Kutry torpedowe typu Libelle

Kutry torpedowe typu Libelle (Projekt 131) – typ małych kutrów torpedowych produkowanych w Niemieckiej Republice Demokratycznej od 1975 roku

Kutry torpedowe typu Libelle
(Projekt 131)
Ilustracja
Kraj budowy

 NRD

Użytkownicy

 Volksmarine

Wejście do służby

1975

Zbudowane okręty

34

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

28,0 t

Długość

19,00 m

Szerokość

4,50 m

Zanurzenie

1,20 m

Napęd

3 silniki wysokoprężne 3M50 F3bis o łącznej mocy 3600 KM, które napędzały 3 śruby

Prędkość

40 węzłów

Zasięg

500 mil morskich

Załoga

5 osób

Uzbrojenie

2 wyrzutnie torped 533 mm
2 armaty plot 23 mm ZSO-23-2 (1×II)
2 miny

Historia edytuj

 
Rysunek w 3 rzutach

W związku z ukształtowaniem linii brzegowej Niemieckiej Republiki Demokratycznej, która sprzyjała działaniom małych okrętów uderzeniowych, Marynarka Wojenna NRD (niem. Volksmarine) posiadała znaczną liczbę kutrów torpedowych, nawet, gdy z okrętów tej klasy zrezygnowano już w innych krajach.

Na początku lat siedemdziesiątych XX wieku w NRD rozpoczęto opracowywanie nowego typu lekkich kutrów torpedowych, które miały zastąpić używane przez Volksmarine kutry torpedowe typu Iltis (Proj. 63) i Hydra (Proj. 68). Nowo projektowane kutry były budowane według podobnej koncepcji, co ich poprzednicy, w rzadko spotykanym układzie z rufowymi wyrzutniami torped.

W 1975 roku rozpoczęto wprowadzać do jednostek nowy kuter torpedowy projektu 131, oznaczony jako typ Libelle (pol. "ważka"), który był klasyfikowany w marynarce NRD jako KTS-Boot (niem. Kleines Torpedoschnellboot – mały kuter torpedowy). Kutry te były budowane w stoczni VEB Peenewerft w Wolgast. Łącznie zbudowano 30 kutrów seryjnych i 4 prototypowe, wszystkie były na wyposażeniu marynarki NRD. Pierwsza jednostka prototypowa została przekazana do testów w 1972. Seryjne kutry trafiły do marynarki niemieckiej pomiędzy 20 grudnia 1974 a 31 marca 1977. Prototypy nosiły numery stoczniowe 131.1-131.4, a seryjne: 131.401-131.430.

 
Kuter podczas parady, z płetwonurkami bojowymi
 
Kuter 924 (131.408) w Muzeum Marynarki w Dänholm (ze zdemontowaną armatą)

Kutry przeznaczone były do zwalczania lekkich okrętów przeciwnika, stawiania min oraz mogły być użyte do transportu i wysadzania na brzeg przeciwnika grup rozpoznawczo-dywersyjnych. Podczas zimy, kutry te mogły bazować na lądzie, wyciągane na specjalnych wózkach transportowych po pochylniach.

W momencie zjednoczenia Niemiec w 1990 roku kutry typu Libelle, których pozostało jeszcze w służbie 14, zostały wycofane do rezerwy i po niepomyślnych próbach użycia ich jako jednostek patrolowych (silniki nie spełniały wymogów Bundesmarine), przeznaczono je na złom. Kilka zachowano w muzeach.

Opis konstrukcji edytuj

Kutry torpedowe typu Libelle były jednostkami o niewielkich rozmiarach i niewielkim zanurzeniu, umożliwiającym działania na wodach przybrzeżnych. Sylwetka z centralnie umieszczoną przeszkloną nadbudówką przypominały szybki jacht motorowy. Kadłub był bez redanu. Napędzały je trzy silniki wysokoprężne. Silniki umieszczono w kadłubie przed nadbudówką, dostęp do nich przy bieżącej obsłudze i konserwacji zapewniały 2 uchylne klapy.

 
Kuter 924 (131.408) w Muzeum Marynarki w Dänholm – widoczna torpeda podczas załadunku do wyrzutni, z dostawioną ramą załadowczą (tą samą drogą torpeda była wystrzeliwana w kierunku rufy)

Uzbrojenie kutra składało się z dwóch wyrzutni torped kalibru 533 mm, umieszczonych w części rufowej pod pokładem i rozsuniętych w kierunku burt. Wystrzelone torpedy opuszczały wyrzutnie nie w kierunku ruchu kutra, lecz zsuwały się częścią ogonową do wody i dopiero wówczas rozpoczynały ruch postępowy w kierunku ruchu kutra (kuter następnie skręcał, a torpedy kontynuowały bieg w kierunku celu). Do wyrzutni tych stosowano radzieckie torpedy wz. 53. Jednostka uzbrojona była również w podwójnie sprzężoną armatę plot kal. 23 mm typu ZSO-23-2 umieszczoną na rufie oraz 2 miny umieszczone w specjalnych pojemnikach po obu stronach nadbudówki.

Wyposażenie elektroniczne jednostki składało się z radiostacji oraz radaru nawigacyjnego TSR 333.

Dane taktyczno-techniczne kutrów torpedowych typu Libelle edytuj

Dane kutra edytuj

  • Wyporność pełna: 28,0 t
  • Wymiary
    • długość: 19,0 m
    • szerokość: 4,5 m
    • zanurzenie: 1,2 m
  • Napęd: 3 silniki wysokoprężne 3M50 F3bis o łącznej mocy 3600 KM, które napędzały 3 śruby
  • Osiągi
    • prędkość maksymalna: 40 węzłów
    • zasięg: 500 mil morskich
  • Uzbrojenie:
    • 2 wyrzutnie torped kaliber 533 mm
    • 1 podwójnie sprzężona armata kal. 23 mm ZSO-23-2
    • 2 miny
  • Załoga: 5 osób

Dane techniczno-taktyczne torpedy wz. 53 edytuj

  • masa głowicy bojowej: 400 kg
  • zasięg: 20 km
  • prędkość: 45 węzłów

Dane techniczno-taktyczne armaty ZSO-23-2 edytuj

  • zasięg: 3 km
  • masa pocisku: 0,34 kg
  • szybkostrzelność: 270 strz/min
  • kąt podniesienia lufy: -5º do +80º w płaszczyźnie poziomej
  • kąt ostrzału w płaszczyźnie poziomej: 360º ograniczony nadbudówką

Linki zewnętrzne edytuj