Konstanty Tymieniecki
Konstanty Tymieniecki (Konstanty Tyminiecki) (ur. 22 lutego 1767 w Ligocie, zm. 17 sierpnia 1814 w Prażmowie) – polski poeta, tłumacz Terencjusza i J. Macphersona, major w insurekcji kościuszkowskiej, członek loży wolnomularskiej Świątynia Izis w XVIII wieku i w 1811/1812 roku[1], radca Rady Departamentowej departamentu kaliskiego z powiatu sieradzkiego w 1811 roku[2], członek Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk od 1803 roku[3].
Zaremba | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka |
Anna Szczepkowska |
Życiorys
edytujPochodził z prażmowskiej linii Tymienieckich herbu Zaremba. Ukończył szkołę w Wieluniu, następnie jego ojciec, miecznik sieradzki, przeznaczył go do stanu duchownego i wysłał do seminarium w Krakowie, które Konstanty jednak szybko opuścił i zajął się pracą i studiami przy Szkole Głównej Koronnej. Następnie jednak zgodnie z wolą ojca zaciągnął się do pułku gwardii koronnej (chorąży, porucznik – 1791).
W stolicy nawiązał kontakty literackie z Naruszewiczem, Trembeckim, Dmochowskim. Bliżej zaprzyjaźnił się z Onufrym Kopczyńskim, któremu pomagał przy opracowaniu Biblioteki Załuskich.
Uczestniczył w insurekcji kościuszkowskiej (1794) – m.in. jako członek Departamentu Koni i Zaprzęgów. Za mężną postawę podczas bitwy pod Słonimem awansowany do stopnia majora i odznaczony przez Kościuszkę złotą obrączką.
Po upadku insurekcji przebywał w Porycku i we Lwowie. Następnie major gwardii napoleońskiej. Od 1804 r. członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W 1809 roku pełnił funkcję radcy departamentu kaliskiego. Autor wierszy, szkiców literackich; ceniony tłumacz, m.in. komedie Terencjusza i Pieśni Osjana J. Macphersona (1790: Osjana Kaledończyka trzy poema...) oraz fragmenty dzieła Jamesa Thomsona.
Jako właściciel Prażmowa cieszył się opinią opiekuna chłopów, którym ufundował wiejską szkołę.
Pochowany w kościele parafialnym w Burzeninie.
Wydanie (dzieła zebrane i opublikowane przez przyjaciela poety – Michała Wyszkowskiego)
- Konstanty Tymieniecki, Pisma (Pisma Konstantyna Tymienieckiego), Warszawa 1817, t. 1 i 2:
- Ossyana Kaledończyka poema
- Lato, z poematu Tompsona Cztery pory roku
- komedie Terencjusza:
- Dziewczyna z Andros
- Świekra
- Bracia
- Formion
- Rzezaniec
- Sam siebie karzący
- Marka Tuliusza Cycerona Leliusz, czyli rozmowa o przyjaźni
- Drobne pisma wierszem i prozą
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 324.
- ↑ Kalendarzyk Polityczny Piiarski na Rok..., 1811, Warszawa 1811, s. 218.
- ↑ Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki, Wojsko koronne. Sztaby i kawaleria, Kraków 2002, s. 367.