Napoleon Siemaszko
Napoleon Siemaszko (ur. 25 sierpnia 1907 w Wilnie, zm. 14 marca 1993 w Warszawie) – polski adwokat, działacz Stronnictwa Narodowego przed II wojną światową, po II wojnie światowej więzień stalinowski, następnie jeden z liderów nieformalnego środowiska ruchu narodowego w PRL.
_1.JPG)
Życiorys edytuj
Od 1926 uczestniczył w akcjach Młodzieży Wszechpolskiej. W 1929 rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, w czasie których wstąpił do Stronnictwa Narodowego.
Po ukończeniu studiów w 1933 r. zaangażowany w działalność SN, został osadzony w obozie w Berezie Kartuskiej w listopadzie 1934 i przebywał w nim do marca 1935. Następnie kierował sekcją akademicką SN. W styczniu 1936 został aresztowany pod zarzutem kierowania „grupą terrorystyczną” i w kwietniu tego roku skazany na karę 4 lat pozbawienia wolności, zmniejszoną w II instancji do 3 lat. W maju 1939 opuścił więzienie, a w czerwcu 1939 został członkiem Zarządu Głównego SN.
W okresie II wojny światowej działał w konspiracji narodowej, ale nie odgrywał w niej większej roli. Był m.in., mieszkając w Warszawie, członkiem kierownictwa SN w okręgu łódzkim w początkowym okresie okupacji (od października 1939 do ok. 1941 roku)[1].
Po II wojnie światowej, we wrześniu 1947 aresztowany, a w 1949 został skazany na karę 5 lat pozbawienia wolności, w związku ze sprawą Adama Doboszyńskiego. Wyszedł na wolność we wrześniu 1952.
Po 1956 pracował jako radca prawny w Stowarzyszeniu PAX, a od 1959 jako adwokat. Był jednym z liderów nieformalnego środowiska narodowego w czasach PRL, w latach 70. i 80. w jego warszawskim mieszkaniu, przyznanym mu przez Stowarzyszenie Pax[2], odbywały się spotkania tzw. salonu przy ul. Pięknej, na które przychodzili byli członkowie SN oraz osoby zainteresowane ideą endecką. W 1974 r. w Departamencie III MSW zatwierdzono wniosek o formalne zwerbowanie Siemaszki do współpracy jako TW „Teodor” o numerze rejestracyjnym 29425[3]. Należał również do antysemickiego, łączącego nacjonalistów i komunistów Zjednoczenia Patriotycznego „Grunwald”.
W 1981 był jednym z inicjatorów powstania Narodowego Odrodzenia Polski, jednak na działalność tej organizacji nie miał wpływu. Po 1989 działał na rzecz zjednoczenia ruchu narodowego. Był m.in. wiceprezesem Instytutu Historycznego im. Romana Dmowskiego w Warszawie (od grudnia 1990) i wiceprezesem Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego (od kwietnia 1991).
Przypisy edytuj
- ↑ Bojanowski Tad., Łódź pod okupacją niemiecką...; Łódź 1992, s. 339–340.
- ↑ Jan Engelgard, Etykieciarstwo zamiast analizy, Myśl Polska, nr 47-48 (22-29.11.2015)|http://www.mysl-polska.pl/699.
- ↑ IPN BU 001043/858.
Bibliografia edytuj
- Leszek Żebrowski: Siemaszko Napoleon. nsz.com.pl, 2011-04-28. [dostęp 2016-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
- Sławomir Cenckiewicz: „Endekoesbecja”. Dezintegracja Polskiego Związku Katolicko-Społecznego w latach 1982–1986 w: tegoż Śladami bezpieki i partii. Studia-Źródła-Publicystyka, wyd. LTW, Łomianki 2009, według indeksu (tam biogram, s. 493)
- Tomasz Sikorski: O kształt polityki polskiej. Oblicze ideowo-polityczne i działalność Ruchu Młodej Polski (1979-1989), wyd. Adam Marszałek, Toruń-Szczecin 2011, według indeksu
- Wojciech Muszyński: Nurt narodowy opozycji demokratycznej w PRL (1977-1989). Inicjatywy i środowiska w Warszawie, w: Warszawa niezłomna. Antysystemowe formy opozycji i oporu społecznego w stolicy (1980-1989), pod red. Bartłomieja Noszczaka, wyd. IPN, Warszawa 2013, według indeksu