Makary Kaniowski
Makary Kaniowski, nazwisko świeckie Tokarzewski[1] (ur. 1605 w Owruczu, zm. 28 sierpnia?/7 września 1678 w Kaniowie) – mnich prawosławny i święty męczennik.
| święty mnich męczennik | |
| Data i miejsce urodzenia |
1605 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 września 1678 |
| Wspomnienie |
13 maja, 4 czerwca, 7 września |
| Szczególne miejsca kultu | |
Życiorys
edytujUkończył szkołę przy monasterze w Owruczu. Najpóźniej w 1620 zmarli jego rodzice; podjął wówczas decyzję o wstąpieniu do tegoż klasztoru jako posłusznik. W 1625 był już mnichem i za zgodą przełożonego wyjechał z dotychczasowej wspólnoty do Pińska, gdzie został skierowany przez miejscowego biskupa do monasteru Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni w Kupiatyczach. W 1630 został wyświęcony na hierodiakona, zaś w 1632 – na hieromnicha[2]. Zyskał sławę wzorowego mnicha i ascety, toteż w 1637 wspólnota monasteru św. Szymona w Brześciu poprosiła przełożonego monasteru w Kupiatyczach o wyznaczenie go na nowego przełożonego. W 1637 Makary jeździł do Kijowa w celu przekazania metropolicie Piotrowi pieniędzy zebranych w monasterze na przebudowę soboru Mądrości Bożej w Kijowie. Metropolita wyznaczył go wówczas na przełożonego Kamienieckiego Monasteru Zmartwychwstania Pańskiego. Makary pełnił tę funkcję do przejęcia klasztoru przez unitów w 1642[2]. Wrócił do klasztoru w Kupiatyczach i pozostawał jego przełożonym do 1656, gdy stanął na czele jednego z monasterów w Pińsku. W 1660 został z kolei przełożonym monasteru Zaśnięcia Matki Bożej w Owruczu, z godnością archimandryty. Pozostawał w tym klasztorze do 1671, gdy w spustoszonym przez Tatarów monasterze nie pozostał oprócz niego żaden mnich[2]. Udał się do Monasteru Kijowsko-Pieczerskiego, po czym na polecenie metropolity kijowskiego Józefa został przełożonym monasteru w Kaniowie[2].
Został zamordowany w czasie najazdu tureckiego w 1678. W 1688, według tradycji, po otwarciu jego grobu okazało się, że jego ciało nie uległo rozkładowi. Przeniesiono je wówczas do cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego w Perejasławiu. W 1713 relikwie mnicha, uznawanego za świętego, wystawiono w cerkwi monasteru św. Michała Archanioła w Perejasławiu, zaś w 1786 przeniesiono je do monasteru Wniebowstąpienia Pańskiego w tym samym mieście[2]. Wśród prawosławnych I Rzeczypospolitej Makary Kaniowski był jednym z najbardziej czczonych świętych, obok Gabriela Zabłudowskiego, Hioba Poczajowskiego i Atanazego Brzeskiego[3].
W 1942 relikwie przeniesiono do cerkwi Trójcy Świętej w Czerkasach, zaś w 1965 – do soboru Narodzenia Matki Bożej w tym samym mieście[2]. Makary należy również do ustanowionego w 2011 Soboru Świętych Kijowskich[4].
Przypisy
edytuj- ↑ A. Mironowicz, Święci w Kościele prawosławnym na Białorusi [w:] Wilno i Kresy Północno-Wschodnie. Materiały II Międzynarodowej Konferencji w Białymstoku 14–17 IX 1994 r. w czterech tomach, t. I, Białystok 1996, s.89
- ↑ a b c d e f Преподобномученик Макарий Каневский
- ↑ Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 436–437. ISBN 83-60456-02-X.
- ↑ Собор Киевских святых