Mokre (gmina w województwie lubelskim)

Mokre (początkowo Lipsko; od 1973 Zamość) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] oraz przejściowo w 1973 roku[3] w woj. lubelskim. Siedzibą gminy było Mokre.

Mokre
gmina wiejska
1919–54 i 1973[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: lubelskie (II RP)
1945–54 i 1973: lubelskie

Powiat

zamojski

Siedziba

Mokre

Powierzchnia (1973)

70,93 km²

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

19

brak współrzędnych

Gmina Mokre powstała pod koniec XIX wieku, w Królestwie Polskim, w powiecie zamojskim w guberni lubelskiej z obszaru dotychczasowej gminy Lipsko[4][5][6][7].

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego. Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 19 gromad[8]. Gminę zniesiono 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9].

Gminę reaktywowano 1 stycznia 1973 roku w powiecie zamojskim, w woj. lubelskim. W jej skład weszły sołectwa Białowola, Hubale, Lipsko, Lipsko-Kosobudy, Lipsko-Polesie, Mokre, Płoskie, Wieprzec, Wierzchowiny, Wólka Wieprzecka, Wychody, Zalesie, Zarzecze, Zwódne, Żdanów i Żdanówek[10][11].

12 października 1973 do gminy Mokre przy­łą­czono z gminy Łabu­nie miej­sco­wo­ści Jatu­tów, Kali­no­wice, Pnió­wek i Wólka Panień­ska oraz z gminy Sitno wieś Szopinek (łącznie 28,84 km²), po czym gmina Mokre została zniesiona: siedzibę gminy Mokre przeniesiono z Mokrego do Zamościa a nazwę gminy zmieniono na gmina Zamość[12]; ponadto część obszaru sołectwa Płoskie z gminy Mokre przyłączono do Zamościa (to ostatnie dopiero 9 grudnia 1973)[13].

Przypisy

edytuj
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Akta Gminy Mokre- Archiwum Państwowe w Zamościu. [dostęp 2008-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  3. Ciąg istnienia gminy: do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 12 października 1973
  4. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  5. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  6. Powiat zamojski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 382.
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom IV - Województwo Lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
  8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  10. Uchwała nr XXI/92/72 z dnia 5 grudnia 1972 r. Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie (Dz. Urz. WRN w Lublinie Nr 12, poz.239)
  11. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  12. Uchwała Nr XXVI/114/73 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1973 r. w sprawie zniesienia, zmiany granic, siedziby i nazw niektórych gmin w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 12 października 1973 r., Nr 13, Poz. 127)
  13. Dz.U. z 1973 r. nr 40, poz. 235