Kruchaweczka najmniejsza

gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych

Kruchaweczka najmniejsza (Psathyrella pygmaea (Bull.) Singer – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].

Kruchaweczka najmniejsza
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

kruchaweczkowate

Rodzaj

kruchaweczka

Gatunek

kruchaweczka najmniejsza

Nazwa systematyczna
Psathyrella pygmaea (Bull.) Singer
Lilloa 22: 467 (1951) [1949]

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1791 r. Jean Baptiste François Bulliard nadając mu nazwę Agaricus pygmaeus[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał Rolf Singer w 1949 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Agaricus pygmaeus Bull. 1791
  • Drosophila pygmaea (Bull.) Quél. 1886
  • Naucoria pygmaea (Bull.) Gillet 1876
  • Phaeomarasmius pygmaeus (Bull.) Singer 1951
  • Psathyra pygmaea (Bull.) Quél. 1881
  • Psathyrella consimilis Bres. & Henn. 1889

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 0,5–8 (1,2) cm, powierzchnia o barwie od białoszarej do szarobrązowej, na środku brązowawej. Kapelusz na całej powierzchni żłobkowany, pomarszczony i oprószony[4].

Trzon

Rurkowaty, wydrążony, łuszczący się, kruchy, cienki, zagięty. Powierzchnia biaława, szklista, częściowo przezroczysta, lekko matowa, przy podstawie brązowawa z filcowany grzybnią[4].

Blaszki

Przyrośnięte, początkowo żółtobrązowe, potem szaro-brązowe, w końcu rdzawe[4].

Miąższ

Cienki, kruchy, białawy[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników czarny. Zarodniki 6,8–10 × 3,4–5 µm, gładkie, eliptyczne[4].

Występowanie edytuj

Znane jest występowanie Psathyrella pygmaea w Europie i Australii[5]. Władysław Wojewoda w swoim zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje tylko 2 stanowiska z uwagą, że jest to gatunek rzadki i prawdopodobnie zagrożony[3]. Większą liczbę stanowisk i bardziej aktualnych podaje internetowy atlasie grzybów. Kruchawczka najmniejsza jest w nim zaliczona do gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6].

Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach i parkach na gnijącym martwym drewnie drzew liściastych (pniaki i zakopane resztki drewna). Owocniki od wiosny do późnej jesieni[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2021-01-08] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-01-08] (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e f Zwergmürbling, Blassbrauner Zwergfaserling, Zwergfaserling [online] [dostęp 2021-01-08] (ang.).
  5. Psathyrella pygmaea [online], Discover Life [dostęp 2021-01-08] (ang.).
  6. Aktualne stanowiska Psathyrella pygmaea w Polsce [online] [dostęp 2021-01-08] (ang.).