Lipusz (gromada)
Lipusz – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
| gromada | |||
| 1954–1973 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Data powstania |
5 października 1954 | ||
| Data likwidacji |
1 stycznia 1973 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1954) | |||
| |||
| Liczba reprezentantów | |||
| |||
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Lipusz z siedzibą GRN w Lipuszu utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie kościerskim w woj. gdańskim na mocy uchwały nr 18/III/54 WRN w Gdańsku z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Lipusz, Śluza i Tuszkowy oraz osada Płociczno z dotychczasowej gromady Szklana Huta ze zniesionej gminy Lipusz w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 16 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
29 lutego 1956 do gromady Lipusz włączono wybudowanie Bukowo (gospodarstwo ob. Piotra Kiedrowicza) z gromady Nakla w powiecie bytowskim w woj. koszalińskim[8].
1 stycznia 1958 do gromady Lipusz włączono miejscowości Szklana Huta, Płocice, Trawice, Krosewo, Wyrówno, Szwedzki Ostrów i Kula zniesionej gromady Kalisz w tymże powiecie[9].
1 stycznia 1962 do gromady Lipusz włączono miejscowości Gostomko i Żółno ze zniesionej gromady Korne w tymże powiecie[10].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11]. 1 stycznia 1973 w powiecie kościerskim w woj. gdańskim reaktywowano zniesioną w 1954 roku gminę Lipusz[12] (w latach 1976–83 zniesiona, zastąpiona gminą Dziemiany-Lipusz; od 1999 w woj. pomorskim).
Przypisy
edytuj- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 18/III/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu kościerskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 16, Poz. 91)
- ↑ Uchwała Nr 188/XLIV/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kościerzynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 7 października 1954 r., Nr. 14, Poz. 73)
- ↑ Uchwała Nr 28 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 5. IX. 1955 roku w sprawie zmian granic województw koszalińskiego, gdańskiego i bydgoskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 15 marca 1956 r., Nr. 2, Poz. 7)
- ↑ Uchwała Nr 22/XXI/57 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 14 listopada 1957 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w powiatach województwa gdańskiego (zatwierdzona uchwałą Nr 407/57 Rady Ministrów z dn. 29 listopada 1957 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 31 grudnia 1957 r., Nr. 10, Poz. 92)
- ↑ Uchwała Nr 17/IV/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1961 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w powiatach województwa gdańskiego (zatwierdzona uchwałą Nr 433/61 Rady Ministrów z dn. 11 listopada 1961 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 31 grudnia 1961 r., Nr. 11, Poz. 88)
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
- ↑ Uchwała Nr XVIII/108/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie gdańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 15 grudnia 1972 r., Nr 20, Poz. 195)