Lica (herb szlachecki)

Lica (Lietzen) – kaszubski herb szlachecki.

Lica

Lica I a

Lica II

Opis herbu

Herb znany był przynajmniej w trzech wariantach. Opisy z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego:

Lica I: W polu błękitnym półksiężyc z twarzą srebrny, nad nim dwie strzały na opak w wachlarz, złote, między którymi takaż gwiazda. Klejnot: nad hełmem bez korony gwiazda złota, na której trzy pióra strusie, błękitne, między srebrnymi. Labry błękitne, podbite srebrem.

Lica I a: Inny klejnot: trzy lilie naturalne na gałązkach ulistnionych w wachlarz.

Lica II: Księżyc czerwony, strzały czerwone z opierzeniem i grotami srebrnymi, brak gwiazdy. Klejnot: na zawoju błękitno-srebrno-czerwonym pióropusz pawi na trzonku czerwonym, między dwiema strzałami jak w godle. Labry błękitno-czerwone, podbite srebrem.

Najwcześniejsze wzmianki

Herb w wariancie podstawowym pojawił się najwcześniej na mapie Pomorza Lubinusa z 1618, a następnie w herbarzach: Bagmihla (Pommersches Wappenbuch), Nowy Siebmacher i Ledebura (Adelslexikon der preussichen Monarchie von...). Warianty pozostałe przytacza Siebmacher.

Rodzina Lica

Rodzina starowendyjska (zachodniosłowiańska). Jej pochodzenie jest niepewne, jako ich ojczyznę wskazuje się Kaszuby albo Brandenburgię (Mittelmark). Na Kaszubach rozsiedleni byli w ziemi słupskiej, gdzie mieli lenna we wioskach Oskowo, Lesiaki i Mikorowo. Niepewna jest również etymologia ich nazwiska. Być może pochodzi od niemieckiego słowa leute (ludzie), albo, co bardziej prawdopodobne, od imienia Lucas (Łukasz). Nazwisko to występowało zarówno u chłopów jak i u szlachty. Jako szlacheckie pojawiło się po raz pierwszy w 1523 (Jürgen Lietze). Kolejne wzmianki z lat 1575 i 1601 (Lyzen w Oskowie i Mikorowie), 1621 (Marten i Matthias von Lietzen), 1628 (Jurgen, Marten i Ludwich Litze), 1665 (Barthold Venz, syn Martina, Hans, syn Matthiasa, Jürgen, syn Heinricha, Jürgen, syn Adama oraz Martin Ernst, syn Heinricha Lietzen), 1756 (Christian Heinrich von Lietz i jego synowie, wojskowi pruscy: Georg Friedrich, Carl Mathias, Carl Christian). W końcu XVIII wieku, rodzina nie miała już dóbr na Pomorzu i Kaszubach, ale dwie jej gałęzie miały majątki w Prusach Wschodnich. Rodzina miała wygasnąć w XIX wieku, ale mimi to, nazwisko jest współcześnie używane przez około 900 osób, głównie na Kaszubach. Herb Liców był typowym herbem kaszubskim, z godłami w postaci strzał, gwiazdy i księżyca.

Herbowni

Lica (Lice, Lietz, Lietze, Lietzen, Litza, Litze, Litzen, Lyca, Lytze, Lyzen, błędnie Lisen).

Bibliografia

• Przemysław Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej T.3. Gdańsk: Wydawn. BiT, 2009, s. 98-100, 238-239. ISBN 978-83-927383-6-7.