National Reconnaissance Office

National Reconnaissance Office, NRO (pol. Narodowe Biuro Rozpoznania) – jedna z agencji Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych, zajmująca się rozpoznaniem strategicznym. Jedna z najtajniejszych agencji wywiadu USA. Została utworzona w sierpniu 1960, a informacje o jej istnieniu podano oficjalnie do wiadomości publicznej dopiero 18 września 1992.

Historia edytuj

Od wielu lat między USAF, a CIA trwał zacięty spór o całkowitą kontrolę i wykorzystywanie materiałów wywiadowczych, zebranych przez satelity i samoloty szpiegowskie. Po tym jak CIA przejęła kontrolę nad programem U-2, jej kierownictwo starało się o pełne podporządkowanie wywiadu satelitarnego. Utworzenie Narodowego Biura Rozpoznania zakończyło spór.

Koncepcja utworzenia agencji tego typu pojawiła się już w lutym 1958, podczas spotkania ówczesnego prezydenta Dwighta Eisenhowera z członkami utworzonej przez niego tzw. grupy roboczej. W spotkaniu wzięli udział m.in. zastępca dyrektora badań i techniki Departamentu Obrony – John Rubel, doradca naukowy prezydenta – dr George B. Kistiakowsky oraz podsekretarz sił powietrznych – Joseph Charyk. Głównym tematem rozmów było wystrzelenie przez Związek Radziecki pierwszego sztucznego satelity.

Ostatecznie NRO zostało utworzone 25 sierpnia 1960.

Zadania edytuj

Koordynacja misji rozpoznawczych prowadzonych przez satelity i samoloty wywiadowcze, m.in. Lockheed U-2 i SR-71 Blackbird.
Koordynacja projektów i budowy wszystkich satelitów rozpoznawczych.
Utrzymywanie i wykorzystanie satelitów aktualnie znajdujących się na orbicie.
Monitorowanie systemów wykrywania i ostrzegania.
Nadzór nad przestrzeganiem porozumień o ograniczeniu zbrojeń.
Nadzór satelitarny nad wszelkimi rodzajami ćwiczeń wojskowych.
Monitorowanie przebiegu klęsk żywiołowych.

Budżet edytuj

Budżet Narodowego Biura Rozpoznania nie podlega kontroli Kongresu Stanów Zjednoczonych. Szacowany jest na 7 miliardów dolarów (jest większy niż budżet Agencji Bezpieczeństwa Narodowego).

Współpraca i personel edytuj

Narodowe Biuro Rozpoznania współpracuje blisko z Agencją Bezpieczeństwa Narodowego, Centralną Agencją Wywiadowczą oraz innymi agencjami wywiadowczymi Stanów Zjednoczonych. Liczbę pracowników ocenia się na około 4 tys. osób. Składa się ona z oficerów CIA i przedstawicieli wszystkich rodzajów wojska (największy procent stanowi personel Sił Powietrznych).

Podzielone funkcje edytuj

Interpretacją obrazów satelitarnych zajmuje się Narodowy Ośrodek Interpretacji Danych Fotograficznych podlegający CIA. Rozpoznaniem (od 1994) zajmuje się Biuro Rozpoznania Napowietrznego Departamentu Obrony (Defense Airborne Reconnaissance Office – DARO), w którego kompetencjach jest również gromadzenie i zarządzanie danymi rozpoznania napowietrznego przez samoloty załogowe i bezzałogowe.

Program Corona edytuj

Pierwszym programem użycia satelity wywiadowczego wyposażonego w kamery fotograficzne był Program Corona. Prace nad satelitą, jako następcy samolotu szpiegowskiego U-2, rozpoczęto w 1956. Początkowo znany był jako System Broni Sił Powietrznych (US Air Force Weapon System – WS), później 117L. Jego lot testowy odbył się 28 lutego 1959. Używany był w latach 1960–1972 do obserwacji Związku Radzieckiego, Chin, Bliskiego Wschodu i innych rejonów świata. Przez ten czas wykonał 12 misji rozpoznawczych, jako część programu Argon (zob. tabelę), z których 6 zakończyło się sukcesem.

Nazwy i oznaczenia edytuj

Nazwą Keyhole Amerykanie określali rozpoznanie środkami obrazującymi (Imagery Intelligence – IMINT). Symbol KH odnosił się do aparatów fotograficznych.

Aparaty fotograficzne satelitów:

Corona: KH-1, KH-2, KH-3, KH-4,
Argon: KH-5,
Lanyard: KH-6,
Big Bird: KH-7, KH-8, KH-9,
Crystal i Kennan: KH-11
KH-14 był ostatnim tak oznaczonym satelitą.

Programy i misje NRO, wspólnie wykonane z innymi agencjami edytuj

Program	Typ kamery	Okres użytkowania	Udane misje	Niepowodzenia	Rozdzielczość
Corona	KH-1	1960	1	9	12 m
Corona	KH-2	1960 – 1961	4	6	7,5 m
Corona	KH-3	1961	4	2	3,5 m – 7,5 m
Corona	KH-4/A/B	1962 – 1972	86	9	1,8 m – 7,5 m
Argon	KH-5	1962 – 1964	6	6	7,5 m – 140 m
Lanyard	KH-6	1963	1	1	1,8 m

Bibliografia edytuj

Miller, Nathan: Spying for America: The Hidden History of US. Intelligence, 1989, 1997
Pleszakow, Wladislaw Zubok Konstantin: Zimna Wojna zza kulis Kremla; Od Stalina do Chruszczowa, Książka i Wiedza Warszawa 1999
NormanN. Polmar NormanN., Thomas B.T.B. Allen Thomas B.T.B., Księga szpiegów. Encyklopedia, HalinaH. Białkowska (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 2000, ISBN 83-85852-27-1, OCLC 749358210 .
Knopp, Guido: Elita Szpiegów (Kulisy Wywiadu i Kontrwywiadu), Dom wydawniczy Bellona, Warszawa 2004
Andrew Christopher, Mitrochin Wasylij: Archiwum Mitrochina, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, Warszawa 2001
Volkman, Ernest: Największe Operacje Szpiegowskie XX Wieku, Książka i Wiedza, Warszawa 1997, 1998

Linki zewnętrzne edytuj

Strona internetowa NRO (ang.)
Archiwum Bezpieczeństwa Narodowego: NRO Odtajnione (ang.)