Mikuláš z Bubna-Litic
Mikuláš z Bubna-Litic (ur. 14 czerwca 1897 w Doudleby nad Orlicí, zm. 17 sierpnia 1954 w Grazu)[1] – czeski arystokrata i polityk, minister rolnictwa Protektoratu Czech i Moraw w latach 1940–1942.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Minister rolnictwa Protektoratu Czech i Moraw | |
| Okres |
od 3 lutego 1940 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie hrabiego Michaela z Bubna-Litic[2]. Początkowo był przeciwny powstaniu Czechosłowacji, jednak w 1939 roku był jednym z sygnatariuszy deklaracji szlachty czeskiej w obronie czechosłowackiej państwowości, przesłanej następnie do prezydenta Emila Háchy[2].
Po ucieczce ministra rolnictwa Ladislava Feierabenda do Wielkiej Brytanii w 1940 roku objął funkcję ministra rolnictwa Protektoratu Czech i Moraw, zostając pierwszym pochodzącym z arystokracji ministrem od 1918 roku[2]. Głównym powodem wybrania go na to stanowisko było jego pochodzenie i nadzieja, że dzięki niemu stanie się łącznikiem rządu z protektorem Konstantinem von Neurathem[2]. Po aresztowaniu premiera Aloisa Eliáša był jednym z inicjatorów głosowania nad dymisją rządu, próbował namówić do dymisji również prezydenta Hachę[2]. Wkrótce potem aresztowano i stracono kilku jego najbliższych współpracowników z ministerstwa rolnictwa[2]. Po tych wydarzeniach złożył dymisję z funkcji ministra, jednak prezydent Hacha namówił go aby pozostał na stanowisku do czasu powołania nowego rządu[2].
Po powołaniu rządu Jaroslava Krejčíego, 19 stycznia 1942 roku przestał pełnić funkcję ministra[2]. Według świadków przesłuchanych podczas powojennego śledztwa, podczas pełnienia funkcji ministra aktywnie angażował się w działalność ruchu oporu[2]. Resztę wojny spędził zarządzając swoim majątkiem[2].
W maju 1945 roku został aresztowany i spędził 14 miesięcy w więzieniu Pankrác, prowadzono śledztwo, ale nigdy nie odbył się jego proces[2]. Spośród wielu przesłuchanych wtedy świadków tylko jeden miał wypowiadać się o nim negatywnie[2]. W 1946 roku zmarła jego żona[2].
28 października 1948 roku wraz z synem Adamem udał się na rzekome polowanie na Morawy, w rzeczywistości jednak wspólnie przekroczyli granicę i udali się na emigrację do Austrii[2]. Czechosłowacka prokuratura dopiero w lutym 1950 roku wszczęła postępowanie w sprawie nielegalnego przekroczenia granicy[2]. Na emigracji mieszkał w Wiedniu, gdzie w 1950 roku ożenił się ponownie[2]. Zmarł w 1954 roku[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Mikuláš z Bubna a Litic [online], en.isabart.org [dostęp 2022-01-21].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Mikuláš Bubna z Litic a jeho role v protektorátní politice, [w:] Dita Jelínková, Válečný rok 1941 v československém domácím a zahraničním odboji : sborník k mezinárodní konferenci, Praga: Ústav pro studium totalitních režimů, 2012.