżę po zachodniej stronie oraz soboty[3].
Bp Kunicki, w protokole wizytacyjnym z 1727 roku, wymienił pięć ołtarzy: główny ku czci Wniebowzięcia NMP, po stronie epistoły św. Józefa i św. Anny, a po stronie Ewangelii św. Małgorzaty i Matki Bożej[4]. W latach 1731–1748 przeprowadzono gruntowny remont kościoła[4].. W 1938 roku obiekt rozebrano i przeniesiono do parafii Mostek, w gminie Gołcza.

Obecny murowany budowano w latach 1907–1918[5]. Całkowite zakończenie prac nastąpiło w roku 1922, a wieżę dokończono w 1940. Kościół konsekrowano w 1984 roku[4].

Architektura edytuj

Kościół zbudowano na planie trójnawowej bazyliki z transeptem i prostokątnym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium oraz czworoboczną wieżą w fasadzie wejściowej od wschodu[5]. Projektantem neogotyckiej – murowanej z kamienia wapiennego z elementami cegły – świątyni był prawdopodobnie architekt powiatowy Klajberg. Po obydwu stronach do prezbiterium dobudowano małe pomieszczenia, które pełnią rolę zakrystii. W latach 1975–2006 kościół został odnowiony i pomalowany. W 1959 roku zbudowano nowy wielki ołtarz z kamienia, a w jego nastawie umieszczono obraz Matki Bożej Smardzowickiej[4].

Wystrój i wyposażenie edytuj

  • Obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem;
  • Obraz św. Katarzyny późnogotycki z 1524 roku;[6]
  • Paramenty haftowane i aplikowane z XVII i XVIII wieku;
  • Dzwon z 1772, odlał go ludwisarz Jerzy Ignacy Maderhoffer z Opawy[3].

Otoczenie edytuj

Obok kościoła znajduje się zabytkowa plebania z 1920 roku[1].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Rejestr ↓, s. 40.
  2. Kornecki 1993 ↓, s. 34.
  3. a b Kornecki 1993 ↓, s. 59.
  4. a b c d Strona parafii [online], parafiasmardzowice.pl [dostęp 2023-10-26] (pol.).
  5. a b Krasnowolski 2013 ↓, s. 255.
  6. Kornecki 1993 ↓, s. 26.

Bibliografia edytuj