Kobieta w kapeluszu

polski film fabularny

Kobieta w kapeluszu – polski film obyczajowy z 1984 roku w reżyserii Stanisława Różewicza, kręcony w Łebie i Warszawie[1]. Pierwszy film w dorobku Stanisława Różewicza, w którym reżyser był jedynym autorem scenariusza[2].

Kobieta w kapeluszu
Gatunek

obyczajowy

Data premiery

2 września 1985

Kraj produkcji

Polska

Język

polski

Czas trwania

101 min

Reżyseria

Stanisław Różewicz

Scenariusz

Stanisław Różewicz

Główne role

Hanna Mikuć

Muzyka

Jerzy Satanowski

Zdjęcia

Jerzy Wójcik

Scenografia

Halina Dobrowolska

Kostiumy

Maria Wiłun, Anna Nowogórska-Szczęk

Montaż

Urszula Śliwińska

Produkcja

Studio Filmowe (d. Zespół Filmowy) Tor

Podczas udźwiękowiania Kobiety w kapeluszu powstał pomysł na kolejny film Stanisława Różewicza, Anioł w szafie (1987)[3]. Autorem plakatu do filmu był Jan Młodożeniec[4].

Opis fabuły

edytuj

Główna bohaterka filmu, Ewa, jest młodą aktorką pracującą w teatrze. Gra manekina w Balu manekinów Brunona Jasieńskiego. Marzy o poważniejszych wyzwaniach aktorskich[5]. Dowiaduje się, że reżyser Lewicki planuje wystawić Króla Leara i powierzyć jej rolę Kordelii. Rolę tytułową ma otrzymać Ziembiński, którego Ewa podziwia za to, że nie stracił godności przez lata przepracowane w zawodzie. Bohaterka z radością przygotowuje się do nowego zadania[1]. Jednocześnie dzięki protekcji przyjaciółki Ewa otrzymuje epizodyczną rolę filmową, z której ostatecznie rezygnuje po bezskutecznej próbie dowiedzenia się od reżysera, jakie znaczenie ma grana przez nią kobieta w kapeluszu. W życiu osobistym bohaterka przeżywa trudne chwile: zrywa z narzeczonym, trudno jej się porozumieć z matką i ojczymem, poznaje prawdę o okolicznościach śmierci ojca. Ostatecznie rola Kordelii zostaje powierzona innej aktorce, zaś samo wystawienie Króla Leara nie dochodzi do skutku. W finałowej scenie filmu Ewa i Ziembiński idą nadmorskim brzegiem, jako król Lear i Kordelia, recytując strofy szekspirowskiego dramatu w strojach z epoki[6].

Obsada

edytuj

Źródło: Filmpolski.pl[1]

Odbiór

edytuj

Według materiałów Prasowej Agencji Telewizyjnej film „pokazuje dylematy ludzi teatru, a szerzej – artystów. Wzniosłe wyobrażenia o powołaniu aktorskim konfrontuje z podławą codziennością tego zawodu, w której bardziej niż talent liczą się układy, a wrażliwość przegrywa w konkurencji z siłą”[1]. Piotr Mirski pisze, że „film Stanisława Różewicza stanowi melancholijną opowieść o poszukiwaniu spełnienia w zdegradowanym świecie”[7]. Zgodnie z interpretacją Waldemara Piątka „film ukazuje nierozwiązalny dylemat: od artysty wymaga się wrażliwości, ale w konkurencji zwycięża siła. Wzniosłe wyobrażenia o aktorstwie nie mają nic wspólnego z codziennością tego zawodu. Aktor ma być posłusznym wykonawcą, nie osobowością twórczą”[6]. Ewa Nawój napisała o głównej bohaterce, że „jej idealizm i idealizm jej starego profesora zderzony zostaje z cynizmem reżysera, któremu, inaczej niż tym dwojgu pięknoduchom zakochanym w swoim zawodzie, nie zależy na sztuce. Ostatecznie idealiści są, co prawda, na pozycjach przegranych, ale są też moralnymi zwycięzcami”[8]. Według Marka Hendrykowskiego Kobieta w kapeluszu „nie tykając bezpośrednią aluzją żadnego z doraźnych, przemijających aspektów jej głównego tematu – stanowi znakomite studium apatycznej atmosfery stanu wojennego: czasu odebranych człowiekowi i społeczeństwu nadziei”[9].

Filmowi poświęcony jest siódmy rozdział książki Moniki Maszewskiej-Łupiniak Rzeczywistość filmowa Stanisława Różewicza. Jak zauważa autorka, „w Kobiecie w kapeluszu powracają charakterystyczne dla twórczości Różewicza motywy, takie jak nadzieja, samotność, miłość, pamięć, odpowiedzialność. Głównym tematem filmu jest dojrzewanie i kształtowanie się tożsamości młodej kobiety. W opowiadaniu Różewicza odbywa się ono przez zderzanie bohaterki z rzeczywistymi sytuacjami, ale przede wszystkim przez konfrontowanie jej współczesnego życia z przeżyciami zachowanymi w pamięci”[3].

Nagrody

edytuj
  • 1985: Stanisław Różewicz Grand Prix najlepszy film Festiwal Filmowy w Gdyni
  • 1985: Stanisław Różewicz MFF Moskwa – wyróżnienie FIPRESCI
  • 1985: Stanisław Różewicz Nagroda Ministra Kultury i Sztuki
  • 1985: Stanisław Różewicz Srebrny Medal – MFF Moskwa
  • 1985: Zygmunt Nowak – Festiwal Filmowy w Gdyni – nagroda za dźwięk

Źródło: Akademia polskiego filmu[6].

Nagroda indywidualna

W 1987 Hanna Mikuć otrzymała Nagrodę Artystyczną Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego II stopnia w dziedzinie teatru za dotychczasowe osiągnięcia aktorskie, ze szczególnym uwzględnieniem kreacji w filmie „Kobieta w kapeluszu”[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Kobieta w kapeluszu w bazie filmpolski.pl
  2. To sprawa wyboru. Rozmowa ze Stanisławem Różewiczem [online], akademiapolskiegofilmu.pl [dostęp 2023-10-16].
  3. a b Monika Maszewska-Łupiniak, Rzeczywistość filmowa Stanisława Różewicza, Wydawnictwo UJ, s. 31, 183, ISBN 978-83-233-8244-7 [dostęp 2023-10-16] (pol.).
  4. Kobieta w kapeluszu (A) [online], Galeria Polskiego Plakatu [dostęp 2023-10-16] (ang.).
  5. Kobieta w kapeluszu – Festiwal Polskich Filmów Fabularnych [online] [dostęp 2023-10-16] (pol.).
  6. a b c Kobieta w kapeluszu [online], akademiapolskiegofilmu.pl [dostęp 2023-10-16].
  7. 3zero pl / dev: Kamil Słowiena, Jarosław Krakowka, 25. Kino na Granicy / 25. Kino na hranici [online], kinonagranicy.pl [dostęp 2023-10-16] (pol.).
  8. Stanisław Różewicz | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2023-10-16] (pol.).
  9. Mikołaj Jazdon, Aktorzy i Szekspir. O pewnym motywie w polskim filmie, „Przestrzenie Teorii” (32), 2019, s. 15–44, DOI10.14746/pt.2019.32.1, ISSN 2450-5765 [dostęp 2023-10-16] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj