Kocborowo (Starogard Gdański)
Kocborowo (niem. Konradstein[2], Conradstein) – część miasta Starogard Gdański, położona w jego północnej części. Znane głównie z Wojewódzkiego Szpitala dla Psychicznie Chorych „Kocborowo“ (założonego w 1897 r. jako Provinzial-Irrenanstalt Konradstein)[3], znajdującego się przy głównej drodze w kierunku Skarszew (przy ulicy Skarszewskiej).
| część miasta Starogardu Gdańskiego | |
 Szpital kocborowski | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Miasto | |
| W granicach Starogardu Gdańskiego |
1954[1] |
| SIMC |
0934866 |
| Populacja • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Starogardu Gdańskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu starogardzkiego  | |
| 53,980849°N 18,511744°E/53,980849 18,511744 | |
Historia edytuj
Kocborowo zostało wymienione po raz pierwszy w aktach wizytacji z 1534 roku. Przez szereg lat nie było w nim samodzielnych gospodarstw chłopskich, a jedynie szlachecki folwark o wielkości 4 łanów. W 1648 jego właścicielem był Borowski, w 1682 Ostromecki, a w 1772 Jakub Owidzki. W chwili zajęcia Prus Królewskich w 1772 przez Prusy, Kocborowo zamieszkiwane było przez 29 osób[4].
W 1843 Kocborowo zajmowało powierzchnię 72 ha i liczyło 6 budynków mieszkalnych i 10 zabudowań gospodarczych. W 1867 było liczone z folwarczkiem Św. Jan i wspólnie zajmowały 152 ha z 5 budynkami mieszkalnymi. W 1872 folwark należał do landrata starogardzkiego von Neefe[4].
7 kwietnia 1893 roku sejmik zachodniopruski podjął decyzję o budowie na terenie Kocborowa zakładu psychiatrycznego, który mógł pomieścić 1000 pacjentów. Działalność rozpoczął w 1895 roku[5]. W II Rzeczypospolitej placówka pod nazwą Krajowy Zakład Psychiatryczny w Kocborowie podlegała Starostwu Krajowemu Pomorskiemu w Toruniu. W kwietniu 1929 zakład mógł pomieścić 1600 pacjentów. Opiekę nad pensjonariuszami sprawowało 10 lekarzy, 243 pielęgniarzy oraz 112 pracowników administracyjnych i gospodarczych[6].
1 grudnia 1905 Kocborowo stanowiło obszar dworski zamieszkały przez 1499 osób. Właściwy miejscowo urząd stanu cywilnego znajdował się na miejscu[7]. Struktura wyznaniowa mieszkańców prezentowała się następująco: katolików – 572, ewangelików – 865, pozostałych chrześcijan – 11, żydów – 51[4].
Etymologia edytuj
Nazwa miejscowości to nazwa dzierżawcza z formantem -owo utworzona od nazwy osobowej *Kocbor lub *Kucbor, pochodzącej od imienia Chociebor lub Kociebor[8].
Przypisy edytuj
- ↑ Dz.Urz. WRN w Gdańsku z 1954 r. nr 16, poz. 91
- ↑ Gemeinde- und Wohnplatzlexikon des Reichsgaus Danzig-Westpreussen. Danzig: 1944, s. 175.
- ↑ Westpreussen. Ein Leitfaden der Heimatkunde, Danzig, Verlag und Druck von A. v. Kafemann G. m. b. H. 1907, s. 45
- ↑ a b c Marian Kallas: Dzieje Starogardu. Tom 1. Historia miasta do 1920 roku. Starogard Gdański: 1998.
- ↑ Szlakiem historii Kocborowa #1 [online], www.geocaching.com (pol.).
- ↑ Marian Kallas: Dzieje Starogardu. Tom 2. Historia miasta od 1920 roku. Starogard Gdański: 2000, s. 95.
- ↑ Kreis Preußisch Stargard
- ↑ Hubert Górnowicz: Toponimia powiatu starogardzkiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985, s. 40. ISBN 83-04-02080-7.