Krytyka czystego rozumu

Krytyka czystego rozumu (tytuł oryginału niem. Kritik der reinen Vernunft) – praca Immanuela Kanta, wydana po raz pierwszy w 1781 roku w Rydze (wydanie A), znacznie zmieniona w drugim wydaniu (wydanie B, 1787)[1], uważana za jedną z najważniejszych prac w dziedzinie filozofii[2].

Krytyka czystego rozumu
Kritik der reinen Vernunft
Ilustracja
Strona tytułowa wydania z 1781 roku
Autor

Immanuel Kant

Tematyka

epistemologia metafizyka idealizm transcendentalny

Typ utworu

traktat filozoficzny

Wydanie oryginalne
Język

niemiecki

Data wydania

1781

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1911

Obok Krytyki praktycznego rozumu i Krytyki władzy sądzenia tworzy krytyczną filozofię Kanta, w której starał się on badać filozoficzne podstawy poznania. Głównym celem Krytyki czystego rozumu jest odpowiedź na pytanie, czy metafizyka jest możliwa i jakie są granice ludzkiego poznania. W tym celu bada on poszczególne władze poznawcze człowieka[2]. Założenia przedstawione w Krytyce czystego rozumu zostały następnie wyłożone w skróconej i bardziej przystępnej formie w Prolegomenach.

Książka przez dłuższy czas nie była znana poza środowiskami akademickimi, stopniowo jednak zdobywała rozgłos. Stała się jednym z podstawowych dzieł filozofii niemieckiej oraz podstawą rodzącego się wówczas niemieckiego idealizmu filozoficznego, jak i punktem odniesienia dla późniejszych ruchów w ramach filozofii.

Dzieło zostało umieszczone w index librorum prohibitorum dekretem z 1827 roku[3].

W Polsce ukazały się trzy przekłady Krytyki: Piotra Chmielowskiego (1904), Romana Ingardena (1957) i Mirosława Żelaznego (2013).

Przypisy

edytuj
  1. Holzhey i Murdoch 2005 ↓, s. 96.
  2. a b Holzhey i Murdoch 2005 ↓, s. 95.
  3. Index librorum prohibitorum Ssmi D.N. Leonis XIII iussu et auctoritate recognitus et editus : praemittuntur constitutiones apostolicae de examine et prohibitione librorum, Rzym 1900, s. 171.

Bibliografia

edytuj
  • Howard Caygill, Kant Dictionary, Blackwell Publishing, 2000, s. 144-149.
  • Helmut Holzhey, Vilem Murdoch, Historical Dictionary of Kant and Kantianism, Lanham, Maryland – Toronto – Oxford: The Scarecrow Press, Inc, 2005, s. 95-98.

Linki zewnętrzne

edytuj