Mitsukuni Tokugawa
Mitsukuni Tokugawa (jap. 徳川光圀 Tokugawa Mitsukuni; ur. 1628, zm. 1700), znany też jako Mito Kōmon (水戸黄門), Seizan (西山) i Gikō (義公)[1] – japoński uczony i daimyō okresu Edo, nazywany niekiedy „japońskim Markiem Aureliuszem”[2].
Należał do bocznej gałęzi rodu Tokugawa, jego dziadem był pierwszy siogun z tej dynastii, Ieyasu Tokugawa[3]. W latach 1661–1690 był daimyō hanu Mito[3]. Będąc sprawnym administratorem i człowiekiem o szerokich zainteresowaniach, uczynił swój dwór promieniującym ośrodkiem intelektualnym, gromadząc olbrzymi księgozbiór i ściągając licznych uczonych z całej Japonii[2][3][4]. Zainicjował monumentalny projekt spisania Wielkiej historii Japonii (Dai Nihonshi), ukończony dopiero w 1906 roku[3]. Chociaż klimat intelektualny dworu w Mito utrzymany był w kanonach myśli neokonfucjańskiej, jednocześnie wyraźnie akcentowano na nim wątki narodowe i shintoistyczne[2][3]. Najjaskrawszym przykładem tego było zburzenie w całym hanie z rozkazu Mitsukuniego ponad 1000 świątyń buddyjskich i budowy na ich miejsce w każdej wsi chramu shintō[1][3].
Po śmierci postać Mitsukuniego stała się obiektem swoistego rodzaju kultu, szczególnie promowanego w epoce Meiji. Uczyniono go m.in. bohaterem popularnego japońskiego serialu telewizyjnego Mito Kōmon[3]. We wzniesionej w 1874 roku w Mito świątyni Tokiwa-jinja czczony jest jako kami[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Stuart D.B. Picken: Historical Dictionary of Shinto. Lanham: Scarecrow Press, 2011, s. 152. ISBN 978-0-8108-7172-4.
- ↑ a b c Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii. Wrocław: Ossolineum, 1984, s. 304. ISBN 83-04-01486-6.
- ↑ a b c d e f g Holy People of the World: A Cross-cultural Encyclopedia. edited by Phyllis G. Jestice. T. 2. Santa Barbara: ABC-CLIO, 2004, s. 862-863. ISBN 1-57607-355-6.
- ↑ Wielka Historia Świata. T. 8. Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 416. ISBN 83-85719-92-X.