Lokryda
Lokryda (stgr. Λοκρίς Lokris, ngr. Λοκρίδα Lokrida) – kraina historyczna w środkowej Grecji, współcześnie w granicach prefektury Fokida (do końca 2010 roku).
Nazwa wywodzona od mitycznego Lokrosa, prawnuka Amfitriona[1].
Rozczłonkowana kraina była podzielona na:
- Lokrydę Ozolską (zachodnią) – pomiędzy Etolią, Dorydą, Fokidą i Zatoką Koryncką. Główne miasta to Naupaktos, Antikyra i Amfisa, z główną rzeką Platanios;
- Lokrydę Epiknemidejską – pomiędzy Fokidą a Zatoką Meliakon, z głównym miastem Skarfe; na jej terytorium znajdował się wąwóz termopilski;
- Lokrydę Opuncką (wschodnią) – wzdłuż wybrzeża Zatoki Eubejskiej. Główne miasta to Opus, Kynos i Larymna[1][2].
W Lokrydzie szczególnie długo przetrwał ustrój matriarchalny, co uwidocznione jest w niektórych pochodzących stamtąd mitach, np. o Pandorze czy Deukalionie i Pyrze. W życiu publicznym wyrazem tego było zachowanie przez tamtejsze kobiety przywilejów ekonomicznych i kultowych, co z kolei miało wpływ na większą swobodę obyczajową[2].
Odrębnym geograficzne i historycznie organizmem były Lokry Epizefyryjskie (gr. Λοκροί Ἐπιζεφύριοι Lokroí Epizephýrioi, łac. Locri Epizephyrii), czyli Zachodnie (bądź Italskie), kolonia założona w VII wieku p.n.e. przez mieszkańców Lokrydy jako jedno z najstarszych miast greckich w południowej Italii[2][1].
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z (red. Zdzisław Piszczek). Wyd. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 427, ISBN 83-010-3529-3
- Słownik kultury antycznej. Grecja – Rzym (red. Lidia Winniczuk). Wyd. 5. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 268, ISBN 83-214-0406-5