Krasnolist rdzawy

Gatunek mchu

Krasnolist rdzawy (Bryoerythrophyllum ferruginascens (Stirt.) Giacom.) – gatunek mchu należący do rodziny płoniwowatych (Pottiaceae Schimp.).

Krasnolist rdzawy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

prątniki

Rząd

płoniwowce

Rodzina

płoniwowate

Rodzaj

krasnolist

Gatunek

krasnolist rdzawy

Nazwa systematyczna
Bryoerythrophyllum ferruginascens (Stirt.) Giacom.
Ist. Bot. Reale Univ. Reale Lab. Crittog. Pavia, Atti 4: 210 1947.[3]

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Występuje w Ameryce Północnej (Grenlandia, Kanada, Stany Zjednoczone, Meksyk), Boliwii, Europie, Azji i Afryce (Etiopia, Tanzania)[4].

Morfologia

edytuj
Gametofit
Łodyżki do 2,5–3 cm długości. Listki łodyżkowe jajowato-trójkątne do krótko lancetowatych, przeważnie długości 1–1,8 mm. Brzegi blaszki zawinięte w dolnej połowie listka, wierzchołek zaostrzony do wąsko zaostrzonego. Żebro pojedyncze, kończy się przed szczytem listka lub wraz z nim[4].
Sporofit
Puszka 2,2–2,5 mm, wieczko 0,5–0,9 mm, perystomu brak lub śladowy. Zarodniki o średnicy 12-15 µm[4].

Biologia i ekologia

edytuj

Roślina dwupienna. Na niektórych obszarach sporogonów nie zaobserwowano (m.in. w Ameryce Północnej). Rozmnaża się także wegetatywnie poprzez nieregularnie jajowate wielokomórkowe twory powstające pod ziemią na chwytnikach[4].

Rośnie na wapieniu, dolomicie, skałach wulkanicznych, cienkiej warstwie gleby na skałach, starych odchodach wołu piżmowego, piargach i urwiskach. Występuje na wysokościach 100–1100 m n.p.m.[4]

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Synonimy[3]: Barbula ferruginascens Stirt., Barbula saint-pierrei Thér., Bryoerythrophyllum ferrugineum Gangulee, Leptodontium arsenei Thér.

Zagrożenia

edytuj

Gatunek został uznany za rzadki w Polsce w 2004 i 2006 r., a w 2011 r. wpisany na czerwoną listę mchów województwa śląskiego z kategorią zagrożenia „DD” (o nieokreślonym zagrożeniu, wymagające dokładniejszych danych). W Czechach w 2005 r. nadano mu kategorię „LR” (o niskim stopniu zagrożenia)[5].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. B. Goffinet, W.R. Buck, Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-03-09] (ang.).
  3. a b Bryoerythrophyllum ferruginascens. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-03-18]. (ang.).
  4. a b c d e Bryoerythrophyllum ferruginascens. [w:] Flora of North America Vol. 27 [on-line]. [dostęp 2017-03-18]. (ang.).
  5. Adam Stebel, Barbara Fojcik, Henryk Klama, Jan Żarnowiec. Czerwona lista mszaków województwa śląskiego - The Red List of Threatened Bryophytes of Silesian Voivodship. „Czerwone listy wybranych grup grzybów i roślin województwa śląskiego”. 2, 2012. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. ISSN 1427-9142. [dostęp 2017-03-18]. (pol.).