Kościółek (Zamczysko)
Kościółek lub Zamczysko – wzniesienie na Roztoczu Środkowym, w pobliżu ujścia strugi Jeleń do rzeki Tanwi[1][2]. Na mapie Geoportalu opisane jest jako łąka. Administracyjnie znajduje się w granicach wsi Susiec w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Susiec[3]. Ma wysokość 246 m n.p.m. i wznosi się około 20 m powyżej lustra wody na rzece Tanew[4].
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
246 m n.p.m. |
Położenie na mapie gminy Susiec | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego | |
50°23′40″N 23°10′07″E/50,394444 23,168611 |
Kościółek znajduje się na terenie rezerwatu przyrody Nad Tanwią w Parku Krajobrazowym Puszczy Solskiej i obecnie porośnięty jest lasem[3]. W czasie badań archeologicznych na wzniesieniu odkryto ślady osadnictwa, najstarsze pochodzą z VII–IX wieku naszej ery. W wieku XII–XIII na szczycie powstał gród obronny. Znajdował się z dala od obszarów zamieszkanych, na trudno dostępnym terenie i otoczony był ziemnymi wałami. Miał znaczenie tylko jako kryjówka, gdyż w jego pobliżu nie było warunków do uprawy ziemi. W XVII i XVII wieku wybudowano tutaj klasztor i drewniany kościół pod wezwaniem św. Jana Nepomucena, związany z zakonem bazylianów. Obok kościoła był cmentarz. W 1796 r. kościół był już w stanie ruiny. W XVIII wieku bazylianie opuścili klasztor, a kościół został rozebrany[2].
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego podaje, że w czasie Konfederacji Tyszowieckiej na wzniesieniu Kościółek (Zamczysko) stał zamek, a obok niego drewniany kościół, rozebrany w 1821 r. Według legendy zamek postawiony był przez rycerza Gołdapa. Miał on jedną, bardzo piękną córkę, która zginęła podczas najazdu mongolskiego. Od nazwiska tego rycerza pochodzi dawna nazwa wzniesienia (Gołda) i kilka miejscowych nazw geograficznych[2].
W latach 1942–1944 na wzniesieniu Kościółek dla partyzantów Armii Krajowej odprawiana była msza polowa. Wydarzenie to upamiętnia zamontowany na wzniesieniu pomnik[2].
Przez Kościółek prowadzi znakowany szlak turystyki pieszej:
- Szlak Szumów: Susiec – Rebizanty (rez. „Nad Tanwią”) – Źródełko Miłości – Kościółek – Uroczyska Puszczy Solskiej – Wodospad na Jeleniu – Susiec[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Edward Słoniewski , Roztocze, Warszawa: PTTK „Kraj”, 1998, ISBN 83-7005-410-2 .
- ↑ a b c d Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej na wzniesieniu.
- ↑ a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-04-16] .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2024-04-16] .
- ↑ Województwo lubelskie – wykaz szlaków znakowanych przez PTTK [online] [dostęp 2017-07-08] .