Maria Franiel-Kozieł

konspiratorka, harcerka, więźniarka niemieckiego obozu

Maria Franiel-Kozieł (ur. 5 maja 1920 r. w Brzozowicach-Kamieniu; zm. 27 stycznia 2020 r. w Świerklańcu) – konspiratorka, harcerka, więźniarka niemieckiego obozu[1].

Życiorys edytuj

 
Brama obozu KL Ravensbrück

Była córką Franciszka Franiela, powstańca śląskiego. Pracowała w magistracie w Tarnowskich Górach, a następnie w Cieszynie przeszła kurs opieki społecznej, a od maja 1939 r. pracowała w wydziale opieki społecznej w Bielsku-Białej. Pod koniec 1939 r. przyjęła przysięgę POP i zaczęła angażować się w działania konspiracyjne. Jesienią 1941 gestapo aresztowało ją oraz jej młodszą siostrę, Apolonię. Trafiły do więzienia w Mysłowicach. W wyniku procesu zostały skazane na dożywocie i jako więźniarki polityczne przewiezione do obozu KL Ravensbrück. Maria otrzymała numer obozowy 11517. Siostry pracowały niewolniczo w obozowej szwalni, angażując się jednocześnie w tajne nauczanie i niesienie pomocy wśród współwięźniarek[1]. Obie dożyły do wyzwolenia obozu przez Armię Czerwoną[2].

Od maja 1946 wielokrotnie z harcerkami „Murów", które w Ravensbrück tworzyły tajną organizację harcerską, Maria odbywała pielgrzymki na Jasną Górę, biorąc udział w mszach świętych za ofiary, rodziny ofiar i byłe więźniarki obozu[3][4]. Od 1947 roku mieszkała w Kudowie-Zdroju, pracując jako kierowniczka domu wczasowego dla byłych więźniów. Później zamieszkała w Świerklańcu[2].

Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945[2].

Przypisy edytuj

  1. a b Instytut Pamięci Narodowej, Zmarła Maria Franiel-Kozieł, była więźniarka KL Ravensbrück [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2021-03-07] (pol.).
  2. a b c Jerzy Klistała, Martylologium harcerek i harcerzy Chorągwi Śląskich w latach 1939-1945. Słownik biograficzny, Katowice: Komenda Chorągwi Śląskiej ZHP, 2015.
  3. Maria Franiel – Kozieł 1920 – 2020 – Rodzina Więźniarek Niemieckiego Obozu Koncentracyjnego Ravensbrück [online] [dostęp 2021-03-07] (pol.).
  4. Drużyna harcerska „Mury” z Ravensbrück stanowi fenomen na skalę światową [online], histmag.org [dostęp 2021-03-07].