Nabój 5,56 × 45 mm

5,56 × 45 mm
.223 Remington
Rodzaj	nabój pośredni
Kaliber	5,56 mm
	Średnica
pocisku	5,70 mm
max. szyjki	6,43 mm
max. stożka; przejściowego	9,00 mm
max. łuski	9,58 mm
kryzy	9,60 mm
	Długość
łuski	44,70 mm
pocisku	19 mm (M193); 23 mm (SS109)
naboju	57,40 mm
	Masa
naboju	11,20-11,80 g
pocisku	3,56 g (M193); 3,95 g (SS109)
materiału; miotającego	1,62 g
	Inne
Prędkość; początkowa	1005 m/s (M193); 948 m/s (SS109)
Energia; początkowa	1798 J (M193); 1775 J (SS109)
Ciśnienie; maksymalne	365-373 MPa

5,56 × 45 mm – nabój pośredni, jedna z jego wersji jest standardowym nabojem pośrednim NATO.

Historia

5,56 × 45 mm M193

Po II wojnie światowej w kilku państwach rozpoczęto prace nad amunicją pośrednią. Z krajów NATO najbardziej zaawansowane były prace w Wielkiej Brytanii, gdzie do uzbrojenia wprowadzono nabój .280 Mk1Z. Pod wpływem USA na początku lat 50. standardowym nabojem NATO został 7,62 × 51 mm NATO. Był to typowy nabój karabinowy. W tym samym czasie w USA prowadzono prace nad eksperymentalną bronią strzelającą amunicją strzałkową (SPIW) i wielopociskową (SSB).

W 1957 roku opracowano w USA w oparciu o nabój cywilny .222 Remington Magnum nabój oznaczony .223 Remington (5,56 x 45 mm). Do strzelania nowym nabojem Eugene Stoner opracował nowy karabin Armalite AR-15. W 1962 roku karabiny AR-15 zostały zakupione przez US Air Force, a później także przez US Army. Nowy karabin został standaryzowany jako M16, a amunicja jako M193 (nabój z pociskiem zwykłym). Zarówno nabój, jak i karabin traktowano jako rozwiązanie tymczasowe, do momentu wprowadzenia do uzbrojenia karabinu opracowanego w ramach projektu SPIW. Niepowodzenie programu SPIW spowodowało jednak że nowy karabin i amunicja M193 zdobywała coraz silniejszą pozycję w systemie uzbrojenia amerykańskiej armii. Z czasem nowa amunicja została przyjęta do uzbrojenia poza USA (np. we Francji), pojawiło się także wiele nowych wzorów broni strzelających nabojem 5,56 x 45 mm.

5,56 × 45 mm NATO (SS109)

Produkcję amunicji 5,56 mm uruchomiono także w belgijskich zakładach FN. Początkowo produkowały one naboje SS92 identyczne z M193, ale po kilku latach rozpoczęto prace nad modernizacją naboju. Ich efektem był nabój SS109 wyposażony w nowy, dłuższy pocisk. Nowy pocisk wymagał lufy o większym skoku (1:7 cali, w porównaniu do 1:12 cali dla pocisku M193), ale w zamian oferował znacznie lepsze osiągi balistyczne. Na początku lat 80 XX w. amunicja 5,56 × 45 mm z pociskiem SS109 stała się standardową amunicją pośrednią NATO. W USA jako pierwszy do uzbrojenia przyjął ją w 1982 roku US Marine Corps jako M855.

Od 1997 roku nabój 5,56 mm NATO znajduje się na uzbrojeniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zastępując jako amunicja podstawowa dotychczasowy nabój 7,62 × 39 mm wz. 43.

Wymiary naboju

Wymiary naboju 5,56 × 45 mm, wszystkie wymiary podane są w milimetrach.

Wersje

5,56 × 45 mm M193

USA
- M193 – pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 1005 m/s)
- M196 – pocisk smugowy (masa pocisku 3,43 g)
- XM777 – pocisk zwykły (masa pocisku 3,46 g). Pocisk eksperymentalny, nieprzyjęty do uzbrojenia.
- XM778 – pocisk smugowy (masa pocisku 3,46 g). Zasięg smugacza do 725 m. Pocisk eksperymentalny, nieprzyjęty do uzbrojenia.
Belgia
- SS92 – pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 1005 m/s)
- L95 – pocisk smugowy (masa pocisku 3,3 g)
Portugalia
- E1 – pocisk zwykły (masa pocisku 3,55 g, prędkość początkowa 990 m/s)
- E2 – pocisk smugowy (masa pocisku 3,35 g, prędkość początkowa 875 m/s)
Francja
- O – pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 850 m/s)
- T – pocisk smugowy (masa pocisku 3,36 g, prędkość początkowa 850 m/s)
Austria
- pocisk zwykły (masa pocisku 3,6 g, prędkość początkowa 980 m/s)

5,56 × 45 mm NATO

SS109 (M855) – pocisk zwykły (masa pocisku 4,0 g, prędkość początkowa 948 m/s)
P112 – pocisk przeciwpancerny (masa pocisku 4,0 g, prędkość początkowa 922 m/s)
L110 (M856) – pocisk smugowy (masa pocisku 4,14 g, prędkość początkowa 860 m/s)

Bibliografia

StanisławS. Kochański StanisławS., Broń strzelecka lat osiemdziesiątych, Warszawa: Bellona, 1991, ISBN 83-11-07784-3, OCLC 233499382 .
Ireneusz Chloupek, Trudna droga na szczyt, „Komandos” 4/1996, ISSN 0867-8669.