Margarita Xhepa
Margarita Xhepa właśc. Margarita Prifti (ur. 2 kwietnia 1934 w Lushnji[1][2], zm. 3 kwietnia 2025 w Tiranie[3]) – albańska aktorka.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
aktorka |
| Lata aktywności |
1950–1989 |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr Ludowy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujW 1950 ukończyła klasę dramatyczną w liceum artystycznym Jordan Misja w Tiranie i zaczęła pracę w zespole Teatru Ludowego w Tiranie, w którym występowała blisko 40 lat, z przerwą w latach 1952–1957, kiedy poświęciła się występom na estradzie[4]. W Teatrze Ludowym (alb. Teatri Popullor) zagrała ponad 150 ról. Była wśród nich rola Meli w Moralności Pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej[1]. Na dużym ekranie zadebiutowała w 1965 r. rolą Zyraki w filmie fabularnym Vitet e para (reż. Kristaq Dhamo)[5]. Od tej pory wystąpiła w 32 filmach. W 1989 r. przeszła na emeryturę, ale nadal zasiadała w radzie artystycznej Teatru Narodowego.
Prowadziła koncerty na Festiwalu Pieśni Albańskiej. Została uhonorowana Orderem Nderi i Kombit (Honor Narodu) oraz tytułem Artysty Ludu (alb. Artist i Popullit)[5].
Była mężatką (mąż Xhavit Xhepa był aktorem), miała syna Ndricima, który także jest aktorem[5].
Role filmowe
edytuj- 1965: Vitet e para jako Zyraka
- 1970: Gjurma jako żona Artana
- 1976: Pylli i lirisë jako Katerina Zaka
- 1976: Tokë e përgjakur jako Sanda, matka Gjergjego
- 1976: Dimri i fundit jako Shano
- 1978: I treti jako żona Qazima
- 1978: Koncert në vitin 1936 jako Eleni
- 1978: Gjeneral gramafoni jako żona prefekta
- 1978: Dollia e dasmës sime jako matka panny młodej
- 1979: Me hapin e shokëve (TV)
- 1981: Dita e parë e emerimit jako Drita
- 1982: Shokët jako matka Genciego
- 1983: Apasionata jako matka Artura
- 1983: Dora e ngrohtë jako matka Besima
- 1984: Militanti jako matka Visara
- 1985: Gurët e shtëpisë sime jako Lilo Mertirja
- 1986: Gabimi jako nauczycielka
- 1986: Fillim i vështirë jako lekarka
- 1987: Rrethi i kujtesës jako Tefta
- 1988: Misioni përtej detit jako Kristulla
- 1988: Pesha e kohës jako żona przewodniczącego
- 1988: Pranvera s'erdhi vetem jako matka Ireny
- 1990: Nje vajze dje nje diale jako nauczycielka Kristina
- 1993: E diela e fundit jako żona
- 1997: Mirupafshim
- 2004: I dashur armik jako matka Haruna
- 2009: Ne dhe Lenini jako Elizabeta Bali
- 2009: Kronike provinciale
- 2010: Tingulli i heshtjes
- 2012: Në kërkim te kujt jako Sana
Nagrody
edytuj- Festiwal Filmowy w Salonikach – nagroda honorowa za rolę w filmie „Mirupafshim” (razem z Kadri Roshi)
Przypisy
edytuj- ↑ a b The "Queen" of the stage, Margarita Xhepa, celebrates her 90th birthday [online], cna.al [dostęp 2024-06-29] (ang.).
- ↑ Who was Margarita Xhepa, the actress who became a cinema icon? [online], a2news.com [dostęp 2025-04-03] (ang.).
- ↑ Ndahet nga jeta në moshën 91-vjeçare ikona e kinematografisë shqiptare, Margarita Xhepa! Dje festoi ditëlindjen [online], shqiptarja.com [dostęp 2025-04-03] (ang.).
- ↑ Josif Papagjoni: Enciklopedi. Teatri & Kinematografia Shqiptare. Tirana: Toena, 2009, s. 309-310. ISBN 978-99943-1-456-0. (alb.).
- ↑ a b c Margarita Xhepa (1934) [online], Aktoret Shqiptare [dostęp 2021-03-11] (alb.).[martwy link]
Bibliografia
edytuj- Abaz Hoxha: Enciklopedia e kinematografise shqiptare. Autore & vepra. Tirana: Toena, 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
- Anxhelina Papalilo: Margarita e artë : monografi e letrarizuar kushtuar Artistes së Popullit, Margarita Xhepa. Tirana: Morava, 2011. ISBN 978-99956-26-99-0. (alb.).
- Biogram aktorki
- Margarita Xhepa w bazie IMDb (ang.)
- Margarita Xhepa w bazie Filmweb