Luigi Centurione
Alessandro Luigi Centurione (ur. 29 sierpnia 1686 w Genui, zm. 2 października 1757 w Castel Gandolfo) – przełożony generalny Towarzystwa Jezusowego.
| |
| Kraj działania |
Italia |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przełożony generalny Towarzystwa Jezusowego | |
| Okres sprawowania |
30 listopada 1755–2 października 1757 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
1717 |
Młodość edytuj
Pochodził z wpływowej rodziny genueńskiej. Nauki pobierał szkole jezuickiej w Parmie, a następnie wstąpił do tego zakonu w Chieri, 14 marca 1703 roku[1]. Po zakończeniu wstępnej formacji zakonnej został wyświęcony na kapłana w 1717 roku. Był wykładowcą literatury, filozofii i teologii, a następnie prowincjałem mediolańskim (1750). W tym charakterze brał udział w kongregacji generalnej, która wybrała Ignazio Viscontiego na generała jezuitów w 1751 roku. Visconti zatrzymał Centurione w Rzymie jako asystenta włoskiego. Wyznaczył go również wikariuszem generalnym po swojej śmierci.
Generał jezuitów edytuj
Luigi Centurione został wybrany na najwyższy urząd podczas XVIII Kongregacji Generalnej (30 listopada 1755), niecały miesiąc po katastrofalnym trzęsieniu ziemi w Lizbonie, którego skutki odczuł niechętny Towarzystwu Jezusowemu portugalski pierwszy minister Pombal. Konflikt spotęgowała broszura jezuity Gabriela Malagridy, przedstawiająca zniszczenie Lizbony jako karę Bożą. Malagrida został ukarany, a w Portugalii rozpoczęły się zdecydowane działania przeciwko zakonowi, dla którego niekorzystne były też postanowienia papieża Benedykta XIV.
Wobec rosnących ataków na laksyzm szerzący się podobno w Towarzystwie Jezusowym, Luigi Centurione skierował list (1756) do wszystkich jezuickich przełożonych dotyczący nauczania teologii moralnej w domach formacyjnych. Wcześniej, zgodnie z uchwałą kongregacji generalnej, która go wybrała, Centurione napisał list o „Prawdziwym duchu Towarzystwa Jezusowego” (dotyczący powołania zakonnego[1]). Wobec nadchodzących zagrożeń generał starał się wzmocnić duchowość współbraci.
Dodatkowych kłopotów przysporzył Antoine de La Valette z Martyniki, który przez swoją działalność handlową i bankructwo jeszcze bardziej skomplikował sytuację francuskich jezuitów.
Generał Alojzy Centurione odegrał także pozytywną rolę w rozwoju zakonu w Polsce. Na wspomnianej XVIII Kongregacji Generalnej dokonano podziału dotychczasowych prowincji: polskiej na wielkopolską i małopolską, a litewskiej na litewską i mazowiecką. Utworzono też osobną asystencję polską obejmującą cztery wymienione prowincje[1]. Alojzy Centurione przyczynił się do szybszego powołania polskiej asystencji. Asystentem polskim, z uprawnieniami równymi pozostałym, wybrano 21 stycznia 1756 roku Tomasza Dunina[2].
Generał Centurione, podobnie jak poprzednik, dbał również o rozwój klasztorów śląskich, zarządzając w liście do prowincjała czeskiego dodatkową pomoc finansową dla tamtejszej prowincji, utworzonej w 1755 roku pod naciskiem Fryderyka II, który dążył do zerwania więzi łączących świeżo zajęty przez niego Śląsk z monarchią habsburską[3].
Krótki okres sprawowania urzędu nie pozwolił Luigiemu Centurione na wiele. Jednak jego życzliwość i siła charakteru, niepoddawanie się zagrożeniu ani niepozwalanie sobie lub innym na kroki odwetowe były przygotowywaniem jezuitów do przyjęcia decyzji o kasacie zakonu w 1773 roku.
Zmarł w Castel Gandolfo w wieku 72 lat. Został pochowany w krypcie kościoła Il Gesù w Rzymie.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Ludwik Grzebień: Centurione. W: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1564-1995. Kraków: Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego, 1996. [dostęp 2016-08-31].
- ↑ Jezuicka ars educandi: Prace ofiarowane księdzu profesorowi Ludwikowi Piechnikowi. Maria Wolańczyk, Stanisław Obirek (red.). Kraków: Wydawnictwo WAM, 1995, s. 32. ISBN 83-7097-303-5. [dostęp 2016-08-31].
- ↑ Tomasz Błaszczyk. Początki śląskiej prowincji jezuitów. „Saeculum Christianum: Pismo historyczno-społeczne”. 13/2, s. 123-132, 2006. [dostęp 2016-08-31].
Bibliografia edytuj
- Aloysius Centurione General # 17. reformation.org, 2014-01-12. [dostęp 2016-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-16)]. (ang.).
- John Hungerford Pollen: Jesuit Generals Prior to the Suppression of the Society (1541-1773). [w:] Catholic Encyclopedia (1913) [on-line]. New Advent, 2014-01-12. [dostęp 2016-08-31]. (ang.).