Romuald Gutt

Romuald Gutt
Data i miejsce urodzenia	6 lutego 1888 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	3 września 1974 ; Warszawa
Narodowość	polska
Alma mater	Wyższej Szkoły Technicznej w Winterthur
Uczelnia	Politechnika Warszawska, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
	Praca
Budynki	Cmentarz Powstańców Warszawy, Gmach GUS w Warszawie
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Romuald Gutt (ur. 6 lutego 1888 w Warszawie, zm. 3 września 1974 tamże) – polski architekt, przedstawiciel modernizmu, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i Politechniki Warszawskiej.

Gmach GUS przy al. Niepodległości 208 w Warszawie zaprojektowany przez Romulada Gutta w kształcie trójskrzydłowego wiatraka (fotografia z 1964)

Gmach Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa przy ul. Koszykowej 78

Willa własna architekta przy ul. J. Hoene-Wrońskiego 5

Grób Romualda Gutta na cmentarzu Powązkowskim

ŻyciorysEdytuj

Studiował w Winterthur w Szwajcarii do 1908^[1]. Zadebiutował pawilonem polskim na wystawie w Rzymie w 1910. Do lat 20. XX wieku pozostawał pod wpływem „stylu dworkowego”. Do głównych prac okresu międzywojennego należą domy jednorodzinne, szkoły, obiekty użyteczności publicznej, a także cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej. W tym okresie w jego twórczości przejawia się wpływ stylu modernistycznego. Charakterystyczne dla tamtego okresu jest użycie elementów odsłoniętych cegieł (chętnie wykorzystywał zwłaszcza szarą cegłę cementową) i form konstrukcyjnych budynków. Uważał, że naczelną zasadą w architekturze jest funkcjonalność i użyteczność.

Przed wybuchem II wojny światowej zajmował się przebudową domu i parku marszałka Józefa Piłsudskiego w Zułowie na Wileńszczyźnie oraz kopcem Piłsudskiego w Krakowie. Nadbudował także drugie piętro pałacu w Nieborowie.

Po wojnie wykładał na Politechnice Warszawskiej oraz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1947 został członkiem Naczelnej Rady Odbudowy Warszawy^[2].

W 1952 r. został członkiem tytularnym, a w 1971 r. członkiem rzeczywistym PAN^[3].

Ważniejsze praceEdytuj

1919–1926: Zespół państwowych Szkół Żeńskich, ul. Górnośląska 31 w Warszawie^[4]
1921–1925: Kolonie domów jednorodzinnych na Żoliborzu Oficerskim (rejon ulicy Czarnieckiego oraz plac Słoneczny w Warszawie)^[5]
1923–1925: Hotel Oficerski przy placu Inwalidów 10 w Warszawie^[6]
1925-1926: Willa własna, ul. J. Hoene-Wrońskiego 5 w Warszawie^[4]
1926: Biurowiec i laboratoria Polskiej Spółki Wytwórni Wytworów Chemicznych Roche przy ul. Rakowieckiej 19 w Warszawie^[7]
1927–1928: Warszawska Szkoła Pielęgniarstwa, ul. Koszykowa 78 w Warszawie, ob. Centralna Wojskowa Przychodnia Lekarska „Cepelek”
1928: Siedziba centrali Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych, ul. Czerniakowska 231 w Warszawie (z Józefem Jankowskim), obecnie Szpital im. W. Orłowskiego
1928–1933: Budynek Szkoły Nauk Politycznych, ul. Wawelska 56 w Warszawie (obecnie siedziba Krajowej Szkoły Administracji Publicznej), wzniesiony w dwóch etapach^[8]
1930: Pływalnia solankowa w Ciechocinku (realizacja w 1932; z Aleksandrem Szniolisem)^[9]
1930–1932: Budynek szkoły żeńskiej Wandy Szachtmajerowej przy ul. Białobrzeskiej 44 w Warszawie^[10]
1930–1935: Bank Inwestycyjny w Toruniu
1931: Dom Oficerski Funduszu Kwaterunku Wojskowego z , ul. Koszykowa 79a/al. Niepodległości 245 w Warszawie
1933–1934: Willa Jurkiewicza przy ul. Kieleckiej 33a w Warszawie^[11]
1934: Poczta w Ciechocinku. Przykład awangardy w modernizmie lat 30. W latach 90. budynek został oszpecony skuciem oryginalnego klinkieru z jednej ze ścian i usunięciem zegara ze stali nierdzewnej z fasady.
1936: Budynek poczty w Kazimierzu Dolnym^[12]
1936–1937: Dom Instytutu Społecznego przy al. Niepodległości 161^[13]
1946: Cmentarz Powstańców Warszawy (z Aliną Scholtz)^[14]
1946: Projekt architektoniczny cmentarza-pomnika w Palmirach pod Warszawą (z Ewą Śliwińską)^[4]
1948–1951: Gmach Głównego Urzędu Statystycznego przy ul. Wawelskiej 1/3 (obecnie al. Niepodległości 208 , konstrukcja Zbigniew Wasiutyński)^[15]
1951: Projekt teatru Domu Wojska Polskiego, plac Żelaznej Bramy (razem z Haliną Skibniewską), niezrealizowany^[16]
1953: Projekt odbudowy Sal Redutowych Teatru Narodowego (razem z Haliną Skibniewską)
1956–1959: Współautor zespołu budynków Ambasady Chin, ul. Bonifraterska 1 w Warszawie (z Tadeuszem Zielińskim, Aleksandrem Kobzdejem, Michałem Glinką, Michałem Guttem)^[17]
1960: Dom Nauczycielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej przy ul. Matejki 4 w Warszawie
1963: Upamiętnienie więzienia Pawiak w Warszawie (z zespołem)^[17]

Odznaczenia i wyróżnieniaEdytuj

1955: Nagroda Państwowa I stopnia^[4]
1955: Złota Odznaka SARP^[4]
1963: członkostwo honorowe Towarzystwa Urbanistów Polskich^[18]
1964: Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski^[4]
1966: pierwsza Honorowa Nagroda SARP^[4]

PrzypisyEdytuj

↑ StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 240 .
↑ M.P. z 1947 r. nr 136, poz. 845.
↑ Gutt, Romuald, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-10-12] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Romuald Gutt, inmemoriam.architektsarp.pl [dostęp 2022-10-05] .
↑ JoannaJ. Postrzednik JoannaJ., Żoliborz Oficerski. Wille w stylu dworkowym, dom Andrzeja Wajdy i tajna radiostacja. Urocze miejsce, idealne na historyczny spacer, Warszawa Nasze Miasto, 7 sierpnia 2022 [dostęp 2022-10-05] (pol.).
↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 134. ISBN 83-60350-00-0.
↑ Joanna Koszewska, Grzegorz Mika: MOK. Ilustrowany atlas architektury północnego Mokotowa. Warszawa: Centrum Architektury, 2015, s. 54. ISBN 978-83-937716-9-1.
↑ Błażej Pindor: Warszawa Gutta. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2018, s. 158. ISBN 978-83-946849-7-6.
↑ Błażej Pindor: Warszawa Gutta. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2018, s. 162. ISBN 978-83-946849-7-6.
↑ Błażej Pindor: Warszawa Gutta. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2018, s. 108. ISBN 978-83-946849-7-6.
↑ Joanna Koszewska, Grzegorz Mika: MOK. Ilustrowany atlas architektury północnego Mokotowa. Warszawa: Centrum Architektury, 2015, s. 28. ISBN 978-83-937716-9-1.
↑ Kazimierz Dolny - Leopold Pisz – zapomniany bohater zapomnianej historii. Atrakcje turystyczne Kazimierza Dolnego. Ciekawe miejsca Kazimierza Dolnego, www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2022-10-05] .
↑ Joanna Koszewska, Grzegorz Mika: MOK. Ilustrowany atlas architektury północnego Mokotowa. Warszawa: Centrum Architektury, 2015, s. 23. ISBN 978-83-937716-9-1.
↑ Cmentarz Powstańców Warszawy - największa stołeczna nekropolia wojenna, dzieje.pl [dostęp 2022-10-05] (pol.).
↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 36. ISBN 83-60350-00-0.
↑ Bohdan Garliński: Architektura Polska 1950-1951, Państwowe Wydawnictwa Techniczne Warszawa 1953.
↑ ^a ^b Błażej Pindor: Warszawa Gutta. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2018, s. 174. ISBN 978-83-946849-7-6.
↑ 90 lat. Towarzystwo Urbanistów Polskich. Wydawnictwo jubileuszowe. Warszawa: TUP, 2013.

Linki zewnętrzneEdytuj

Obiekty zaprojektowane przez Romualda Gutta na stronie warszawa1939.pl. warszawa1939.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[kto240-1] StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 240 .

[2] M.P. z 1947 r. nr 136, poz. 845.

[PAN-3] Gutt, Romuald, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-10-12] .

[:0-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Romuald Gutt, inmemoriam.architektsarp.pl [dostęp 2022-10-05] .

[5] JoannaJ. Postrzednik JoannaJ., Żoliborz Oficerski. Wille w stylu dworkowym, dom Andrzeja Wajdy i tajna radiostacja. Urocze miejsce, idealne na historyczny spacer, Warszawa Nasze Miasto, 7 sierpnia 2022 [dostęp 2022-10-05] (pol.).

[6] Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 134. ISBN 83-60350-00-0.

[7] Joanna Koszewska, Grzegorz Mika: MOK. Ilustrowany atlas architektury północnego Mokotowa. Warszawa: Centrum Architektury, 2015, s. 54. ISBN 978-83-937716-9-1.

[8] Błażej Pindor: Warszawa Gutta. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2018, s. 158. ISBN 978-83-946849-7-6.

[9] Błażej Pindor: Warszawa Gutta. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2018, s. 162. ISBN 978-83-946849-7-6.

[10] Błażej Pindor: Warszawa Gutta. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2018, s. 108. ISBN 978-83-946849-7-6.

[11] Joanna Koszewska, Grzegorz Mika: MOK. Ilustrowany atlas architektury północnego Mokotowa. Warszawa: Centrum Architektury, 2015, s. 28. ISBN 978-83-937716-9-1.

[12] Kazimierz Dolny - Leopold Pisz – zapomniany bohater zapomnianej historii. Atrakcje turystyczne Kazimierza Dolnego. Ciekawe miejsca Kazimierza Dolnego, www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2022-10-05] .

[13] Joanna Koszewska, Grzegorz Mika: MOK. Ilustrowany atlas architektury północnego Mokotowa. Warszawa: Centrum Architektury, 2015, s. 23. ISBN 978-83-937716-9-1.

[14] Cmentarz Powstańców Warszawy - największa stołeczna nekropolia wojenna, dzieje.pl [dostęp 2022-10-05] (pol.).

[15] Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 36. ISBN 83-60350-00-0.

[16] Bohdan Garliński: Architektura Polska 1950-1951, Państwowe Wydawnictwa Techniczne Warszawa 1953.

[Pindor174-17] Błażej Pindor: Warszawa Gutta. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2018, s. 174. ISBN 978-83-946849-7-6.

[18] 90 lat. Towarzystwo Urbanistów Polskich. Wydawnictwo jubileuszowe. Warszawa: TUP, 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]