Krzyż (gromada w powiecie trzcianeckim)

Krzyż – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Krzyż
gromada
1958–1972
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

poznańskie

Powiat

1958: pilski
1959–72: trzcianecki

Data powstania

1 stycznia 1958

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Krzyż

Populacja (1960[1])
• liczba ludności


2051

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1958)

21

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[2] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[3], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[4][5].

Gromadę Koło z siedzibą GRN w mieście Krzyżu (nie wchodzącym w skład gromady) utworzono 1 stycznia 1958 w powiecie pilskim w woj. poznańskim z obszarów zniesionych gromad Huta Szklana i Łokacz Mały[6]. Dla gromady[7] ustalono 21 członków gromadzkiej rady narodowej[8].

1 stycznia 1959 powiat pilski przemianowano na trzcianecki[9].

W 1965 gromada miała 21 członków GRN[10].

1 stycznia 1970 część wsi Łokacz Wielki (59,03 ha) z gromady Krzyż włączono do miasta Krzyż[11][12].

31 grudnia 1971 do gromady Krzyż włączono miejscowości Kuźnica Żelichowska, Przysieki i Żelichowo ze zniesionej gromady Kuźnica Żelichowska w tymże powiecie[13].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[14]. 1 stycznia 1973 – tym razem w powiecie trzcianeckim[15] – reaktywowano zniesioną w 1954 roku gminę Krzyż[16] (od 1992 gmina Krzyż Wielkopolski[17]; od 1999 w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim w woj. wielkopolskim).

Przypisy edytuj

  1. Spis powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. • Wyniki wstępne (do użytku służbowego) • Ludność, mieszkania, budynki oraz gospodarstwa rolne • Województwo poznańskie / miasto Poznań, Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisowe, Warszawa, 1961
  2. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  3. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  4. Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  5. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  6. Uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 25 września 1957 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 16 grudnia 1957 r., Nr. 13, Poz. 71)
  7. Zapisano jako Krzyż-Wieś
  8. Uchwała Powiatowej Rady Narodowej w Trzciance z dnia 28 listopada 1957 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych w powiecie pilskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 6 grudnia 1957 r., Nr. 12, Poz. 66)
  9. Dz.U. z 1958 r. nr 76, poz. 393
  10. Uchwała nr 101/65 Powiatowej Rady Narodowej w Trzciance z dnia 25 marca 1965 r. (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 3 kwietnia 1965 r., Nr. 6, Poz. 95)
  11. Dz.U. z 1969 r. nr 37, poz. 320
  12. Zarządzenie Nr 7/70 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 30 stycznia 1970 r. w sprawie szczegółowego określenia granic niektórych miast w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 20 lutego 1970 r., Nr. 2, Poz. 14)
  13. Uchwała Nr XI/58/71 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 28 września 1971 r. w sprawie zniesienia, połączenia i utworzenia niektórych gromad w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 17 grudnia 1971 r., Nr. 15, Poz. 234). Wg Dziennika (§3), "uchwała wchodzi w życie po zatwierdzeniu jej przez Radę Ministrów z upływem dni 14 od daty ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu"; uchwała została ogłoszona 17 czerwca 1971, co oznacza że weszła w życie 31 grudnia 1971 (14 dni później).
  14. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  15. W latach 1945-1946 gmina Krzyż należała do powiatu trzcianeckiego, a w latach 1946-1954 do powiatu pilskiego
  16. Uchwała Nr XVIII/98/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 29 grudnia 1972 r., Nr 32, Poz. 391)
  17. Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397