Michał Straszewski
Michał Anastazy Teofil Straszewski, herbu Radwan (ur. 17 sierpnia 1876 w Rzeszowie, zm. 20 grudnia 1965 w Zakopanem) – dyplomata austro-węgierski i polski, publicysta.
| Michał Anastazy Teofil Straszewski | |
 herb Radwan | |
| Rodzina |
Straszewscy herbu Radwan |
|---|---|
| Ojciec |
Maurycy Straszewski (1848-1921) |
| Matka |
Maria z Sadowskich (1855-1918) |
| Żona |
Regina z Żeromskich (1882-1959) |
| Dzieci |
Piotr (1912-1939), Maria (1911-1982) |
| Rodzeństwo |
Kazimierz (1879-1959), Henryk (1887-1944) |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Rodzaj działalności |
dyplomacja |
| attache w konsulacie austro-węgierskim w Belgradzie | |
| Okres urzędowania | |
| wicekonsul austro-węgierski w Pittsburghu w Pensylwanii i Charleston w Zachodniej Wirginii | |
| Okres urzędowania | |
| konsul austro-węgierski w Denver w Colorado i w Saint Louis w Missouri | |
| Okres urzędowania | |
| naczelnik wydziału w polskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych | |
| Okres urzędowania | |
| Konsul Generalny RP w Montrealu | |
| Okres urzędowania | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Ukończył gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie (1894)[1]. Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim (1894-1895) i na Uniwersytecie im. Fryderyka Wilhelma w Bonn (1895-1898). Na tym ostatnim otrzymał tytuł doktora praw (1899)[1]. W latach 1898-1901 pracował jako referent w galicyjskiej Ekspozyturze Prokuratorii Skarbu w Krakowie. Po zdaniu w grudniu 1900 egzaminu konsularnego w Wiedniu pracował w austro-węgierskiej dyplomacji. Najpierw był attaché w konsulacie w Belgradzie (1901–1903). Potem przeniesiony do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej był kolejno wicekonsulem w Pittsburghu w Pensylwanii (1904–1908), potem w Charleston w Zachodniej Wirginii (1908-1911), konsulem w Denver w Colorado (1911–1913) i w Saint Louis w Missouri (1913–1914)[1].
Wybuch I wojny światowej zastał go w majątku żony Bokijówce na Podolu. Był wraz z rodziną internowany w Odessie (1914–1917). Latem 1917 w ramach wymiany między Rosją a Austro-Węgrami powrócił do Galicji. Potem pracował w delegaturze austro-węgierskiego MSZ w okupowanym przez państwa centralne Kijowie (wrzesień - listopad 1918)[1].
Od lutego 1919 pracował w MSZ odrodzonego państwa polskiego, gdzie początkowo był naczelnikiem Wydziału Amerykańskiego, następnie Wydziału Ustrojów Międzynarodowych, a od 1921 Wydziału Ogólnego w Departamencie Politycznym. Równocześnie był przewodniczącym Wyższej Komisji Dyscyplinarnej MSZ (1919-1922)[1]. Następnie konsul generalny RP w Montrealu (1922–1931)[2][3]. Opublikował książkę Kanada w roku 1923, Warszawa 1924. W 1931 został odwołany przez wiceministra Józefa Becka, a następnie przeszedł w stan spoczynku[1].
Mieszkał wraz z rodziną w Warszawie w domu spółdzielni mieszkaniowej urzędników MSZ przy ul. Górnośląskiej oraz w zakupionej w 1923 willi "Bagatela" w Zakopanem. Początkowo zajmował się publicystyką - współpracując z pismem "Droga". Prowadził także zajęcia w warszawskiej Szkole Nauk Politycznych. W latach 1932-1939 pracował w kasie głównej morskiego działu "Orbisu"[1].
Okres okupacji hitlerowskiej przeżył w Warszawie. Podczas powstania wraz z żoną został przysypany w piwnicy. Po upadku powstania najpierw znalazł się w Milanówku skąd przedostał się Krakowa. Po II wojnie światowej mieszkał na stałe w Zakopanem. W tym czasie publikował recenzje z prac historycznych i politycznych autorów czeskich i słowackich w „Przeglądzie Zachodnim”, „Tygodniku Powszechnym”, „Życiu i Myśli” oraz „Za i przeciw”[1].
Pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Zakopanem, przy ul. Nowotarskiej (sektor F-3, rząd 3, grób nr 15)[4].
Odznaczony edytuj
Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Franciszka Józefa (1908) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[1][5].
Rodzina edytuj
Urodził się w rodzinie inteligenckiej. Był synem filozofa i prof. UJ Maurycego Straszewskiego (1848–1921) i Marii z Sadowskich (1855–1918). Jego braćmi byli inżynier Kazimierz Straszewski (1879–1959) i botanik Henryk Straszewski (1887–1944). Od 1911 był mężem Reginy z Żeromskich (1882–1959). Mieli dwoje dzieci: Piotra (1912–1939) i Marię (1911–1982) pielęgniarkę. Jego bratankiem był producent filmowy Ryszard Straszewski (1921–1996)[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i Wojciech Rojek, Straszewski Michał Anastazy Teofil (1876-1965), Polski Słownik Biograficzny, t. 44, Warszawa-Kraków 2006-2007, s. 252-253
- ↑ Katarzyna Szrodt, Historia Konsulatu Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej w Montrealu, Warszawa 2012
- ↑ Zjazdy konferencje konsulów polskich w USA. Protokoły i referaty 1920-1938, opracował Edward Kołodziej, Tadeusz Radzik, Lublin 2004, ISBN 83-227-2252-4
- ↑ śp. Michał Straszewski - Cmentarze Parafii Najświętszej Rodziny w Zakopanem - Grobonet - online [7.06.2020]
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 29.
- ↑ Michał Anastazy Teofil Straszewski h. Radwan - M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego - online [7.06.2020]
Bibliografia edytuj
- Wojciech Rojek, Straszewski Michał Anastazy Teofil (1876-1965), Polski Słownik Biograficzny, t. 44, Warszawa-Kraków 2006-2007, s. 252-253