Maksymilian Brzozowski (pilot)
Maksymilian Longin Brzozowski (ur. 22 października 1907 r. w Żyrardowie, zm. 10 kwietnia 2001 r. w Simcoe) – podpułkownik dyplomowany pilot Wojska Polskiego, żołnierz Polskich Sił Powietrznych, dowódca dywizjonu 301, kawaler Virtuti Militari.
 podpułkownik dypl. pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca dywizjonu |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    
| |
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
W 1927 r. zdał egzamin maturalny w żyrardowskim gimnazjum i wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie. Szkołę ukończył z czwartą lokatą. Ubiegał się o zmianę rodzaju broni i został skierowany do Oficerskiej Szkoły Lotniczej. Szkołę (przemianowaną na Szkołę Podchorążych Lotnictwa) ukończył w 1930 r. z trzecią lokatą i specjalnością obserwatora[1].
Otrzymał przydział do 11. eskadry liniowej[2], w 1933 r. objął stanowisko zastępcy dowódcy 213. eskadry bombowej. W 1938 r. został skierowany do Szkoły Podchorążych Lotnictwa na stanowisko wykładowcy nawigacji. Jesienią 1938 r. został skierowany na półroczny kurs w Wyższej Szkole Lotniczej. Po jego ukończeniu został awansowany z 31. lokatą na stopień kapitana[3] i powrócił do SPL na stanowisko wykładowcy Działu Nauk. Objął stanowisko komendanta lotniska, po wybuchu II wojny światowej 6 września został dowódcą eskadry rozpoznawczej złożonej z absolwentów II rocznika SPL[4][5]. 11 września wykonywał lot na rozpoznanie terenu, podczas którego jego Karaś został zaatakowany przez Messerschmitta Bf 109. Strzelec, pchor. obs. Bronisław Kuźniar, zestrzelił napastnika[6].
Po ataku ZSRR na Polskę przez Rumunię przedostał się do Francji[7]. Po ataku Niemiec na Francję został ranny podczas nalotu Luftwaffe. Został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł rekonwalescencję. Zgłosił się do służby w Polskich Siłach Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF P-1059[8].
Po przeszkoleniu na sprzęcie angielskim otrzymał 27 października 1941 r. przydział do dywizjonu 301. 12 kwietnia 1942 r. objął stanowisko dowódcy eskadry „B”. 27 czerwca 1942 r. został dowódcą dywizjonu[9]. W nocy z 2 na 3 lipca 1942 r. wziął udział w nalocie 265 bombowców na Bremę[10]. Jego Wellington GR-M (nr ser. 21314) został zestrzelony przez nocnego myśliwca Messerschmitt Bf 110 F-4 R4+AC z załogą Hauptmann Helmut Lent i Feldwebel Walter Kubisch z Stab II./NJG 2[11]. Maksymilian Brzozowski, nawigator Stanisław Ateński, radiooperator Michał Benoit, strzelec Stanisław Kowalczyk dostali się do niewoli, strzelec Stanisław Kędzierski zginął[12].
Trafił do Stalagu Luft III w Żaganiu. Po wyzwoleniu w czerwcu 1945 r. powrócił do Wielkiej Brytanii. Tu ukończył Wyższą Szkołę Lotniczą. W 1947 r. został zdemobilizowany w polskim stopniu majora i angielskim Wing Commandera. Nie zdecydował się na powrót do Polski, pozostał na emigracji. W 1948 r. wyjechał do Kanady. W późniejszym okresie otrzymał awans do stopnia podpułkownika[13].
Zmarł 10 kwietnia 2001 r. w Simcoe, został pochowany na Oakwood Cemetery[14].
Ordery i odznaczenia edytuj
Za swą służbę otrzymał odznaczenia[15]:
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 9533,
- Krzyż Walecznych – trzykrotnie,
- Medal Lotniczy – trzykrotnie,
- Polowa Odznaka Pilota,
- Odznaka za Rany i Kontuzje.
Przypisy edytuj
- ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 89.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 117.
- ↑ Rybka, Stepan 2003 ↓, s. 491.
- ↑ Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 31.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 456-457.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 459.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 457, 459.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 115.
- ↑ Król 1990 ↓, s. 99.
- ↑ Hodyra 2016 ↓, s. 72.
- ↑ ASN Wikibase Occurrence # 52720. Flight Safety Foundation. [dostęp 2023-12-21]. (pol.).
- ↑ Wg Cdr Maksymilian Longin BRZOZOWSKI (P1059) of the PAF. RAFCommands. [dostęp 2023-12-21]. (pol.).
- ↑ Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 33.
- ↑ [https://www.niebieskaeskadra.pl/?control=8&id=5569&title=brzozowski-maksymilian-longin Maksymilian Longin Brzozowski]. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2023-12-21]. (pol.).
- ↑ Brzozowski Maksymilian Longin. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-12-21]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
- Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. OCLC 69601095.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
- Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja CDCN: „Księgarnia Akademicka”, 2003. ISBN 83-7188-691-8. OCLC 831137079.
- Józef Zieliński, Tadeusz Krzystek: Dowódcy dywizjonów Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie = Commanders of the Polish Air Force squadrons in the West. Poznań: Bellona, 2002. ISBN 83-11-09553-1. OCLC 52033660.