Krzyżanka (strumień)

Krzyżanka – ciek wodny o długości około 2,2 km na terenie zachodniego Poznania. Źródła na terenie Sytkowa, a właściwie już w obrębie lotniska Ławica. Uchodzi do Jeziora Kierskiego, w południowym jego krańcu. Etymologia nazwy – od dzielnicy Krzyżowniki.

Krzyżanka
Ilustracja
Dolina Krzyżanki w Krzyżownikach – ul. Słupska i Łobeska (obszary trzcinowisk)
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

rów
Długość ok. 2,2 km
Źródło
Miejsce Sytkowo (Poznań)
Współrzędne

52°25′37″N 16°49′06″E/52,426944 16,818333

Ujście
Recypient Jezioro Kierskie
Miejsce

Krzyżowniki

Współrzędne

52°26′29″N 16°48′07″E/52,441389 16,801944

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Kładka i przepust w ciągu ul. Kociewskiej
Most w ciągu ul. Sianowskiej

Przebieg edytuj

Ciek płynie zarośniętą dolinką wzdłuż ulicy Starogardzkiej na Sytkowie. Przechodzi pod drogą krajową nr 92 (ul. Dąbrowskiego), a następnie płynie wzdłuż ulicy Kościerzyńskiej, Oliwskiej i Łebskiej na terenie pogranicza Smochowic i Krzyżownik. Ciek jest na tym obszarze granicą oddzielającą te dwie jednostki osadnicze. Następnie przepływa pod ul. Słupską w pobliżu pętli autobusowej MPK Poznań w Krzyżownikach (linia 61) i wpada do Jeziora Kierskiego w pobliżu ul. Międzyzdrojskiej, gdzie tworzy rozległe tereny podmokłe.

Dopływy edytuj

Strumień posiada tylko jeden mały dopływ (lewobrzeżny) – w rejonie ul. Międzyzdrojskiej, niedaleko ujścia. Dopływ ten jest bezimienny, ale stanowi granicę między Krzyżownikami a Baranowem, a tym samym między Poznaniem a gminą Tarnowo Podgórne.

Otoczenie edytuj

Otoczenie cieku stanowią przede wszystkim rozległe osiedla domów jednorodzinnych, zabudowywane intensywnie od lat 60. XX w. (częściowo już przed II wojną) – Sytkowo i Smochowice. Krzyżowniki są znacznie starszą wsią, obecnie w granicach miasta. Nad Krzyżanką stoi też hotel Polan przy ul. Polanowskiej. W górnym biegu znajdują się obszary ogródków działkowych.

Przyroda edytuj

Na terenie zlewni Krzyżanki urządzono użytek ekologiczny Krzyżanka (36 ha). Obejmuje brzegi zabagnionego zbiornika wodnego przed ujściem Krzyżanki do Jeziora Kierskiego, porośniętego trzciną pospolitą. Otoczenie stanowią podmokłe łąki oraz zarośla wierzbowe. W tym rejonie wytworzył się kompleks roślinności bagiennej (torfy niskie porośnięte głównie wiązówką błotnąVeronico-Filipenduletum, z kępami łozowisk). Na stokach rosną ciepłolubne czyżnie tarninowe[1].

Wzdłuż ul. Międzyzdrojskiej rosną pokaźnych rozmiarów wierzby, których pnie zabezpieczono specjalną siatką. Dolina cieku jest zagrożona postępującą urbanizacją.

W 2018 uchwalono plan miejscowy dla doliny strumienia. Projekt przewiduje ochronę obszaru i pozwala na zabudowę tylko tam, gdzie uzyskano już prawomocne pozwolenia[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Sławomir Janyszek, Magdalena Szczepaniak-Janyszek, Władysław Danielewicz, Dorota Wrońska-Pilarek, W dolinie Bogdanki, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/2002, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2002, s. 207, ISSN 0137-3552
  2. Biuletyn Miejski, SESJA – Plany dla Krzyżanki i Drogi Dębińskiej

Bibliografia edytuj

  • Andrzej Bereszyński, Ewa Homan, Występowanie bobra europejskiego (Castor fiber Linnaeus, 1758) w Poznaniu, w: Nauka Przyroda Technologie – dział Zootechnika, Tom 1, zeszyt 2, 2007, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, ISSN 1897-7820 – źródło danych przyrodniczych
  • Poznań – plan miasta i okolic 1:20.000, Wydawnictwo Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2004, ISBN 83-87157-01-5
  • ANDRZEJ BERESZYŃSKI, EWA HOMAN: WYSTĘPOWANIE BOBRA EUROPEJSKIEGO (CASTOR FIBER LINNAEUS, 1758) W POZNANIU. Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2007 (tom 1, zeszyt 2). [dostęp 2011-03-19]. (pol.).