Marian Meir Abraham Eiger, ps. Czarnecki[1] (ur. 22 sierpnia 1873 w Częstochowie, zm. 20 lipca 1939 w Krynicy) – polski lekarz, fizjolog żydowskiego pochodzenia, podpułkownik lekarz Wojska Polskiego.

Marian Meir Abraham Eiger
Ilustracja
Marian Eiger
Data i miejsce urodzenia

22 sierpnia 1873
Częstochowa

Data i miejsce śmierci

20 lipca 1939
Krynica-Zdrój

profesor nauk medycznych
Specjalność: fizjologia
Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Uniwersytet Stefana Batorego
Odznaczenia
Medal Niepodległości
Nekrolog Mariana Eigera

Życiorys edytuj

Syn Jakuba Eigera (zm. 1888)[2], właściciela fabryki cementu, i Franciszki z domu Mendelson (1836–1894)[3]. Pochodził ze znanej żydowskiej rodziny rabinów, jego pradziadem był Akiwa Eger (1761–1837)[4].

Uczęszczał do gimnazjum w Warszawie, potem studiował medycynę na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, Uniwersytecie w Dorpacie i Uniwersytecie Moskiewskim. Jego nauczycielami byli m.in. Feliks Nawrocki i Michaił Nikiforow. Po ukończeniu studiów w 1899 praktykował przez pięć lat w Berlinie u Mendla, Fränkla i Richtera. W latach 1905–1906, w czasie wojny rosyjsko-japońskiej był lekarzem wojskowym i konsultantem w Port Arthur[5].

Od 1907 w Warszawie. Pracował w klinice Teodora Dunina i w Szpitalu Dzieciątka Jezus u Przewoskiego i Dmochowskiego. W 1909 przedstawił w Moskwie dysertację, na której podstawie otrzymał tytuł doktora medycyny. Od 1910 do 1914 był asystentem Napoleona Cybulskiego w Instytucie Fizjologii UJ. W 1915 został Privatdozentem na Uniwersytecie w Bernie, i wykładał tam fizjologię do 1919. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił do kraju.

Wziął udział w wojnie z bolszewikami. 24 czerwca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w Korpusie Lekarskim, w „grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”[6]. Był członkiem Wojskowej Rady Sanitarnej w Warszawie. 18 sierpnia 1920 roku został oddany do dyspozycji szefa sanitarnego Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce” i mianowany kierownikiem wszystkich szpitali wojskowych w Zagłębiu Dąbrowskim[7]. W 1922 roku został przeniesiony do rezerwy. Posiadał przydział w rezerwie do kompanii zapasowej sanitarnej Nr 9, a w następnym roku do 9 batalionu sanitarnego w Siedlcach. Zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 57. lokatą w korpusie oficerów rezerwy sanitarnych, grupa lekarzy[8][9].

W 1922 otrzymał katedrę fizjologii na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W 1938 przeszedł na emeryturę i przeniósł się do Warszawy. Zmarł 20 lipca 1939 na zawał serca w Krynicy. Został pochowany 24 lipca na cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ulicy Okopowej. Położenie grobu jest nieznane.

Był wiceprzewodniczącym Rady Akcjonariuszy Towarzystwa Fabryk Portland-Cementu Wysoka S.A. Należał do Towarzystwa Medycyny Społecznej w Warszawie, Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie, Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Został odznaczony Medalem Niepodległości.

Prace Eigera dotyczyły m.in. automatyzmu serca, elektrokardiografii (której był jednym z pionierów), regulacji przewspółczulnej, wydzielania żółci, endokrynnej czynności trzustki, nowotworzenia.

Wybrane prace edytuj

  • Topografia zwojów nerwowych wewnątrzsercowych u świnki morskiej, myszy białej i człowieka. Warszawa : Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1911
  • Metoda elektrokardyograficzna, jej znaczenie, oraz zastosowanie kliniczne. Przegląd Lekarski 50, 6, ss. 77-80 i 7, ss. 96-99 (1911)
  • Podstawy fizyologiczne elektrokardyografii. Kraków : Akademia Umiejętności, 1911
  • Die physiologischen Grundlagen der Elektrokardiographie[10]. (1913)
  • Das Elektrokardiogramm als Ausdruck der algebraischen Summe (bzw. Resultante) der Aktionsströme des einkammerigen und zweikammerigen Herzens. Die physiologischen Grundlagen der Elektrokardiographie[11]. (1915)
  • Krew W: Fizyologia człowieka T. I. Warszawa 1915 ss. 28-64
  • Doświadczalne badania choroby Basedowa. Przegląd Lekarski 55, 17, ss. 302-303 (1916)
  • Elektryczność, wytwarzana przez ustrój żywy, jako zjawisko fizyczno-chemiczne przemiany materji. Lekarz Wojskowy 2, 12, ss. 358-372 (1921)
  • Les ganglions et les cellules nerveuses sousendocardioques : leur role dans l'automatisme du coeur. Zürich : Ed. Art. Institut Orell Füssli, 1923
  • M. Eiger, F. Grossman, E. Klemczyński. Badania interferometryczne krwi w zastosowaniu do ciąży i raka macicy. Warszawa, 1927
  • Der Einfluss des Nervus Vagus auf die Glykogenbildung in der Leber und eine neue Methode zur Untersuchung des Leberstoffwechsels in seiner Abhängigkeit vom Nervensystem. Wilno, 1928
  • O badaniach interferometrycznych. Warszawa, 1929
  • Badania nad nowotworami doświadczalnemi. 1, Wpływ układu nerwowego mimowolnego oraz wpływ odżywiania na powstanie nowotworów doświadczalnych ; Djeta jako środek społeczno-leczniczy zapobiegawczy. Warszawa, 1930
  • Untersuchungen über experimentelle Geschwülste I. Mitteilung Der Einfluß des vegetativen Nervensystems und der Ernährung auf die Entstehung experimenteller Geschwülste[12]. (1931)
  • Próby przeciwfermentacyjnego leczenia raków i mięsaków szczurzych : doniesienie tymczasowe. Wilno, 1937
  • M. Eiger, M. Januszkiewiczowa. Padaczki i ich leczenie z punktu widzenia endokrynologii w świetle interferometrii : doniesienie tymczasowe. Warszawa, 1938

Przypisy edytuj

  1. Eiger, Marian W: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, Tom 2. Książka i Wiedza, 1985 s. 27
  2. Grób Jakuba Eigera w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  3. Grób Franciszki Eiger w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  4. Polski słownik judaistyczny: dzieje, kultura, religia, ludzie. Wydawn. Prószyński i S-ka, 2003 s. 369
  5. Łoza 1938 ↓, s. 165.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 26 z 14 lipca 1920 roku, s. 579.
  7. Rozkaz DOGen. Kielce ↓, Nr 74 z 18 sierpnia 1920 roku, pkt 844.
  8. Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 61.
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1175, 1213.
  10. M. Eiger, Die physiologischen Grundlagen der Elektrokardiographie, „Pflüger's Archiv für die gesamte Physiologie des Menschen und der Tiere”, 151 (1-3), 1913, s. 1–51, DOI10.1007/BF01681138, ISSN 0365-267x (niem.).
  11. M. Eiger, Das Elektrokardiogramm als Ausdruck der algebraischen Summe (bzw. Resultante) der Aktionsströme des einkammerigen und zweikammerigen Herzens, „Pflüger's Archiv für die gesamte Physiologie des Menschen und der Tiere”, 162 (7-10), 1915, s. 433–488, DOI10.1007/BF01681651, ISSN 0365-267x (niem.).
  12. M. Eiger, E. Czarnecki, Untersuchungen über experimentelle Geschwülste, „Zeitschrift für Krebsforschung”, 33 (1-2), 1931, s. 296–301, DOI10.1007/BF01792283, ISSN 0301-1585 (niem.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj