Marianna Danuta Gnoza
Marianna Danuta Gnoza (ur. 1 lutego 1965 w Wolkowych) – polska działaczka społeczna kultywująca i propagująca kulturę ludową Kurpiowszczyzny, działająca również w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci. Nauczycielka, regionalistka, przewodniczka turystyczna z Puszczy Zielonej.
| Data i miejsce urodzenia |
1 lutego 1965 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
działaczka społeczna, nauczycielka, regionalistka |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujJest córką Józefa Charamuta i Zofii z domu Siok. Szkołę podstawową ukończyła w rodzinnej wsi, Wolkowych. Następnie kształciła się w Liceum Ekonomicznym w Ostródzie, a potem w Studium Wychowania Przedszkolnego w Ostrołęce. Ma tytuł zawodowy magistra pedagogiki, jest nauczycielką dyplomowaną[1]. W Wyższej Szkole Pedagogicznej ukończyła studia podyplomowe w zakresie nauczania początkowego i psychologii zarządzania personelem[2].
W 1998 zaczęła pełnić funkcję prezeski Zarządu Gminnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Myszyńcu oraz wiceprezeski Zarządu Powiatowego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Ostrołęce[1]. W 2000 założyła w Myszyńcu Środowiskowe Ognisko Wychowawcze TPD[2].
Członkini kadry pedagogicznej Publicznej Szkoły Podstawowej im. Kazimierza Stefanowicza w Myszyńcu, pełniła funkcję wicedyrektorki Zespołu Szkół w Myszyńcu[1][3]. W 2018 kierowany przez nią zespół mażoretek ze szkolnego klubu sportowego Błysk Myszyniec zdobył wicemistrzostwo Polski mażoretek w konkurencji juniorskiej mażoretek klasycznych[4]. Organizuje coroczne zbiórki żywności pod hasłem „I Ty możesz zostać świętym Mikołajem”[1]. Prezeska Zarządu Gminnego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Myszyńcu, wiceprezeska Zarządu Powiatowego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Ostrołęce[1].
Aktywnie angażuje się w kultywowanie kultury kurpiowskiej poprzez organizację wystaw, warsztatów etnograficznych, kącików regionalnych, przygotowanie mszy z elementami gwary kurpiowskiej w bazylice mniejszej w Myszyńcu[1][2]. Członkini Zespołu Folklorystycznego „Kurpiowszczyzna” w Myszyńcu[1]. Założycielka dziecięcego zespołu regionalnego „Małe Kurpiaki”, prezentującego tańce i piosenki kurpiowskie[1][5]. Uczestniczyła jako konsultantka w pracach nad Słownikiem wybranych nazw i wyrażeń kurpiowskich Henryka Gadomskiego, Mirosława Grzyba i Tadeusza Greca (2013)[6]. W 2018 weszła w skład Rady Dialektu Kurpiowskiego podlegającej organizacyjnie Związkowi Kurpiów, rozwiązującej problemy z zakresu poprawnego używania gwary kurpiowskiej w zakresie słownictwa, odmiany, wymowy i pisowni[7]. Od 2020 jest przewodniczką turystyczną w Kole Przewodników Turystycznych „Kurpie” w Myszyńcu[8]. W 2021 została powołana w skład zespołu do spraw opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Myszyniec na lata 2022–2030 jako przedstawicielka Szkoły Podstawowej im. Kazimierza Stefanowicza w Myszyńcu[9].
Ma męża oraz trójkę dzieci[2].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- 1999 – Odznaka „Przyjaciel Dziecka” nadawana przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci[2]
- 2004 – Srebrna Odznaka Zasłużonego Działacza Towarzystwa Przyjaciół Dzieci[2]
- 2005 – Złota Odznaka Zasłużonego Działacza Towarzystwa Przyjaciół Dzieci[2]
- 2008 – Nagroda Prezesa Związku Kurpiów „Kurpik” w kategorii „Edukacja regionalna”[2] („za ochronę dziedzictwa kulturowego, budzenie tożsamości i działanie na rzecz wszechstronnego rozwoju regionu kurpiowskiego”)[10]
- 2009 – Medal Komisji Edukacji Narodowej[2]
- 2010 – Medal im. dr. Henryka Jordana[2] („za wybitne osiągnięcia w działalności w zakresie ochrony zdrowia, sportu, rekreacji i usportowienia dzieci i młodzieży”)[11]
- 2012 – Brązowy Krzyż Zasługi („za zasługi w działalności na rzecz kultywowania i propagowania kultury ludowej”)[12]
- 2012 – „Talar Kurpiowski” z podobizną ks. Władysława Skierkowskiego (pamiątkowe odznaczenie Starostwa Powiatu Ostrołęckiego dla osób i instytucji, które w 2011 szczególnie wyróżniały się działaniami na rzecz upamiętniania tego badacza i jego działalności)[13][14]
- 2015 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”[2]
- 2019 – Medal Pamiątkowy „Pro Masovia”[15]
- 2019 – Nagroda Burmistrza Myszyńca („za realizację działań artystycznych promujących pozytywny wizerunek Gminy Myszyniec w kraju i za granicą”)[16]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Mazowieckie Obserwatorium Kultury. Ogród wszech nauk – warsztaty artystyczno-przyrodnicze dla dzieci [online], mazowieckieobserwatorium.pl [dostęp 2023-09-28].
- ↑ a b c d e f g h i j k Stanisław Pajka: Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny XX–XXI wieku. Część druga. Ostrołęka: 2016, s. 74. ISBN 978-83-946450-1-4.
- ↑ Kadra pedagogiczna Publicznej Szkoły Podstawowej im. Kazimierza Stefanowicza w Myszyńcu w roku szkolnym 2018/2019 [online], szkomysz.pl [dostęp 2023-10-16].
- ↑ Mażoretki z klubu „Błysk” Myszyniec wicemistrzyniami Polski! Zdobyły tytuł w konkurencji juniorskiej mażoretek klasycznych [online], to.com.pl, 20 maja 2018 [dostęp 2023-10-16].
- ↑ Trzy pokolenia Kurpiów [online], kurekmazurski.pl, 25 września 2009 [dostęp 2023-10-14].
- ↑ Słownik wybranych nazw i wyrażeń kurpiowskich. Wstęp [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2023-10-16].
- ↑ Powstała Rada Dialektu Kurpiowskiego. „Kurpie”. 61, s. 31–32, 2019. Ostrołęka: Związek Kurpiów. ISSN 1644-3500. [dostęp 2023-10-16].
- ↑ Przewodnicy po Kurpiach [online], myszyniec.pl [dostęp 2023-09-28].
- ↑ Zarządzenie nr 287/21 Burmistrza Myszyńca z dnia 30 grudnia 2021 r. w sprawie powołania zespołu do spraw opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Myszyniec na lata 2022–2030 [online], myszyniec.nowoczesnagmina.pl [dostęp 2023-10-14].
- ↑ Kurpiki. Regulamin [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2023-10-12].
- ↑ Regulamin Medalu im. dr. Henryka Jordana [online], tpdwielkopolska.org.pl [dostęp 2023-10-12].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 marca 2012 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2012 r. poz. 596).
- ↑ Podsumowali rok księdza Skierkowskiego: Prawie 50 osób i instytucji odznaczonych [online], eostroleka.pl, 16 kwietnia 2012 [dostęp 2023-10-14].
- ↑ Kolejna „ostrołęcka moneta” wkrótce na rynku [online], to.com.pl, 6 września 2011 [dostęp 2023-10-15].
- ↑ Spotkanie z twórcami i regionalistami w RCKK w Myszyńcu, wręczenie medalu Pro Masovia [online], to.com.pl, 21 lutego 2019 [dostęp 2023-10-12].
- ↑ Dzień Edukacji Narodowej w Myszyńcu. Kto z nagrodami pani burmistrz? [online], terazostroleka.pl, 16 października 2019 [dostęp 2023-10-14].
Bibliografia
edytuj- Stanisław Pajka: Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny XX–XXI wieku. Część druga. Ostrołęka: 2016, s. 74. ISBN 978-83-946450-1-4.