Kotoń – masyw górski w Beskidzie Makowskim[1], wchodzący w skład Pasma Koskowej Góry. Najwyższym szczytem jest Solnisko (857 m)[2], zwane również Kotoniem. W niektórych opracowaniach masyw Kotonia nazywany jest Kotuniem[3].

Groń, grzbiet Ostrysza i widok na Beskid Wyspowy
Krzyż partyzancki na grzbiecie Kotonia
Kapliczka na stokach Jaworzyńskiego Wierchu
Dawne pola orne pod wierzchołkiem Jaworzyńskiego Wierchu

Topografia pasma Kotoń

edytuj

Masyw Kotonia (Kotunia) tworzy pasmo o długości 18 km, szerokości około 10 km[3]. Ciągnie się od przełęczy Dział (601 m) na zachodzie, po dolinę Raby na wschodzie. Północne, krótkie i strome stoki opadają do doliny Trzebuńki, południowe, dłuższe i bardziej łagodne, do doliny Krzczonówki. W stokach tych, zwłaszcza południowych występują boczne grzbiety, oddzielone dolinami potoków. Najdłuższy z bocznych grzbietów opada w południowo-wschodnim kierunku poprzez Ostrysz (701 m) i Góreckowo (519 m) do Pcimia. Grzbiet główny jest wyrównany. a jego najwyższa część ma wysokość około 750 m n.p.m. Jest w nim kilka mało wybitnych wierzchołków. Od zachodu na wschód są to[4][2]:

Opis pasma

edytuj

Całe pasmo znajduje się w zlewni Raby. Grzbiety zbudowane są z dość odpornych na wietrzenie piaskowców magurskich. Miejscami jednak, np. po południowej stronie Jaworzyńskiego Wierchu, występują miękkie łupki. W miejscach tych powstały przełęcze. Najwyższy wierzchołek – Solnisko (zwane też Kotoniem) jest trzecim pod względem wysokości w Paśmie Koskowej Góry – 857 m. Pasmo Kotonia jest zalesione, ale od południowej i wschodniej strony wysoko, w niektórych miejscach niemal pod same wierzchołki, podchodzą pola i zabudowania miejscowości Tokarnia, Zawadka, Krzczonów i Pcim. Tuż pod wierzchołkiem Gronika znajduje się duża polana Pękalówka[4]. Dawniej polan było znacznie więcej, jednak z powodu nieopłacalności zaprzestano ich użytkowania i stopniowo zarastają lasem, zaś wiele dawniej ornych pól zamienia się na łąki i pastwiska[3].

Na północno-wschodnich stokach Kotonia, na Słowiakowej Górze, znajduje się duży głaz zwany Diabelskim Kamieniem[2].

Szlaki turystyczne

edytuj

Głównym grzbietem biegnie szlak żółty. Odchodzą od niego dwa szlaki łącznikowe[2]:

  Pcim – Kotoń – Koskowa GóraMaków Podhalański
  ZębalowaTokarniaZawadkaDłużyca
  Groń – dolina Trzebuńki – Pasmo Babicy

Przypisy

edytuj
  1. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  2. a b c d Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna. Kraków: Compass, 2006. ISBN 83-89165-86-4.
  3. a b c Dariusz Dyląg, Piotr Sadowski: Beskid Myślenicki. Pruszków: Rewasz, 2005. ISBN 83-89188-41-4.
  4. a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2012-01-10].
Pękalówka pod szczytem Gronik i panorama widokowa na południową stronę