Kruszownica szara

Kruszownica szara
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	miseczniaki
Rząd	kruszownicowce
Rodzina	kruszownicowate
Rodzaj	kruszownica
Gatunek	kruszownica szara
	Nazwa systematyczna
	Umbilicaria grisea Hoffm.; Deutschl. Fl., Zweiter Theil (Erlangen): 111 (1796)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kruszownica szara (Umbilicaria grisea Hoffm.) – gatunek grzybów z rodziny kruszownicowatych (Umbilicariaceae)^[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów^[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Umbilicaria, Umbilicariaceae, Umbilicariales, Incertae sedis, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Synonimy nazwy naukowej^[3]:

Gyrophora grisea (Hoffm.) Turner & Borrer 1819
Gyrophora murina (Ach.) Ach. 1803
Lichen deustus Huds. 1762
Lichen dillenii With. 1796
Lichen griseus Sw. ex Westr. 1793
Lichen murinus Ach. 1799
Umbilicaria grisea Ach. 1794
Umbilicaria murina (Ach.) DC. 1805
Umbilicaria varia var. grisea (Hoffm.) Leight. 1856

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski^[2].

Charakterystyka

Plecha listkowata z glonami protokokkoidalnymi, złożona z pojedynczych listków o średnicy 1-3 cm. Listki mają okrągławy lub nieregularny kształt, często są na bokach wcinane. Do podłoża przyrastają uczepem. Listki są dość grube i podczas suchej pogody są bardzo kruche, kruszą się w palcach. Górna powierzchnia jest gładka, delikatnie popękana, szara, szarozielona, czasami ma brunatny odcień. Na brzegach brak wyrostków.

Występowanie i siedlisko

Występuje głównie w Europie, poza tym odnotowano jej występowanie w USA oraz na Nowej Zelandii^[4]. W Polsce gatunek pospolity, nie znajduje się na czerwonej liście gatunków zagrożonych^[5]. W latach 2004-2014 podlegała ochronie ścisłej, od października 2014 wykreślona została z listy chronionych gatunków porostów^[6].

Występuje na skałach.

Przypisy

↑ ^a ^b Index Fungorum. [dostęp 2015-02-16]. (ang.).
↑ ^a ^b Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
↑ Species Fungorum. [dostęp 2015-02-16]. (ang.).
↑ Discover Life Maps. [dostęp 2015-02-08].
↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765) [1]

[if-1] Index Fungorum. [dostęp 2015-02-16]. (ang.).

[faltynowicz-2] Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.

[sf-3] Species Fungorum. [dostęp 2015-02-16]. (ang.).

[4] Discover Life Maps. [dostęp 2015-02-08].

[5] Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765) [1]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]