Michał Haraburda (zm. 1586)
Michał Haraburda herbu Abdank (zm. 12 lipca 1586) – pisarz wielki litewski od 1566, kasztelan miński od 1584, sekretarz Stefana Batorego[1], starosta świsłocki, dyplomata i wojskowy.
 Michał Haraburda (z lewej) na obrazie Jana Matejki „Stefan Batory pod Pskowem” | |
 Abdank | |
| Data śmierci | |
|---|---|
Życiorys
edytujW 1559 był gońcem do chana krymskiego Dewlet I Gireja. W 1560 wysłany do Moskwy. Od grudnia 1563 do stycznia 1564 przebywał w stolicy Rosji jako sekretarz poselstwa Jerzego Chodkiewicza. W 1566 wziął udział w kolejnym poselstwie litewskim, negocjującym rozejm w wojnie litewsko-rosyjskiej 1558–1570. W nagrodę mianowany sekretarzem wielkim litewskim.
W czasie zawierania unii lubelskiej w 1569 jako jeden z nielicznych urzędników litewskich pozostał w Lublinie, co Jan Kochanowski skwitował w apoftegmacie Haraburda z wojną. Podpisał unię lubelską 1569 roku[3]. W 1571 dzięki sile swojej perswazji powstrzymał cara Iwana IV Groźnego przed podjęciem kolejnego ataku na Rzeczpospolitą.
W czasie bezkrólewia po śmierci Zygmunta II Augusta, negocjował z Iwanem IV warunki jego kandydowania na tron polski. Wzbudził tym niemało podejrzeń panów polskich, którzy w wyniku tego odsunęli go na kilka lat od poselstw zagranicznych. W czasie wojny polsko-rosyjskiej 1577-1582 walczył w oddziale Filona Kmity. Wziął udział w negocjowaniu rozejmu w Jamie Zapolskim w 1582, który potem pojechał zaprzysiąc do Moskwy. W 1584 nagrodzony kasztelanią mińską.
Był wyznawcą prawosławia[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Leszek Kieniewicz, Sekretariat Stefana Batorego. Zbiorowość i kariery sekretarzy królewskich, w: Studia staropolskie, t. IV, Warszawa 1986, s. 63.
- ↑ Rafał Jaworski, Litewscy posłowie ziemscy na sejmie walnym warszawskim 1570 r., w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, t. 21 (2020), z. 1, s. 19.
- ↑ Skarbiec diplomatów papiezkich, cesarskich, krolewskich, książęcych; uchwał narodowych, postanowień różnych władz i urzędów posługujących do krytycznego wyjaśnienia dziejów Litwy, Rusi Litewskiéj i ościennych im krajów. t. II., Wilno 1862, s. 330.
- ↑ Mirosław Korolko, Seminarium Rzeczypospolitej Królestwa Polskiego. Humaniści w kancelarii królewskiej Zygmunta Augusta, Warszawa 1991, s. 205.