Mieczysław Mołdawa
Mieczysław Mołdawa (ur. 8 lipca 1923 w Łodzi,[1] zm. 12 grudnia 2016[2]) – doc. dr inż. arch., polski architekt, były więzień obozów koncentracyjnych (numer obozowy P749) autor książek Gross Rosen obóz koncentracyjny na Śląsku, opublikowanych w latach 1967, 1979, 1980 i ostatniej książki wolnej od cenzury władz komunistycznych wydanej własnym nakładem w roku 2009.
 Mieczysław Mołdawa, Busko-Zdrój, 3 lipca 2012 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Narodowość | |
| Alma mater | |
Życiorys edytuj
Do grudnia 1939 roku, Mołdawa był uczniem łódzkiego gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego, gdzie był m.in. doboszem Hufca Orląt Związku Strzeleckiego przy Państwowym Monopolu Spirytusowym w Łodzi (pracował tam jego ojciec Julian, były żołnierz frontowy Legionów Polskich). W zimie 1940 roku przedostał się do wsi Bród-Gałki koło Gielniowa i trafił do oddziału mjra Henryka Dobrzańskiego „Hubala”. Należał do kompanii uczniowskiej aż do rozwiązania oddziału w marcu 1940 roku. Został aresztowany przez Gestapo na terenie Austrii przy próbie przedostania się przez granicę jugosłowiańską, w drodze do Wojska Polskiego na zachodzie Europy. W latach 1940–1945 był więźniem obozów koncentracyjnych Dachau, Gross-Rosen (4 lata), Mauthausen i Sachsenhausen[2].
Wrócił do Polski i po egzaminie maturalnym w październiku 1945 roku, rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Ukończył je w grudniu 1950 roku[3]. Podczas studiów działał w pozarządowym studenckim ruchu młodzieżowym, współtworzył Polski Związek byłych Więźniów Politycznych i od 1946 r. był Przewodniczącym Sekcji Młodzieżowej PZBWP w Warszawie, do jej rozwiązania przez władze komunistyczne w 1949 r. Do 1970 r. był głównym projektantem i specjalistą w czołowych Biurach Projektów Warszawy.
W 1965 roku, z inicjatywy i przy współudziale byłych więźniów politycznych Pawiaka, brał udział w budowie Muzeum Więzienia Pawiak. Wspólnie z prof. dr hab. Romualdem Guttem zaprojektował całość założenia architektonicznego[3]. Budynek Muzeum wzniesiono na ocalałych fundamentach podziemnych kazamat VII i VIII oddziału więzienia wysadzonego przez Niemców w sierpniu 1944 roku.
W 1968 r. otrzymał stopień naukowy doktora na Wydziale Inżynierii Wodnej i Sanitarnej Politechniki Warszawskiej[3]. W PRL do 1970 r. miał zakaz wyjazdu na Zachód. Od 1972 r. był wykładowcą i docentem na Wydziale Inżynierii Budowlanej i Sanitarnej Politechniki Lubelskiej (późniejszym Wydziale Budownictwa i Architektury)[3]. Bezpartyjny, w 1980 r. współzakładał uczelnianą Solidarność.
W 1992 r. został założycielem i pierwszym Prezesem Towarzystwa Opieki nad Byłym Obozem Koncentracyjnym Gross-Rosen, gdzie podjął walkę o ochronę obiektów poobozowych i zaprzestanie eksploatacji kamieniołomu Gross-Rosen, które było miejscem umęczenia i mordu tysięcy więźniów.
Został pochowany na Cmentarzu Południowym w Warszawie[3].
Przypisy edytuj
- ↑ In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Mieczysław Mołdawa [online], www.inmemoriam.architektsarp.pl [dostęp 2022-03-25].
- ↑ a b Zmarł Mieczysław Mołdawa. walbrzych.naszemiasto.pl, 10 stycznia 2017. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-24)].
- ↑ a b c d e doc. dr inż. arch. Mieczysław Mołdawa. inmemoriam.architektsarp.pl. [dostęp 2021-02-24].