Norman Beresford Tebbit, baron Tebbit of Chingford CH (ur. 29 marca 1931 w Southgate) – brytyjski polityk, członek Partii Konserwatywnej, minister w rządach Margaret Thatcher.

Norman Tebbit
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 marca 1931
Southgate

Minister handlu i przemysłu
Okres

od 11 października 1983
do 2 września 1985

Przynależność polityczna

Partia Konserwatywna

Poprzednik

Cecil Parkinson

Następca

Leon Brittan

Odznaczenia
Order Towarzyszy Honoru (Wielka Brytania)

Wczesne lata życia edytuj

Urodził się w robotniczej rodzinie. Wykształcenie odebrał w Edmonton County School. Następnie pracował jako dziennikarz w Financial Times. W latach 1949–1953 odbył służbę wojskową w siłach powietrznych. Po zakończeniu służby wojskowej był pilotem w British Overseas Airways Corporation. W 1970 r. został członkiem Conservative Monday Club (CMC) oraz deputowanym do Izby Gmin z okręgu Epping. Od czasu likwidacji tego okręgu w lutym 1974 r. reprezentował okręg wyborczy Chingford.

Kariera polityczna edytuj

Tebbit należał do grona stronników Margaret Thatcher. Kiedy pani Thatcher została premierem w 1979 r. Tebbit objął stanowisko podsekretarza stanu w ministerstwie handlu. We wrześniu 1981 r. został członkiem gabinetu jako minister zatrudnienia. Odpowiadał za uchwalenia Employment Act z 1982 r., który z jednej strony przyznawał rekompensaty niesłusznie zwolnionym za rządów laburzystowskich pracownikom sklepowych, ale z drugiej strony znosił immunitet związków zawodowych w zakresie powództw cywilnych o zniszczenia dokonane podczas nielegalnych strajków. Po zamieszkach w Handsworth i Brixton latem 1981 r. na konferencji prasowej odnosząc się do sugestii, że zamieszki zostały wywołane przez bezrobotnych, odpowiedział: Dorastałem w latach 30. z bezrobotnym ojcem. On nie wywoływał rozruchów. On jeździł rowerem i szukał pracy, i jeździł tak długo aż pracę znalazł[1]/

Po wyborach 1983 r. Tebbit został ministrem handlu i przemysłu. Margaret Thatcher chciała aby Tebbit został ministrem spraw wewnętrznych, ale sprzeciwił się temu jeden z najbliższych współpracowników pani premier, lord Whitelaw[2]. W 1984 r., podczas zamachu IRA na hotel Brighton w którym odbywała się konferencja Partii Konserwatywnej, Tebbit został ciężko ranny, a jego żona Margaret w wyniku obrażeń została sparaliżowana.

W 1985 r. Tebbit został mianowany przewodniczącym Partii Konserwatywnej i Kanclerzem Księstwa Lancaster. Podczas afery Westland Tebbit sprzeciwiał się przejęciu brytyjskiej firmy produkującej helikoptery Westland Helicopters przez amerykańskie przedsiębiorstwo Sikorsky Aircraft Corporation. W 1986 r. protestował przeciwko amerykańskim bombardowaniom Libii przez samoloty startujące z brytyjskich lotnisk. Protestował również przeciwko postawie pani premier, która nie skonsultowała tej decyzji z gabinetem. W 1987 r. prowadził kampanię wyborczą Partii Konserwatywnej w zakresie spraw ekonomicznych i obronnych. Doszło jednak do sporu między nim a Margaret Thatcher i kilka miesięcy po wyborach Tebbit zrezygnował ze wszystkich stanowisk, aby poświęcić więcej czasu sparaliżowanej żonie.

Poza gabinetem edytuj

Kiedy w listopadzie 1990 r. z gabinetu odszedł Lord Przewodniczący Rady Geoffrey Howe premier Thatcher zaproponowała Tebbitowi powrót do gabinetu na stanowisko ministra edukacji, ale ten odmówił ze względu na żonę[3]. Podczas wyborów na lidera torysów w 1990 r. był członkiem sztabu wyborczego Margaret Thatcher. Kiedy pani premier zrezygnowała z ubiegania się o stanowisko Tebbit poparł Johna Majora. W 1990 r. zgłosił propozyję „testu krykietowego” (zwanego również „testem Tebbita”), który zakładał, że przedstawiciele mniejszości etnicznych w Wielkiej Brytanii nie zostaną uznani za prawdziwych Brytyjczyków, dopóki nie będą kibicować angielskiej drużynie krykietowej w meczu przeciwko ich państwu[4]. W 1992 r. zrezygnował ze startu w wyborach do Izby Gmin. Otrzymał wówczas dożywotni tytuł parowski barona Tebbit of Chingford i zasiadł w Izbie Lordów.

Podczas konferencji Partii Konserwatywnej w Brighton w październiku 1992 r. skrytykował gabinet Majora za poparcie Traktatu z Maastricht. W 1995 r. poparł kandydaturę Johna Redwooda na lidera konserwatystów. 26 listopada 1996 r. na forum Izby Lordów skrytykował pomoc humanitarną dla Afryki, gdyż twierdził, że nie przynosi ona pomocy biednym tylko napędza przemoc i korupcję[5]. Obecnie jest wiceprzewodniczącym Conservative Way Forward Group.

Publikacje edytuj

Przypisy edytuj

  1. Norman Tebbit Biography [online], www.fandmpublications.co.uk [dostęp 2017-11-25].
  2. John Campbell, Margaret Thatcher: The Iron Lady, Jonathan Cape, 2003, s. 205–206.
  3. Margaret Thatcher, The Downing Street Years, HarperCollins, 1993, s. 835.
  4. Tebbit’s cricket loyalty test hit for six | UK news | The Guardian [online], www.guardian.co.uk [dostęp 2017-11-25] (ang.).
  5. Daily Telegraph, nr z 27 listopada 1996 r.