Muchomornica delikatna

gatunek grzyba

Muchomornica delikatna (Limacella delicata (Fr.) Earle ex Konrad & Maubl.) – gatunek grzybów z rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].

Muchomornica delikatna
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

muchomorowate

Rodzaj

muchomornica

Gatunek

muchomornica delikatna

Nazwa systematyczna
Limacella delicata (Fr.) Earle ex Konrad & Maubl.
Revisione Hymenomycetes de France (1930)
Morfologia

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji: Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi według Index Fungorum[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1821 Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus delicatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w roku 1930 Franklin Sumner Earle ex Paul Konrad i André Maublanc, przenosząc go do rodzaju Limacella[1].

Synonimów ma ponad 20. Niektóre z nich[2]:

  • Armillaria glioderma (Fr.) J.E. Lange 1935
  • Lepiota delicata var. albonuda Rick 1939
  • Limacella delicata (Fr.) Earle ex Konrad & Maubl. 1930 var. delicata
  • Limacella delicata var. glioderma (Fr.) Gminder 1994
  • Limacella delicata var. vinosorubescens (Furrer-Ziogas) Gminder 1994
  • Limacella delicata var. vinosorubescens (Furrer-Ziogas) Gminder 2014
  • Limacella glioderma f. brunnea (Killerm.) Neville & Poumarat 2004
  • Limacella vinosorubescens Furrer-Ziogas 1969

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 roku, Stanisław Chełchowski w 1898 r. opisywał go jako bedłka delikatna[3]. Czasami opisywana jest też jako muchomornica kroplista[4].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 3–6 cm, kształt u młodych owocników stożkowaty lub dzwonkowaty, później łukowaty i łukowaty, w końcu rozpostarty. Brzeg długo podwinięty, czasami ze zwieszającymi się resztkami osłony. Powierzchnia czerwonobrązowa, lub pomarańczowobrązowa, młodych owocników oraz u starszych podczas wilgotnej pogody lepka, błyszcząca i śliska, podczas suchej matowa[4].

Blaszki

Szerokie, wolne, gęste, o gładkich ostrzach, początkowo białawe, potem jasnożółte[4].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość 0,7–1,2 cm, walcowaty, pełny, z błoniastym pierścieniem. Powierzchnia nad pierścieniem gładka, o barwie od białawej do różowej, pod pierścieniem kosmkowata, z paskami o barwie od ochrowo-brązowej do różowo-brązowej[4].

Miąższ

Biały, o mącznym smaku i zapachu[4].

Występowanie

edytuj

Znany jest tylko w niektórych krajach Europy[5]. W Polsce częstość występowania i rozprzestrzenienie nie są znane. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. opisano tylko 4 stanowiska[3].

Saprotrof[3]. Owocniki wytwarza na ziemi, w lasach mieszanych i liściastych, ale także sosnowych i pod świerkami. Rośnie zarówno na ściółce liściastej, jak i na igliwiu. Pojawia się w miesiącach sierpień – październik[4][3].

Gatunki podobne

edytuj

Podobny jest łuskwiak śluzowaty (Pholiota lenta). Odróżnia się włóknisto łuskowatym trzonem (poniżej białej strefy pierścieniowej) oraz siedliskiem – rośnie na martwym drewnie[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2017-12-16]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2017-12-15]. (ang.).
  3. a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2017-12-15].