Meczet Cesarski

Meczet

Meczet Cesarski[1] (bośn. Careva džamija, serb. Царевa Џамија, chorw. Careva džamija, tur. Hünkâr Camii) – meczet w Sarajewie, jedna z pierwszych muzułmańskich świątyń w Bośni i Hercegowinie, pierwsza w stolicy tego kraju[2].

meczet Cesarski
Ilustracja
Państwo

 Bośnia i Hercegowina

Miejscowość

Sarajewo

Wyznanie

Islam

Historia
Data budowy

1457

Data zniszczenia

1480

Data reaktywacji

1565

Dane świątyni
Budulec

drewniany

Stan obecny

murowany

Położenie na mapie Sarajewa
Mapa konturowa Sarajewa, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „meczet Cesarski”
Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny
Mapa konturowa Bośni i Hercegowiny, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „meczet Cesarski”
Ziemia43°51′27″N 18°25′49″E/43,857500 18,430278
Strona internetowa

Historia edytuj

Pierwotny obiekt powstał w 1457 roku w klasycznym stylu osmańskim, z polecenia Isa-beg Isakovića w okresie, kiedy tereny obecnej Bośni i Hercegowiny znajdowały się w granicach Imperium osmańskiego. Meczet został podarowany zdobywcy Konstantynopola Mehmedowi II Zdobywcy, sułtanowi z dynastii Osmanów, panującemu w latach 1444–1446 i 1451–1481. Wykonany został z drewna i był znacznie mniejszy od obecnego. Świątynia spłonęła w 1480 roku. Nowy meczet powstał w 1565 roku w tym samym miejscu, jako dar dla sułtana Sulejmana Wspaniałego, za którego panowania Imperium Osmańskie osiągnęło szczyt swojej potęgi[2].

W skład kompleksu świątynnego wchodziły także łaźnia (hammam), konak i biblioteka, w której dziś mieści się cenny zbiór islamskich manuskryptów i dokumentów, najstarsze datowane na XII wiek. Początkowo kompleks ten był siedzibą wezyra bośniackiego. Później stał się rezydencją najwyższych rangą islamskich duchownych kraju. Konak został przebudowany w XIX wieku i służył w czasach istnienia Jugosławii jako zakwaterowanie dla głów państw i innych ważnych osobistości, przybywających do Sarajewa[2].

Boczne dobudowania powstały w 1800 roku ze względu na dużą liczbę wiernych, odwiedzających meczet. W 1848 roku zostały one połączone z głównym budynkiem świątyni. Meczet został poważnie uszkodzony podczas II wojny światowej i w trakcie wojny domowej w latach 90. XX wieku. Odbudowano go w latach 1995–2000, a w latach 1998–1999 zainstalowano ogrzewanie podłogowe. W 2004 roku decyzją Komisji do spraw ochrony zabytków narodowych meczet został uznany za Narodowy Pomnik Bośni i Hercegowiny[3].

Architektura edytuj

Meczet posiada ośmiokątny minaret. Centralna kopuła meczetu ma półkolisty przekrój, typowy dla klasycznego okresu architektury osmańskiej. Uważa się, że pierwotna kopuła miała przekrój eliptyczny. Ma przestronne wnętrze i wysokiej jakości detale dekoracyjne, takie jak mihrab. W trakcie prac konserwatorskich w latach 80. i 90. XX wieku odkryto i częściowo odrestaurowano cztery warstwy fresków ściennych z XVI, XVIII i XIX wieku.

Turystyka edytuj

Meczet jest dostępny dla turystów poza godzinami przeznaczonymi na modlitwę.

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG.
  2. a b c History of the Mosque [online], emperorsmosque.org [dostęp 2021-02-02].
  3. Careva džamija, graditeljska cjelina [online], old.kons.gov.ba [dostęp 2021-02-02].