Litdok – Europa Środkowo-Wschodnia

Litdok – Europa Środkowo-Wschodnia (z niem. Literaturdokumentation zur Geschichte Ostmitteleuropas) – bibliograficzna baza online, pierwszy wspólny tego rodzaju projekt międzynarodowy z zakresu nauk historycznych realizowany przez Instytut im. Herdera w Marburgu oraz narodowe i regionalne pracownie bibliografii historycznych z Polski, Czech, Słowacji, Węgier i Litwy.

Historia

edytuj

Od swojego założenia w 1950 r. Instytut im. Herdera prowadził dokumentację bibliograficzną zajmującą się głównie byłymi kresami niemieckimi oraz regionami Europy Środkowo-Wschodniej zamieszkałymi przed 1945 r. przez większe skupiska ludności niemieckiej. Bibliografie publikowano w formie wykazów w czasopiśmie Zeitschrift für Osteuropaforschung a także w postaci wydawnictw zwartych. W wyniku zmian strukturalno-organizacyjnych w 1994 r. zaniechano dawnego modelu prac, a w jego miejsce wzięto pod uwagę cały obszar Europy Środkowo-Wschodniej. Gruntownej zmianie uległa również metoda prac. Na międzynarodowej konferencji w Marburgu w 1996 r. z udziałem przedstawicieli z Polski, Czech i Słowacji podjęto uchwałę o realizacji bibliograficznej bazy danych na zasadzie podziału pracy i wymiany danych. Baza danych została udostępniona online w 1998 r. i jest aktualizowna w trybie jednotygodniowym. Oprócz bazy online przez okres dziesięciu lat wydawano wygenerowane ze wspólnej bazy zestawienia roczne bibliografii dla poszczególnych regionów i krajów[1].

Zadania i profil

edytuj

Twórcy bazy Litdok postawili sobie za zadanie dokumentowanie publikacji naukowych dotyczących historii Europy Środkowo-Wschodniej od czasów prehistorycznych do czasów współczesnych. Terytorialnie projekt obejmuje obszary dzisiejszych krajów bałtyckich, Czech, Słowacji, historycznych obszarów Polski i Węgier. Baza online zawiera obecnie ponad 600 000 opisów. Roczny przyrost wynosi około 40 000 nowych tytułów. Charakterystyczną cechą bazy jest jej wielojęzyczność: wyszukiwanie tytułów, klasyfikacje i hasła rzeczowe oferowane są w językach instytucji uczestniczących w programie, tj. polskim, niemieckim, czeskim, słowackim, węgierskim, litewskim, jak również w języku estońskim, angielskim, łotewskim i rosyjskim (ostatnie dwa jeszcze bez możliwości wyszukiwania według haseł rzeczowych). Ponadto baza ma katalog haseł osobowych (obecnie ponad 47 000), zawierających rok i miejsce urodzin i śmierci wraz z krótką informację dotyczącą działalności danej osoby oraz katalog haseł geograficznych (około 16 000) z aktualną nazwą i jej historycznymi wersjami. W tym sensie katalogi stanowią odrębne źródło informacji o własnym ciężarze gatunkowym.

Instytucje i osoby

edytuj

Konferencje naukowe

edytuj
  • Konferencja założycielska, Marburg 1996[13]
  • Konferencja podsumowująca pierwszy okres współpracy, Marburg 2003[14][15]
  • Konferencja dotycząca perspektyw prac bibliograficznych, Marburg 2009[16]
  • Konferencje bibliograficzne w ramach stowarzyszenia Europejskie Bibliografie Historyczne (http://www.histbib.eu/) z udziałem instytucji partycypujących w programie Litdok – Europa Środkowo-Wschodnia Berlin 2007, 2008, 2009; Monachium 2011[17]

Przypisy

edytuj
  1. Lista publikacji
  2. Instytut Historyczny, Pracownia Bibliografii Bieżącej
  3. Wojewódzka Biblioteka Publiczna
  4. Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu
  5. Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego
  6. Instytut Historyczny Akademii Nauk Czeskiej Republiki
  7. Opis pracowni bibliograficznej. [dostęp 2011-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-18)].
  8. Instytut Historyczny Słowackiej Akademii Nauk
  9. Litewski Instytut Historyczny
  10. Węgierska Biblioteka Narodowa
  11. Biblioteka im. Martina Opitza
  12. Instytut im. Herdera
  13. Piotr Madajczyk: Bibliographien zur Geschichte Ostmitteleuropas. Sesja w Instytucie Herdera w Marburgu. [W:] Rocznik Polsko-Niemiecki 7 (1998), s. 175-177
  14. Sprawozdanie, niem.
  15. Anna Gruca: Międzynarodowe spotkanie zawodowe Instytutu Herdera Marburg "Doświadczenia i perspektywy pracy bibliograficznej Europy Środkowo-Wschodniej" (Marburg, 12-15 marca 2003 r.). [W]: Przegląd Biblioteczny 71,4 (2003), s. 423-425
  16. Sprawozdanie, niem.
  17. Programy konferencji, engl.

Bibliografia

edytuj
  • Bibliographien zur Geschichte Ostmitteleuropas. Red. Norbert Kersken i Ralf Köhler, Marburg 1997, ISBN 3-87969-262-9.
  • Anna Gruca: Bibliograficzna baza danych do historii Europy Środkowo-Wschodniej. [W:] Przestrzeń informacji i komunikacji społecznej. Red. Maria Kocójowa. Kraków, 2004, s. 207–209, ISBN 83-233-1927-8.
  • Norbert Kersken: Landesgeschichtliche Dokumentation im östlichen Mitteleuropa: Jahresbibliographien und integrierte Literaturdatenbank zur Geschichte Ostmitteleuropas. [W:] Die Regionalbibliographie im digitalen Zeitalter. Deutschland und seine Nachbarländer. Red. Ludger Syré i Heidrun Wiesenmüller, Frankfurt/M. 2006, s. 109–128, ISBN 3-465-03461-9. (Google Books)
  • Małgorzata Pawlak / Karol Sanojca: 15 lat współpracy. Nowy tom Bibliografii historii Śląska. [W:] Przegląd Uniwersytecki. Pismo Informacyjne Uniwersytetu Wrocławskiego 1 (2008), s. 10-11. (Digitalizat)

Linki zewnętrzne

edytuj