Marek Idziński
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Marek Idziński, właściwie Marian Antoni Szymon Idziński[1] (ur. 24 maja 1913 w Poznaniu, zm. 19 marca 1995 we Wrocławiu[2]) – polski aktor teatralny i filmowy, oficer artylerii Wojska Polskiego.
 podporucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 maja 1913 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 marca 1995 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca | |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Kazimierza (ur. 1869) i Marii z Grzeszkowiaków (ur. 1875)[3]. Młodość spędził w Poznaniu i Krotoszynie. Był harcerzem Chorągwi Wielkopolskiej ZHP, Po zdaniu matury ochotniczo zgłosił się do służby wojskowej, którą odbył w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu, gdzie ukończył IX kurs (1934-1935) oraz w 7 dywizjonie artylerii konnej w Poznaniu. Zwolniony do rezerwy w 1935 roku w stopniu kaprala podchorążego. W kolejnych latach studiował polonistykę na Uniwersytecie Poznańskim[2].
W 1938 roku został awansowany na stopień podporucznika rezerwy ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 i 253. lokatą w korpusie oficerów artylerii[1]. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku był dowódcą II plutonu w 2 baterii 7 dak, walczącego w składzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii[4]. Wziął udział w walkach w okolicach Radzewa, w bitwie nad Bzurą oraz obronie Warszawy. Po kapitulacji stolicy dostał się do niewoli, skąd zbiegł. Podczas II wojny światowej był zaangażowany w działalność konspiracyjną[2].
Po zakończeniu walk był jednym z „Pionierów Wrocławia”, dokumentując na zdjęciach zniszczenia miasta[2][5]. Następnie powrócił do Poznania, gdzie pracował m.in. jako konferansjer w Filharmonii Poznańskiej, lektor w tutejszej rozgłośni Polskiego Radia oraz w Państwowej Organizacji Imprez Artystycznych „Artos” (1953-1955)[2]. W latach 1955–1958 występował w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze[2]. W kolejnych latach był członkiem zespołów: Teatru Popularnego w Grudziądzu (1958-1959), Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie (1959–1960), Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1960–1967)[2]. Wówczas to, w 1961 roku, zdał eksternistyczny egzamin aktorski[2]. W 1965 otrzymał wyróżnienie za rolę Gotarda Pszonkina w przedstawieniu „Aktor” Cypriana Kamila Norwida na na II Telewizyjnym Festiwalu Teatrów Dramatycznych[6]. Od 1968 roku grał w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu, gdzie pracował aż do przejścia na emeryturę w 1978 roku[7]. W latach 1958–1980 wystąpił w ośmiu audycjach Teatru Polskiego Radia[6].
Był kolekcjonerem i znawca broni i militariów, amatorsko zajmował się również fotografią, malarstwem oraz tworzeniem poezji. Był dwukrotnie żonaty, a jego drugą żoną była aktorka Wanda Węsław-Idzińska (1925–2004). Został pochowany na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu[2].
Oredery i odznaczenia
edytujFilmografia
edytujWybrana filmografia[7]:
- Wilczy bilet (1964) – dyrektor Karol Binowski
- Zasieki (1973)
- Wśród nocnej ciszy (1978) – wywiadowca
- Test pilota Pirxa (1978) – członek trybunału
- ...Gdziekolwiek jesteś panie prezydencie... (1978)
- Wściekły (1979) – kioskarz w Krakowie
- Strachy (1979) – redaktor
- Wolny strzelec (1981)
- Wyjście awaryjne (1982) – gość na weselu
- Szkoda twoich łez (1983) – mężczyzna w restauracji
- Dzień kolibra (1983) – instruktor modelarski w szkole
- Trapez (1984) – pracownik garbarni (odc. 2, 4)
- Jak się pozbyć czarnego kota (1984) – myśliwy z Ameryki
- Temida (1987) – odc. „Powrót po śmierć”
- Dom Sary (1985) – profesor
- Na kłopoty… Bednarski (1986) – pan Stanisław, klient „Profesora” (odc. 7)
- Czarny wąwóz (1989)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 318.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Bartłomiej Błaszkowski: Marian Marek Antoni Szymon Idziński. „Harcownik”, nr 48/3/97 październik – grudzień 2023 r.. [dostęp 2024-06-20].
- ↑ Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2024-06-21]..
- ↑ Abraham 1990 ↓, s. 292.
- ↑ Marian Marek Idziński (1913-1995). kresy.org.pl. [dostęp 2024-06-20].
- ↑ a b Marek Idziński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2024-06-20].
- ↑ a b Marek Idziński w bazie filmpolski.pl
- ↑ Abraham 1990 ↓, s. 304.
Bibliografia
edytuj- Roman Abraham: Wspomnienia wojenne znad Warty i Bzury. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07712-6.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Linki zewnętrzne
edytuj- Marek Idziński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2024-06-20].
- Marek Idziński w bazie filmpolski.pl